Ron Kirchener was nog maar 51 jaar toen hij in 2015 van de neuroloog hoorde dat zijn hersenactiviteit overeenkwam met die van een dementerende 85-jarige. „De erfenis van zijn hulpverlening in september 2001”, zo stelde de arts.
Het was niet de enige aandoening waarmee de brandweerman worstelde toen hij in 2009 functioneel leeftijdsontslag kreeg en met zijn gezin verhuisde naar Arizona. Kirchener leed toen al aan astma en een longziekte. Beiden waren het direct gevolg van het langdurig werken in een giftige stofwolk die na het instorten van het World Trade Center (WTC) wekenlang tussen de wolkenkrabbers van Manhattan was blijven hangen.
De ademhalingsproblemen werden na de verhuizing aanvankelijk minder dankzij het warme en droge klimaat in Arizona. Die omgeving deed hem goed, al moest hij soms wel gebruikmaken van een vernevelaar als zijn ademhaling moeilijker ging.
Nieuwe problemen ontstonden in 2011 toen Kirchener steeds vergeetachtiger werd. Aanvankelijk betrof het zaken als niet meer weten waar de autosleutels lagen of een boodschap vergeten. „Maar al snel verergerde zijn vergeetachtigheid”, zegt Dawn, de vrouw van Ron. „Destijds in New York manoeuvreerde hij behendig een brandweerwagen door de drukke en nauwe straten. Goed tien jaar later had hij de grootste moeite om onze SUV te parkeren in een garage waar genoeg ruimte was voor twee wagens. Hij deed tandpasta op zijn tandenborstel en wist niet wat hij ermee moest doen.”
Binnen een paar jaar was de dementie van Kirchener zo ernstig dat hij zijn vrouw, kinderen en directe naasten niet meer herkende. Hij leed aan toevallen. Samenhangend spreken lukte hem niet meer. Zichzelf baden ook niet. Sinds 2015 is het nodig dat zijn gezinsleden hem permanent in de gaten houden, anders gaat hij dwalen.
Loodzwaar
De behandelend neuroloog zegt in The Washington Post dat de toestand van Kirchener „zeer ernstig maar niet uniek is. Hij is er erger aan toe dan de meeste mensen van boven de tachtig. En dat alleen maar omdat hij in september 2001 op Ground Zero er alles aan deed om mensen te redden. Longproblemen en dementie vormen de prijs die Ron betaalt voor zijn heldhaftige werk.”
Sean Clouston, hoogleraar volksgezondheid aan de Stony Brook University in New York, zegt dat het geval van Krichener niet op zichzelf staat. „In de achterliggende tien jaar is steeds duidelijker geworden dat vele hulpverleners niet alleen fysieke, maar zeker ook cognitieve problemen hebben gekregen omdat ze hevige stress hebben ervaren of omdat ze giftige stoffen hebben ingeademd. De dementie van Kirchener is een sprekend voorbeeld. We moeten ervan uitgaan dat de komende tien jaar zich nog meer problemen zullen aandienen.”
Behalve dat de zorg voor deze patiënten veel inzet van de medische wereld zal vergen, noemt Clouston ook de aandacht voor de directe naasten van deze patiënten als een belangrijk punt. „Die krijgen het loodzwaar. Een zorgzame, prettige en liefdevolle vader of moeder kan een zielig hoopje mens worden. Door 9/11. Of een agressief huisgenoot, dat kan ook.”