Tegen Evert Valk, de voormalige voorganger van Evangeliegemeente De Deur in Zwolle die verdacht wordt van een zedenmisdrijf, is dinsdag in de Zwolse rechtbank een contactverbod en een taakstraf van 180 uur geëist.
De verdachte werd ten laste gelegd dat hij in 2015 ontucht heeft gepleegd met een vrouwelijk gemeentelid dat aan zijn pastorale zorg was toevertrouwd. Het Reformatorisch Dagblad heeft deze zaak in september 2020 in de openbaarheid gebracht nadat de krant benaderd was door het vermeende slachtoffer en haar familie. Op dat moment was er al een politieonderzoek gestart.
Aan het begin van de zitting bevestigde de verdachte zijn eerdere bekentenis tegenover de politie dat er inderdaad sprake is geweest van seksuele handelingen. Volgens hem ging het echter niet om gedwongen handelingen, maar was er sprake van een gelijkwaardige relatie en wederzijdse instemming. Dat hij door zijn pastorale functie in een machtspositie verkeerde, heeft hij zich destijds niet gerealiseerd, zei hij.
De officier van justitie stelde echter dat er geen evenwichtigheid in de relatie tussen hen was, aangezien de pastor in de hoedanigheid van hulpverlener handelde en bovendien 28 jaar ouder is dan de aangeefster. De verdachte gaf tegenover de rechter aan dat hij nooit iets van dat leeftijdsverschil heeft gemerkt.
Pas toen het RD over de kwestie berichtte, realiseerde Valk zich dat het niet goed was wat hij gedaan had. „Ik kan mij voorstellen dat mensen zien dat ik een machtspositie had. Maar zo heb ik mij nooit geprofileerd. Ik sta bekend als een toegankelijke voorganger. De relatie met de aangeefster was een vriendschapsrelatie. Ik heb er helemaal niet bij stilgestaan dat ik de voorganger was.”
De rechter vroeg daarop: „Maar bij de politie zei u: „Achteraf zie ik dat anders.” Klopt dat?”
Valk: „Als ik nu terugkijk ben ik gewoon zo ontzettend fout geweest. Op het moment dat er aangifte tegen je gedaan wordt en ikzelf uit de kerk gezet ben, realiseer je je de ernst van wat er gebeurd is. Dit had nooit mogen gebeuren. Dit had ik in eerste instantie niet gezien als machtsmisbruik, maar eerder als een ontuchtzaak, dat je als getrouwde man een relatie hebt met een getrouwde vrouw, wat Bijbels gezien ook fout is.”
De vrouw die aangifte had gedaan, vertelde tijdens de zitting in een verklaring dat „de seksuele overtredingen” voor haar niet eens het ergste waren. „Voor mij hebben die minder impact dan het geestelijk misbruik, de manipulatie en het moeten slachten van vissen.”
Ze refereerde hiermee aan het feit dat zij herhaaldelijk op dringend verzoek van Valk vissen moest slachten met een mes. De voorganger nam dit ritueel op met een filmcamera. Volgens de aangeefster hield Valk zich jarenlang bezig met seksueel fetisjisme. Hij was, zei ze, gefascineerd door het slachten van dieren, preekte over kannibalisme en liet „tenminste 25 vrouwen” vissen slachten. „Veel van deze meiden hebben een angststoornis opgelopen.”
Toen de rechter Valk vroeg naar zijn reactie op de verklaring van de aangeefster, zei hij: „Ik denk dat het trauma van de mensen waarover zij spreekt vooral te maken heeft met de manier waarop dat in de krant (het RD, red.) is weergegeven, alsof ze bij occulte praktijken betrokken waren. Ik wou het hier maar bij houden.”
De vrouw heeft zich naar eigen zeggen jarenlang afgevraagd hoe het zo ver kon komen. „Ik keek naar hem op”, verklaarde ze. „Hij was tenslotte niet alleen mijn pastor (…) maar ook de leider van Nederland en Europa. En ook nog van Rusland, Zuid-Afrika en China. (…) Ik voelde me als David en Saul in de Bijbel. David durfde Saul ook niks aan te doen omdat Saul de gezalfde van God was. Zelfs toen Saul jacht maakte op Davids leven. (…) Twijfel aan het leiderschap stond gelijk aan twijfel aan God.”
De officier van justitie eiste naast het contactverbod en de taakstraf –240 uur waarvan 60 voorwaardelijk– een schadevergoeding van ruim 9000 euro. De uitspraak van de rechter volgt over twee weken.
