De Rotterdamse therapeute ziet in haar werk veel jongeren die worstelen met diverse problemen, zoals alcohol, drugs en seksualiteit. „Maar waar de één gevoelig is voor alcohol, is de ander dat bijvoorbeeld voor aanzien. Dan maakt het niet uit of je in Rotterdam woont, waar de verzoekingen op elke hoek van de straat voor het oprapen liggen, of op het platteland.”

Elke dag komen er verleidingen op ons af, stelt Groeneveld. „Daarom gaat deze bede recht door mijn lijf. Wat is het noodzakelijk en goed dat Jezus deze bede heeft gegeven. In welke fase van je leven je ook zit, gebed om verlossing is nodig.”

Het Onze Vader is haar lief. „Dit gebed is wereldwijd bekend. Alles wat je nodig hebt, staat erin. Je aanbidt God, je legt je noden voor Hem neer, je vraagt om hulp bij dingen die moeilijk zijn en je eindigt bij Zijn grootheid. Het Onze Vader helpt mij om verder te kijken dan mijn eigen zorgen en verlangens. Het gebed zet alles in het juiste perspectief en laat me opgelucht ademhalen: God heeft alles in Zijn hand.”

Hoe ziet u de macht van de boze in een wereldstad als Rotterdam?

„Bij Thuis in West, een buurthuis in Rotterdam waar ik projectmedewerker ben, kom ik in aanraking met verschillende soorten problemen. Zo heb ik te maken met gezinnen die schulden hebben en hun rekeningen niet meer kunnen betalen. De ontstane spanningen zorgen soms voor onderlinge ruzies. Ook wonen verschillende ouders van gezinnen niet meer samen of kunnen er zorgen zijn rondom een verslaving. Deze problemen zijn allemaal voorbeelden van gebrokenheid, het gevolg van de aanwezigheid van satan.

Ook zie ik de macht van de boze rondom de toeslagenaffaire. Het verdriet dat dit met zich meebracht bij mensen in de Rotterdamse wijk waar ik woon, heeft me geraakt. Het gevoel van onrecht en machteloosheid was sterk. Op zulke momenten ervaar je dat je in een gebroken wereld leeft.”

Wat is een verzoeking?

„Als ik door de straten in Rotterdam loop, kom ik vaak langs een casino. Is mijn gelddrift zo groot dat ik het casino binnen wil stappen, dan is dat een verzoeking. Het feit dat zo’n gebouw er is, kan iets bij mij losmaken. Tegelijkertijd ben ik er zelf verantwoordelijk voor of ik wel of niet het casino binnenstap. Enerzijds is er de verleiding van buitenaf, anderzijds heb je ook je eigen verantwoordelijkheid. Die twee kanten zijn er altijd.

Overigens hoeft niet alles op zichzelf verkeerd te zijn, zoals een casino dat wel is. Denk aan de boom der kennis des goeds en des kwaads. Met die boom was in principe niets mis. Toch verbood God om ervan te eten. Maar Adam en Eva luisterden niet naar God en dát was hun fout. Deze lijn kun je doortrekken naar onze tijd. Als ik door Rotterdam loop, zie ik dat er veel misgaat op het gebied van seksualiteit. Men gaat niet om met seksualiteit zoals God dat heeft bedoeld. Daarmee is seksualiteit niet verkeerd, maar de manier waarop er mee wordt omgegaan. De verzoeking is dat je niet luistert naar God, maar je eigen verlangens volgt.”

In hoeverre is de mens verantwoordelijk voor het weerstaan van verzoekingen?

„In de bede erken je dat je jezelf niet kunt verlossen. Wij mensen staan machteloos tegenover de boze. Verlossing kan alleen Jezus geven, bevrijding is helemaal Zijn werk. Maar dat wil niet zeggen dat de mens achterover mag gaan leunen. De Bijbel leert immers dat wij niet passief mogen zijn, maar onze verantwoordelijkheid moeten dragen. Niet voor niets heeft Paulus het in Efeze 6 over de geestelijke wapenuitrusting, „opdat gij kunt staan tegen de listige omleidingen des duivels.” Kortom: de verlossing in Jezus mogen we niet uitspelen tegenover onze eigen verantwoordelijkheid.”

U werkt als therapeut met jongeren. In hoeverre is een puber met een ”rugzakje” verantwoordelijk?

„Ik werk met jongeren bij wie vaak gedragsproblemen spelen, soms veroorzaakt door autisme, ADD en ADHD. Verslavingsgevoeligheid en ADHD kunnen dicht bij elkaar liggen. Het is belangrijk dat een jongere met ADD dit van zichzelf weet, zodat hij geholpen kan worden om een verslaving te voorkomen. Zowel de jongere als de ouders hebben dan een verantwoordelijkheid. Het zou mooi zijn als een jongere naar zijn ouders toe durft te stappen en hun om hulp vraagt. Daarvoor moet een jongere zijn ouders vertrouwen. Hij moet ervan overtuigd zijn dat ze onvoorwaardelijk van hem houden en hem niet veroordelen. Ouders moeten daarom niet bij de jongere het gevoel opwekken dat zij alles beter weten of zeggen dat zij zulke fouten vroeger nooit gemaakt zouden hebben. Bij zo’n houding voelen jongeren zich niet meer veilig. Pubers hebben juist ouders nodig die naast hen oplopen en open het gesprek aangaan.

In Rotterdam is het bezorgen van maaltijden een populaire bijbaan voor jongeren. Helaas schijnt er niet alleen eten te worden bezorgd, maar wordt er ook drugs gedeald. Als een puber wil werken als maaltijdbezorger, kunnen ouders de neiging hebben om dat te verbieden. Heel begrijpelijk, zij willen hun kind beschermen. Maar door iets meteen af te wijzen, voelen kinderen zich niet gehoord. De kans dat ze dan tegen hun ouders ingaan is groter dan wanneer ouders eerst onbevangen luisteren naar het enthousiasme van het kind. Een puber voelt zich in zo’n gesprek serieus genomen en zal minder snel de neiging hebben om niet te luisteren als ouders hun zorgen delen.”

Wat helpt in de strijd tegen verzoekingen?

„De strijd tegen verleidingen kan intens en hevig zijn. Het is goed om deze niet voor jezelf te houden. Helaas is de schaamte vaak te groot en houden we onze worstelingen voor onszelf. Dat is jammer, want het is niet raar als iets je prikkelt. De duivel laat niemand met rust; iedereen heeft te maken met verzoekingen. Als iemand de stap zet en een worsteling durft te delen, mag de ander ook eerlijk vertellen over zijn zwakheden. Op die manier blijft de relatie gelijkwaardig, omdat je allebei kwetsbaar bent. Erkenning voor de strijd helpt tegen eenzaamheid. De onderlinge band wordt erdoor verdiept. Samen kun je dan bidden om vergeving van zonden en om verlossing van de boze.

Ik heb zelf een keer ervaren hoe goed het is om je worsteling te delen. Toen ik jaren geleden op een houseparty evangeliseerde, vertelde een andere evangelisatievrijwilliger dat de muziek zo aan hem trok. Vroeger ging hij naar dit soort feesten, vertelde hij. De confrontatie met de muziek viel hem zwaar. We stonden weliswaar buiten, maar de muziek was goed te horen. Doordat hij dit bespreekbaar maakte, konden we met elkaar voor hem bidden. Dat luchtte hem op. Uiteindelijk besloot hij om weg te gaan van die plek, wat voor hem een goede beslissing was.”

Ziet u voorbeelden van verlossing van de boze in uw werk als therapeut?

„Ten diepste is er sprake van verlossing als mensen Jezus leren kennen als hun Verlosser. Toch zie ik indirect verlossing van de boze als de liefde weer terugkomt en mensen elkaar vergeven. Als gezinstherapeut vind ik het prachtig als relaties worden hersteld en familieleden worden verlost van wrok, bitterheid en soms ook zelfmedelijden.

In Rotterdam-West, waar ik woon, zie ik de verlossing van de boze ook wanneer verslaafden de alcohol laten staan of als ze breken met onzuivere praktijken. Zo kwam ik pas een man tegen die jarenlang bezig was geweest met zaken die het daglicht niet konden verdragen. Daarmee heeft hij onlangs gebroken en ik zag dat hij rust ervoer. Die verandering ervaar ik als verlossing van de boze.”

Deze bede bestaat uit twee delen, namelijk ”leid ons niet in verzoeking” en ”verlos ons van de boze”. Hoe staan deze in verhouding tot elkaar?

„Je hebt allebei de delen nodig. De boze, ofwel satan, is er al vóór de verzoeking. Al zouden we niet in verzoekingen terechtkomen, dan nog moeten wij verlost worden van de boze. We zien dat de duivel in de geschiedenis, en dus nu nog steeds, een actieve rol heeft. Lees het Bijbelboek Job of denk aan Jezus toen satan Hem in de woestijn verzocht.

Het is mooi hoe deze twee delen niet andersom in de Bijbel staan. De Heiland leert ons te bidden om niet in verzoeking te komen. Toch weet Hij dat wij zullen struikelen en vallen. Daarom hebben we die tweede bede ook zo hard nodig. Ze is een Maranathagebed en verliest haar waarde pas als Jezus terugkomt.”