PCR-test

De PCR-test is de meest gebruikte test door teststraten van de GGD. Deze toont specifieke stukjes genetisch materiaal (RNA) van het coronavirus aan. Met een wattenstaafje wordt een uitstrijkje genomen van slijm uit de neus en de keel. In een laboratorium wordt vervolgens een zogeheten polymerasekettingreactie (PCR)-test uitgevoerd. Als het coronavirus in het slijm aanwezig is, maakt deze test een berg kopieën van het specifieke erfelijke materiaal (RNA) van het virus. Door deze werkwijze is de PCR-test heel gevoelig: de test stelt het virus ook vast bij dragers met weinig virusdeeltjes. Na afname duurt het een tot twee dagen voordat de geteste persoon de uitslag krijgt.

LAMP-sneltest

Het afnemen van een zogeheten LAMP-sneltest werkt op dezelfde manier als een PCR-test. Ook hierbij wordt slijm afgenomen en geanalyseerd op stukjes genetisch materiaal van het coronavirus. Deze sneltest is met 99 procent gevoeligheid en specificiteit even nauwkeurig als de PCR-test. Het grote voordeel is wel dat geteste personen binnen enkele uren de uitslag al ontvangen. De sneltest is in gebruik bij de GGD-teststraat Amsterdam RAI.

Antigeensneltest

De antigeensneltest toont specifieke eiwitten van het coronavirus aan in neus- en keelslijm, de zogeheten antigenen die een afweerreactie kunnen opwekken in het lichaam. De test is supersnel uit te voeren; meestal na een kwartier is het resultaat bekend. Maar hij is minder gevoelig en daardoor ook minder betrouwbaar dan de PCR- of LAMP-test. Het virus wordt in 70 à 80 procent van de gevallen gedetecteerd. Als er weinig virusdeeltjes aanwezig zijn, bijvoorbeeld bij iemand die nog maar kort geleden is besmet, is de antigeentest vaak ten onrechte negatief. Dus na de test kan iemand alsnog besmettelijk worden. De antigeensneltest is bij de apotheek, drogist of supermarkt te koop.

SpiroNose-blaastest

Het Leidse bedrijf Breathomix ontwikkelde de SpiroNose-blaastest; een uitvinding, waar volgens demissionair minister De Jonge (Volksgezondheid) „heel de wereld jaloers op is.” Even blazen en binnen enkele minuten is de uitslag bekend. Deze ademtest ‘ruikt’ binnen enkele seconden of iemand mogelijk is besmet met het coronavirus. De SpiroNose toont het virus zelf niet aan, maar de gevolgen van de infectie in het lichaam. Zeven sensoren meten de gehalten van bepaalde moleculen in de uitgeademde lucht. Daarmee zou zelflerende kunstmatige intelligentie de aanwezigheid van het coronavirus moeten aantonen. Maar door de vele vals-negatieven –coronapatiënten bij wie de test de ziekte niet aantoonde– hebben GGD’en het vertrouwen in de test verloren.

Serologische test

Een serologische test wordt gebruikt om aan te tonen of iemand antilichamen heeft ontwikkeld tegen het coronavirus. De antilichamen kunnen zo’n veertien dagen na infectie in het bloed worden gedetecteerd. Iemand die Covid-19 heeft opgelopen, maar weinig symptomen van de ziekte heeft gehad, kan zo achterhalen of hij immuniteit heeft opgebouwd tegen Covid-19. Het Europees Parlement stelde voor om ook een positieve serologische test te erkennen voor het zogeheten vaccinatiepaspoort. De lidstaten en de Europese Commissie willen dat niet. Zij willen zoveel mogelijk mensen aan een vaccin krijgen, bleek uit een document van de Europese Commissie.