SGP in de lift, licht verlies voor CU
De SGP boekte woensdag een zetelwinst van zo’n 14 procent. Het CDA verliest zo’n 17 procent van de raadszetels, de ChristenUnie een kleine 10 procent.
CDA
Het CDA bleek donderdag aan het eind van de ochtend 234 van de 1348 bij de vorige raadsverkiezingen behaalde zetels te hebben ingeleverd; ruim 17 procent dus. Dat was niet de halvering die door onderzoeksbureau I&O was voorspeld, maar toch.
Wat de partij van Hoekstra zeker te denken moet geven, is dat het CDA in 271 van de 329 gemeenten waar ze op het stembiljet stond, inleverde. Grote klappen vielen er in Apeldoorn (van vijf zetels naar twee) en Rotterdam (van twee naar één) en daarnaast ook Breda (van zes naar vier), Haarlem (van vier naar twee), Tilburg (idem) en Enschede (van vier naar drie). Opvallend was ook de dreun in Tubbergen, waar de partij van twaalf naar zes zetels ging.
Schrale troost is de stemmenwinst in de gemeente Utrecht, waar het CDA er ruim 2600 stemmen bij kreeg en van twee naar drie raadszetels ging. Mogelijk maakt de partij daar weer kans op coalitiedeelname.
ChristenUnie
Bij het sluiten van de donderdagkrant was de ChristenUnie zeker 33 van de 337 bestaande raadszetels kwijtgeraakt; een verlies van bijna 10 procent dus. In Urk ging de partij van vijf naar drie zetels en in Renswoude van vier naar twee. In 34 gemeenten raakte de CU één raadszetel kwijt. De gemeenten Eindhoven en Amsterdam komen daar mogelijk nog bij. Als dat zo is, verdwijnt de CU daar uit de raad.
In vijf andere gemeenten gebeurt dat zeker: Harlingen, Roosendaal en Gooise Meren, én in Scherpenzeel en Hollands Kroon waar de partij niet meedeed aan de verkiezingen.
De CU won een zetel in de gemeenten Zeewolde, Wijdemeren, Hardenberg, Ridderkerk en Rijswijk. Vooral voor Wijdemeren en Rijswijk is dat een opsteker: daar maakt de partij haar debuut.
In Baarn, Leidschendam-Voorburg, Veere en Rotterdam vormde de CU in 2018 nog een lijstcombi met de SGP. In die vier gemeenten haalde de partij woensdag op eigen kracht een zetel. Uitgedrukt in aantallen stemmen leidde de verzelfstandiging in Rotterdam (plus 233) en Leidschendam-Voorburg (plus 104) tot een kleine winst. In Baarn gingen 250 stemmen verloren.
SGP
De SGP heeft bij de verkiezingen van de afgelopen dagen goede zaken gedaan. De partij wint onder de streep zeker 28 zetels. In vijf gemeenten werd meer dan één zetel gewonnen: Urk (drie), Barneveld, Zwartewaterland, Rhenen en Veenendaal (twee zetels). In al deze plaatsen, behalve Barneveld, verloor de ChristenUnie één zetel of meerdere zetels. In Barneveld en Rhenen waren door uitbreiding van de gemeenteraad overigens twee zetels méér te vergeven.
In Scherpenzeel, Zaltbommel, Rijssen-Holten, Bunschoten, Renswoude, Reimerswaal en Krimpenerwaard won de SGP één zetel, en verloor de ChristenUnie er één of meerdere. In Scherpenzeel, waar de raad ook wordt uitgebreid met twee zetels, deed de ChristenUnie niet mee.
In negen andere gemeenten kreeg de partij er eveneens één zetel bij, maar daar was geen zetelverlies voor de CU.
In Maasdriel en Voorst, waar de SGP de vorige keer geen zetel haalde, lukt dat dit keer wel. In Overbetuwe en Amsterdam blijft de partij met lege handen staan. In het Overijsselse Wierden, waar de SGP na 24 jaar weer meedeed aan de verkiezingen, lukte het een zetel in de wacht te slepen.
Op enkele plaatsen verloor de partij: in Oldebroek twee zetels en in Elburg, Vijfheerenlanden en Hoeksche Waard één zetel.
CU/SGP
De CU en de SGP vormden dit jaar in 35 gemeenten een lijstcombinatie. Daarbij is er in Waddinxveen sprake een driemanschap. CU en SGP vormen daar samen met de Hervormde Kiesvereniging de PCW. Deze lijstcombi won twee zetels (van vijf naar zeven), wat mogelijk samenhangt met de uitbreiding van de gemeenteraad. Ook in Noordoostpolder kreeg de combi er één zetel bij (van vijf naar zes). In Lopik sloegen CU en SGP dit jaar voor het eerst de handen ineen. Die krachtenbundeling pakte gunstig uit. Waar CU en SGP voorheen elk twee zetels bemachtigden, scoorde de combi er woensdag vijf.
In zes gemeenten leverde de CU/SGP combi een zetel in: Heerde, Haarlemmermeer, Leusden, Westland, Zwijndrecht en Enkhuizen. In deze Noord-Hollandse gemeente betrof de combi een eenmansfractie, die nu dus uit de raad verdwijnt.
Lokale christelijke partijen
Het Christelijk Verbond Oldebroek, met als lijsttrekker SGP-lid Tom de Nooijer, komt de gemeenteraad binnen met drie zetels. Het verlies van SGP en CU in deze plaats –respectievelijk twee zetels en één zetel– komt dan ook niet als een verrassing. Ook de partij Krachtig Urk maakt haar entree in de plaatselijke gemeenteraad, met één zetel.
In Steenwijkerland groeit de CPB van drie naar vijf zetels. De CAP (Bunschoten) en de PCG (Buren) blijven stabiel op respectievelijk twee en drie zetels.
De PCG in Wijk bij Duurstede en Hart voor Urk leveren beide één zetel in. De GBP in Ede haalt opnieuw geen zetel.
Jezus Leeft
Jezus Leeft, dat dit keer in 19 gemeenten meedeed, haalt opnieuw nergens raadszetels.