Opinie

Omstreden panelen Gouden Koets maken deel uit van cultureel erfgoed

De vijf jaar durende restauratie van de Gouden Koets is achter de rug. Vanaf woensdag staat het rijtuig voor een periode van acht maanden tentoongesteld in het Amsterdam Museum. Dat is een passende plek omdat de Amsterdamse bevolking in 1898 de koets schonk aan koningin Wilhelmina ter gelegenheid van haar inhuldiging.

Hoofdredactie
16 June 2021 11:36
beeld RD
beeld RD

Politiek Den Haag gaat zich in de komende tijd buigen over de vraag of de koning de koets weer mag gebruiken op Prinsjesdag. Daarover bestaat verschil van mening. De linkse partijen zien de koets liever niet terug in het straatbeeld vanwege de schilderingen op de zijpanelen. Daarop staan inwoners van Nederlandse koloniën afgebeeld die hun rijkdommen aanbieden aan het koningshuis. Twintig jaar geleden pleitten SP en GroenLinks al voor het verwijderen van de panelen omdat die racistisch zouden zijn. Badinerend spraken de tegenstanders over „slavenpanelen.”

De meeste andere partijen in het parlement zouden er geen moeite mee hebben als de koning zou besluiten om de koets weer in gebruik te nemen en de glazen koets, die de vorst de laatste jaren gebruikte, permanent in de koninklijke stallen te parkeren.

Uiteindelijk is het de koning die besluit over de vraag van welke koets hij gebruik maakt. Maar de koning zou de koning niet zijn als hij geen rekening zou houden met de gevoelens van de bevolking. Het koningshuis staat symbool voor eenheid van het land. Dan bestaat al snel de neiging om toe te geven aan de wensen van degenen die bezwaar maken. Zo is dat ook gegaan met de discussie over Zwarte Piet. Vanwege de bezwaren van een klein groepje verdwijnt hij langzaam maar zeker uit het straatbeeld.

Het is goed om de discussie te voeren, maar dan moet wel helder zijn waarover het precies gaat. Het geeft namelijk geen pas om te spreken over „slavenpanelen.” De slavernij was al tientallen jaren afgeschaft toen de panelen werden geschilderd. Wat op de panelen staat afgebeeld, is een dankbare koloniale bevolking die geschenken geeft aan de Nederlandse maagd, die symbool staat voor het koningshuis. Nederland gaf de koloniën destijds onder meer onderwijs en gezondheidszorg. Dat zorgde voor vooruitgang in de koloniën en een verbetering van de kwaliteit van leven.

De Gouden Koets, met de bijbehorende panelen, vormt een deel van ons cultureel erfgoed. Het is niet zinvol om met de blik van het heden steeds de geschiedenis te beoordelen en eventuele onwelgevallige elementen daaruit weg te snijden. Je moet historisch erfgoed ook durven beoordelen met de maatstaven die destijds golden. Dat kan soms knarsen, maar daarom hoeven niet alle onwelgevallige zaken uit het verleden uit het straatbeeld te verdwijnen. Gebruik ze liever om het gesprek over het verleden aan te gaan. Linkse partijen hebben vaak hun mond vol over verdraagzaamheid. Die zouden ze best eens vaker in praktijk kunnen brengen als het gaat om het verleden.

Meer over
Commentaar

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer