Diesviering TU Kampen: Navolger leert route van het Koninkrijk
Het Koninkrijk van God krijgt nu al vorm, maar zal straks pas volkomen zijn. De roeping van de christenen is om in de tussentijd navolgers van Christus te zijn.
Dat stelde prof. dr. P. H. R. van Houwelingen woensdag tijdens de jaarlijkse diesviering –verjaardag– van de Theologische Universiteit Kampen (TUK).
De hoogleraar Nieuwe Testament van de vrijgemaakt gereformeerde instelling voert samen met prof. dr. Armin Baum (Giessen, Duitsland) de redactie van het boek ”Theologie van het Nieuwe Testament in twintig thema’s”. Dat verschijnt in 2019. Een van de deelthema’s is ”Koninkrijk en navolging”, het onderwerp van de diesrede.
Vaak keert in de theologie de vraag terug of dat Koninkrijk een tegenwoordige of een toekomstige werkelijkheid is. Dat is een vals dilemma, concludeerde prof. Van Houwelingen. „Er is een brede consensus onder nieuwtestamentici dat we ons het Koninkrijk zowel tegenwoordig als toekomstig moeten voorstellen.” Gods Koninkrijk breekt in op de werkelijkheid van deze wereld, maar via een geleidelijk proces dat uitloopt op een complete omwenteling bij de wederkomst.
Wie zijn de burgers van dat Koninkrijk, vroeg hij. Het is niet vanzelfsprekend dat ieder mens daar binnengaat, zo blijkt uit de prediking van Jezus. „Men moet het ontvangen als een kind, overvloedig zijn in rechtvaardigheid, handelen naar de wil van de Vader, zelfs een hergeboorte is noodzakelijk. Vooral rijken kunnen slechts met moeite in Gods Koninkrijk komen. Jezus prijst gelukkig wie arm of arm van geest zijn, want voor hen is het Koninkrijk. Hij roept mensen ertoe op Zijn volgelingen te worden. Alleen degenen die daadwerkelijk het goddelijk koningschap erkennen, krijgen hemels burgerrecht. Voor hen geldt de Bergrede als grondwet van het Koninkrijk.”
In de evangeliebeschrijvingen gaat het meestal over de toekomstige vervulling van Gods beloften als het Koninkrijk der hemelen ter sprake komt. Toch is er volgens de hoogleraar sprake van „een mysterieuze paradox”, omdat Jezus in gelijkenissen de verborgenheid van Gods rijk toont, zoals in Mattheüs 13. Prof. Van Houwelingen: „Niet iedereen is het gegeven de geheimen van het Koninkrijk te kennen.” En: „Deelhebben aan de komende wereld wordt beslist door geloof in Hem, en de komende wereld is al aangebroken door Zijn optreden. Ziedaar de tweepoligheid van Gods rijk.”
In het boek Handelingen staat de voortgezette verkondiging van het Koninkrijk centraal, zo betoogde prof. Van Houwelingen. Door Jezus te midden van zijn leerlingen aan het begin, door Paulus in Rome aan het eind. In de brieven van Paulus komt Gods Koninkrijk minder ter sprake en waar de apostel erover spreekt, stelt hij dat het Koninkrijk niet wordt gekenmerkt door woorden maar door kracht. Petrus stelt dat iedere christen zijn roeping en verkiezing moet bevestigen.
De hoogleraar wees op Thomas a Kempis, die beschreef hoe christenen door persoonlijke vroomheid hun leven gelijkvormig kunnen maken aan dat van Christus, en op Dietrich Bonhoeffer. „Navolging was voor hem de daad bij het woord voegen, desnoods tegen de stroom in.”
Wie Christus navolgt, moet bereid zijn alles op te geven en levenslang leerling te worden, zei prof. Van Houwelingen. Dat leren staat in de grondtekst gelijk aan imiteren. Paulus stelde zichzelf bijvoorbeeld op als rolmodel; maar ook andere christenen, ook slaven, worden tot voorbeeld gesteld. Christelijke slaven kregen soms onterecht straf. Maar in Jesaja 53 is te lezen dat Christus striemen ontving doordat Hij aan het kruis leed voor zondaren. „Het voetspoor van Christus is een bloedspoor dat naar Gods Koninkrijk leidt.”
Vrouwelijke predikanten
Rector prof. dr. R. Kuiper maakte bekend dat de TUK zich voorbereidt op het opleiden van vrouwelijke predikanten. Eerder dit jaar stelde de generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) het ambt van predikant open voor vrouwen. Aan de TUK heeft inmiddels een eerste gesprek plaatsgehad met vrouwelijke oud-studenten. De instelling beziet hoe zij hun opleiding kunnen aanvullen om te voldoen aan de eisen voor beroepbaarstelling in de GKV.
Kuiper meldde ook dat de TUK het afgelopen jaar heeft gepoogd de relatie te herstellen met studenten die door de kerkscheuring in 1967 de opleiding in Kampen niet konden afmaken. De meesten van deze dertien studenten werden later predikant in de Nederlands Gereformeerde Kerken. De TUK zal tijdens een symposium vrijdag duidelijk maken dat ze deze groep beschouwt als alumni van de TUK.