Protestanten

Het aloude beeld is dat Franse protestanten vooral links stemmen. Dat heeft te maken met de vroegere verstrengeling van rechtse partijen en de Rooms-Katholieke Kerk, waartegenover de socialisten streden voor vrijheid van geloofsovertuiging en denken. Daarnaast zijn protestanten niet vergeten dat hun geloofsgenoten in de 17e eeuw op de vlucht moesten. Ze staan in de regel dan ook een ruimhartig vluchtelingenbeleid voor.

„Het beeld is echter dynamischer geworden”, zegt de Parijse hoogleraar sociologie Claude Dargent. „De groep evangelische protestanten is groter geworden en hun politieke voorkeur ligt sterker bij centrum rechts.” Dat heeft onder meer te maken met de conservatievere standpunten rond ethische kwesties van centrumrechtse partijen.

Het is een beeld dat wordt bevestigd door een onderzoek van de evangelische koepelorganisatie CNEF uit december 2021. Daaruit blijkt dat meer dan 60 procent van de evangelische christenen de voorkeur geeft aan een partij in het midden (22 procent), op rechts (36 procent) of uiterst rechts (4 procent). Niet meer dan 18 procent geeft aan op linkse of groene partijen te stemmen. Dargent vermoedt dat de voorkeur voor linkse partijen nog wel min of meer te zien valt bij traditionele protestanten – met name onder de gereformeerden.

Rooms-katholieken

Het stemgedrag van praktiserende rooms-katholieken is volgens Dargent overwegend centrum-rechts, hoewel ook hier geldt dat dé katholieke stem niet bestaat. Grote verschillen in stemgedrag tussen praktiserende rooms-katholieken in grote steden en op het platteland zijn er volgens hem niet.

De uiterst rechtse kandidaten Éric Zemmour of Marine Le Pen hebben op kerkgaande rooms-katholieken niet veel aantrekkingskracht, aldus de hoogleraar. „Hun standpunten rond immigranten zijn totaal tegengesteld aan het Evangelie”, zegt hij. Zemmour maakt zich weliswaar sterk voor „een katholiek Frankrijk”, maar dat is volgens Dargent een equivalent „voor het Frankrijk van vroeger. Het is een reactionaire stellingname die niets met het geloof van de kerk te maken heeft.”

Joden

Joden vormen een kleine minderheid in Frankrijk. „Representatief onderzoek onder zo’n kleine groep is lastig”, stelt Dargent. Toch valt er wel iets over te zeggen. Onderzoek van peilingbureau Ifop wijst uit dat Joodse kiezers sinds de presidentsverkiezingen van 2002 van overwegend links naar rechts opschuiven. Een duidelijke indicatie is de stembusuitslag van 2007, toen 45 procent van de Joden voor de centrumrechtse kandidaat Nicolas Sarkozy koos. Joodse kiezers kijken Ifop onder meer kritisch naar de standpunten over de Israëlisch-Palestijnse kwestie en antisemitisme.

Moslims

De moslimgemeenschap stemt vanouds sterk op links. Op ethisch gebied sluiten de islamitische standpunten beter aan bij (centrum-)rechtse partijen, maar dat vertaalt zich vooralsnog niet in stemgedrag. „Ik denk dat problemen als huisvesting en discriminatie toch zwaarder wegen”, zegt Dargent. „Mogelijk maakt een nieuwe generatie echter andere afwegingen.”