Die vraag houdt de wereldwijde gemoederen al wekenlang bezig. Ondanks alle voorspellingen zwijgen de wapens nog steeds. Maar de vraag is voor hoe lang, gezien nieuwe berichten over Russische aanvalsplannen.

„Tot de tanks rollen en de vliegtuigen in de lucht zijn, zullen we elke mogelijkheid en elke minuut die we hebben gebruiken om te zien of diplomatie president Vladimir Poetin ervan kan weerhouden hiermee door te gaan.” De woorden van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, moesten zondag de toezegging van president Joe Biden ondersteunen. Die verklaarde dat hij „in principe” bereid is tot een persoonlijke ontmoeting met Poetin. Daarbij wil hij een ultieme poging doen een Russische invasie van Oekraïne af te wenden. De verklaring volgde op intensieve bemiddeling door de Franse president Emmanuel Macron.

Blinken moet de top tussen Biden en Poetin voorbereiden tijdens een gesprek met zijn Russische ambtgenoot Sergei Lavrov, later deze week. Mits Rusland niet voor die tijd Oekraïne binnenvalt, benadrukte het Witte Huis.

Of de ontmoeting tussen beide leiders er komt, is nog zeer onzeker. Want de pogingen een oorlog te voorkomen staan in schril contrast met de uitlatingen van zowel Amerikaanse als Britse inlichtingendiensten. Die meldden dit weekeinde dat Poetin het bevel tot de aanval feitelijk al heeft gegeven.

Tijdstip

„Poetin heeft een plan en dat is al in gang gezet”, aldus een anonieme bron binnen de Britse inlichtingendienst tegen The Sunday Times. Hij voegde eraan toe dat Russische kruisraketten op Kiev staan gericht en dat Moskou van plan is de Oekraïense regering omver te werpen. Amerikaanse media berichtten dat de commandanten van de Russische troepen aan de grens met Oekraïne de opdracht voor een invasie hebben gekregen. Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg zei zaterdag dat Rusland een „grootschalige aanval gaat uitvoeren.” Het wachten is nog op het tijdstip.

De grote vraag is hoe al deze waarschuwingen moeten worden geduid. Eerder wisten de VS immers ook te voorspellen dat een Russische aanval afgelopen woensdag zou plaatshebben. Dat is niet gebeurd. Zijn deze ‘onthullingen’ over de plannen van Poetin bedoeld om het Kremlin maximaal onder druk te zetten? Of ligt het Russische voornemen voor een aanval inderdaad vast?

Hoewel de top tussen Biden en Poetin nog met alle mogelijke onzekerheden is omgeven, zou daar weleens de sleutel tot een uitweg uit de crisis kunnen liggen. Want vooral de Amerikaanse president neemt met zo’n ontmoeting een groot politiek risico. Als het overleg mislukt en Rusland alsnog tot een invasie overgaat, zal Biden in eigen land van zwakte worden beticht. Als de top slaagt, kan de grootste oorlog in Europa sinds 1945 wellicht nog worden afgewend.