Ds. Oosterhuis bij start synode NeGK: Kerk heeft twee longen nodig
Net als een lichaam heeft de kerk twee longen nodig, zei emeritus predikant ds. Melle Oosterhuis (GKV) zaterdag bij de opening van de synode van GKV en NGK, die op 1 mei 2023 samen een nieuwe kerk gaan vormen, de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NeGK).
Ds. Oosterhuis (72) sprak op de bidstond, voorafgaande aan de generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) en de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK), over Jezus’ gebed voor eenheid van de kerk (Johannes 17) en Paulus’ uiteenzetting over de kerk als één lichaam (1 Korinthe 12). Hij verwees daarbij naar een uitspraak van paus Johannes Paulus I. Die zei in 1965, op het Tweede Vaticaanse Concilie, toen de Westerse en Oosterse Kerk hun bijna duizend jaar durende schisma bijlegden: „Wij kunnen als christenen niet door één long ademen.”
Ds. Oosterhuis sloot zaterdag bij die uitspraak aan. „Als ik me niet vergis, relativeerde de paus door deze beeldspraak ook het oude theologische twistpunt tussen Oost en West: het filioque. Uiteindelijk gaat om het via onze longen inademen van de liefde van de Geest. Dat moeten wij ook doen. Laten we als kerken niet twisten óver de Geest, maar leven úít de Geest. En laten we theologische twistpunten liever onopgelost laten, dan dat we elkaar één visie bindend opleggen.”
De geschiedenis van de kerk is er een vol twisten en scheuringen, zei ds. Oosterhuis. „Daarvoor waarschuwde Jezus juist zo hartstochtelijk in het Hogepriesterlijk gebed.” Toch zijn er ook voorbeelden van herenigingen of verzoeningen, zoals die in 1965. „Laten we daarom moed houden.”
De GKV (108.000 leden) en de NGK (circa 30.000 leden) gingen in 1967 uiteen en zijn al enkele jaren bezig aan een hereniging. Die moet op 1 mei 2023 feitelijk gestalte krijgen. De generale synode van Zoetermeer (GKV) en de Landelijke Vergadering van Zoetermeer (NGK) die zaterdag startte, zullen zich vooral bezig houden met de voorbereidingen tot de eenwording. De eerste inhoudelijke vergadering vindt plaats op 11 en 12 november. Daarna zijn er vergaderingen op 3 december, op 13 en 14 januari en op 27 en 28 januari.
Ds. Dinand Krol (Meppel) werd zaterdag gekozen tot voorzitter van de generale synode van de GKV. Frans Schippers werd gekozen tot voorzitter van de Landelijke Vergadering van de NGK.
Een welkomswoord werd gesproken door ds. Arrie Mak (CGK), predikant van de roepende kerk, de samenwerkingsgemeente Het Lichtbaken (Zoetermeer, GKV/NGK/CGK). Hij stelde vast dat in deze tijd enerzijds kerken nader tot elkaar komen, maar er aan de andere kant soms ook verwijdering ontstaat. „Zoals in de CGK, waar de samenwerking met de GKV op een lager pitje is gezet.”
