Hoewel de politie in San Francisco nog geen volledige duidelijkheid heeft gegeven over het motief van de dader, is inmiddels wel helder dat de man in de ban van complottheorieën is. Zijn berichten op verschillende internetplatforms geven daarvoor voldoende aanwijzingen.

Daaruit is een eerste belangrijke les te trekken. Via social media worden mensen vergiftigd met waanideeën die hen kunnen aanzetten tot afschuwelijke daden.

Daarbij komt dat het berichtenverkeer via internet een opzwepende werking heeft. Wil je aandacht trekken, dan moet je berichten posten die inhoudelijk steeds weer over de top gaan. Depape gelooft echt in de verhalen dat de Democraten onder leiding van Nancy Pelosi uit zijn op de ondergang van Amerika.

Toch is het te gemakkelijk om social media als eerste oorzaak voor het brute optreden van de dader te zien. Het is niet meer dan een aanzwengelend middel. De werkelijke oorzaak is de polarisatie zoals die zich nu manifesteert.

De politieke en maatschappelijke tegenstellingen zijn zo verhard, dat men de politieke tegenstanders ziet als vijanden waarmee men in oorlog is. Daardoor wordt de politieke tegenpool gedemoniseerd. Republikeinen in de VS bestempelen de Democraten als ”communisten” en de Democraten zien de Republikeinen als ”racisten”. Nancy Pelosi wordt door felle Republikeinen een ”boze heks” genoemd.

Deze polarisatie heeft inmiddels in de VS tot een snel oplopende curve van politiek geïnspireerde geweldsdaden geleid. Werden er in 2017 nog 4000 politiek gemotiveerde aanslagen geregistreerd, vorig jaar waren dat er 9600. De verwachting is dat het er dit jaar nog meer zijn. Niet voor niets riepen politici van beide partijen de achterliggende dagen op deze geweldsspiraal te doorbreken.

Het lijkt er echter op dat deze oproep aan dovemansoren is gericht. Nog geen vierentwintig uur na de aanslag op Paul Pelosi riepen drie Republikeinse politici in de staat Ohio op om hard op te treden tegen Nancy Pelosi.

De belangrijkste les die uit de aanval van David Depape valt te trekken, is dat polarisatie een uiterst gevaarlijke ontwikkeling is. Dat moet niet alleen politici en burgers in Amerika te denken geven, maar heeft ook iets te zeggen voor politiek en maatschappij in andere landen. Ook in ons land dreigt een giftig politiek en maatschappelijk klimaat te ontstaan. Het optreden van Forum voor Democratie werkt daar aan mee. Daarom is het nodig dat politici en opinieleiders in ons land zich krachtig distantiëren van de ontwrichtende acties van deze groepering. Om erger te voorkomen.