Bosbranden woeden eerder en heviger in Zuid-Europa
Bosbranden zijn in het zuiden van Europa een jaarlijks terugkerend fenomeen. Maar dit jaar woeden de vlammen eerder en op grotere schaal. De oorzaak: extreme hitte en droogte, vermoedelijk als gevolg van klimaatverandering.
Wie in de zomer met vakantie naar het zuiden trekt, moest altijd al rekening houden met het gevaar van bosbranden. Vorig jaar augustus nog moesten duizenden mensen worden geëvacueerd van campings in de Var-regio in Zuid-Frankrijk, een populaire bestemming voor veel Nederlanders.
Dit jaar lijkt het vuur echter veel eerder en op meer plaatsen om zich heen te grijpen. Van Portugal tot Turkije verwoesten de vlammen duizenden hectare natuurgebied.
Het ergst lijkt de situatie in Portugal, waar een dode en zeker 130 gewonden zijn gevallen door aanhoudende bosbranden. Donderdag waren er verspreid over het Zuid-Europese land ruim tien grote branden. De grootste vuurhaarden bevinden zich in het noordelijke Aveiro, het centrale Leiria, het zuidelijke Faro en in Setubal, zo’n 50 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Lissabon.
In Frankrijk is de situatie eveneens zorgwekkend. In de streek Gironde woeden branden dicht bij het strand, ongeveer 50 kilometer ten zuidwesten van Bordeaux, en oostelijker bij Landiras.
In het plaatsje Cazaux werden donderdag zo’n 4000 mensen geëvacueerd. Vrijdag zijn er zeker zeven panden afgebrand.
Vooralsnog werden woningen niet bedreigd en ging voornamelijk dennenbos verloren. Inmiddels is al meer dan 7300 hectare bos afgebrand, een oppervlakte van ruim 10.000 voetbalvelden.
Ook Kroatië, Griekenland en het zuidwesten van Turkije kampen met diverse bosbranden.
De getroffen landen hebben één ding gemeen: het is er momenteel extreem heet en droog. In grote delen van Zuid-Europa worden temperaturen tot ver boven de 40 graden gemeten. In combinatie met de harde wind is blussen daarom bijzonder moeilijk.
Maatregelen
De autoriteiten in Frankrijk en Portugal hebben maatregelen genomen om nieuwe branden te voorkomen. Zo zijn kampvuren en vuurwerk verboden en is de toegang tot sommige natuurgebieden afgesloten.
De meeste vuurzeeën zijn nog altijd door menselijk handelen veroorzaakt. Hetzij door nalatigheid, hetzij door opzettelijk aansteken. In Portugal zijn daarom al diverse arrestaties verricht.
Maar hoewel het ontstaan van de branden veelal tot een menselijke oorzaak is te herleiden, ligt de oorzaak van het probleem dieper. Wetenschappers wijten de omvang en het vroege tijdstip van de vuurzeeën aan de extreme droogte die veel risicogebieden teistert.
Die begon al afgelopen winter, toen op veel plaatsen rond de Middellandse Zee veel minder regen viel dan gebruikelijk. Meteorologen waarschuwden begin dit jaar dat het gevaar van bosbranden daarmee veel groter was geworden. De situatie werd nog verergerd doordat het zuidwesten van Europa een bijzonder warme meimaand beleefde. Juni was de op één na heetste maand ooit in Europa.
Door de droogte is ook de waterschaarste fors toegenomen. Zo hebben veel rivieren in Italië het laagste peil in 70 jaar bereikt. Dat leidt weer tot uitdroging van de bodem en sterfte van bomen, waardoor bosbranden nog sneller om zich heen kunnen grijpen.