In sommige steden was zaterdag en zondag de diepe verdeeldheid over het besluit van de opperrechters bijna tastbaar aanwezig. Zo werd zondag in het centrum van de stad Minneapolis in een kerkdienst in de Bethlehem Baptist Church gedankt voor de „overwinning van het leven”, terwijl op nog geen 300 meter afstand een demonstratie werd gehouden voor herstel van abortusrechten. De politie hield een oogje in het zeil om botsingen te voorkomen. Ook op tal van andere plaatsen waren agenten bij kerken en in steden paraat, want de sfeer is gespannen.

Zowel protestantse als rooms-katholieke voormannen spraken zich de achterliggende dagen positief uit over het besluit. „Ik dank God voor deze historische dag, een dag om het leven te vieren”, zei Doug Clay, voorman van de grootste pinksterkerk in de VS. „Niet om te glunderen, maar om ons te verheugen en de Heere van het leven te danken. We moeten doorgaan met onze inspanningen om een cultuur van het leven te creëren in de samenleving die wij dienen.” Het magazine Christianity Today schreef: „Dit is de dag waarop we allemaal hebben gewacht, een van de belangrijkste dagen in de geschiedenis van Amerika.”

Onzet

Voorstanders van abortus zijn daarentegen ontzet. Zij zijn niet alleen diep teleurgesteld over het besluit om een landelijke abortusregeling te schrappen maar zij vrezen dat dit vonnis het begin is van een reeks „conservatieve besluiten om Amerika vijftig jaar terug te zetten in de tijd.” Zij zijn beducht dat het hooggerechtshof ook het gebruik van anticonceptiemiddelen, seksuele omgang tussen homoseksuelen en het homohuwelijk gaat verbieden.

Oorzaak van deze angst bij de libertijnen is dat opperrechter Clarence Thomas in zijn persoonlijke toelichting op het abortusbesluit schreef: „We moeten ook andere uitspraken van dit hof heroverwegen.” Daarbij noemde hij expliciet homorechten en anticonceptie. Rechter Samuel Alito schreef daarentegen –mede namens de drie andere conservatieve rechters– dat de uitspraak van vrijdag uitsluitend gericht is op abortus. Hij benadrukte dat de beslissing geen bedreiging vormt voor de bescherming van het homohuwelijk, seksuele omgang tussen homoparen en het recht op anticonceptie. De drie progressieve rechters noemden in een toelichting van 66 pagina’s op hun standpunt het gevaar dat andere rechten ter discussie komen.

Lees ook

Prolifebeweging: Het echte werk komt nu

Hoewel dus vooralsnog de het schrappen van genoemde rechten niet aan de orde lijkt te zijn, maken burgers en liberale politici zich wel degelijk zorgen. Democratisch senator Elisabeth Warren zei zondag dat het hof door de abortusuitspraak zijn gezag heeft verloren.

Juridsch zwak

Dat laatste is de zorg van de voorzitter van het hof, John Roberts. Hij deelde weliswaar met de conservatieve meerderheid dat het beginsel om abortus toe te staan zolang een vrucht niet levensvatbaar is, juridisch zwak is. Maar hij wilde naar een compromis. Daarbij verweet hij de conservatieve meerderheid dat die zich niet terughoudend genoeg heeft opgesteld en daarmee partij is geworden in de politieke polarisatie

Inmiddels wordt op president Biden de druk verhoogd om het hooggerechtshof uit te breiden om het overwicht van conservatieve rechters te breken. De president heeft inmiddels laten weten daar niet voor te voelen.

Wel riep Biden, evenals Nancy Pelosi de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, burgers op om bij de komende verkiezingen in november, naar de stembus te komen. Hun boodschap is: „Herstel van abortusrechten en behoud van homorechten staan op spel.”