Jacobs is als opperrabbijn het gezicht van het Jodendom in Nederland en de strijd tegen antisemitisme. Toen Jacobs na een studie in het buitenland –45 jaar geleden– naar Nederland kwam, werd hij nooit uitgescholden. „Zo’n tien jaar geleden werd dat ‘gewoon’”, zo schrijft hij in zijn recent verschenen dagboek ”Dagboek van de opperrabbijn. 54 dagen uit het leven van Binyomin Jacobs” (Scholten Uitgeverij, Zwolle).

In dat boek doet Jacobs verslag van zijn dagelijkse belevenissen sinds begin 2020 de coronacrisis uitbrak. Synagoges gingen dicht en Joden kunnen „zelfs op Vreugde der Wet niet meer samen met de Torah dansen.” De nadruk lag meer dan vroeger op „uitstraling”.

Racisme

Het antisemitisme komt regelmatig in zijn dagboek aan de orde. „Een Jood is een Jood. Wat ons bindt, is onze nesjomme (ziel), en in de ogen van de antisemieten zijn we allen gelijk én zijn we allen schuldig aan het coronavirus! De waanzin ten voeten uit, maar die waanzin gaat er al eeuwenlang in als zoete koek.”

Antisemitisme valt ook onder racisme, maar is een variant die een zelfstandig bestaan is gaan leiden, aldus Jacobs. „Hierdoor is het mogelijk dat zelfs fanatieke en oprechte bestrijders van racisme toch lijden aan antisemitisme, zoals vorig jaar in Parijs demonstranten eendrachtig „Sales juifs” (vuile Joden) scandeerden.”

Coronavirus is een zeer gevaarlijk virus, maar antisemitisme is minstens zo sluw en onberekenbaar, zo schrijft de opperrabbijn. „Het coronavirus zal eens uitgeroeid worden, maar met het antisemitisme virus zal het niet zo goed aflopen. Dat venijn heeft bewezen onuitroeibaar te zijn en zit in een bijna voortdurend proces van mutaties.”

Wat is het gewicht van de Europese commissie in de strijd tegen antisemitisme?

„Ik denk dat je er niet meer omheen kunt. Het antisemitisme is eigenlijk geen Joods probleem, maar als Joodse gemeenschappen hebben we wel regelmatig contact hierover, omdat het ons natuurlijk diep raakt. Het is nooit weggeweest en steekt overal de kop op, nu zelfs ook in Duitsland, dat behoorlijk pro-Israël is. Naast deze specifiek Joodse commissie heeft ook de EU een eigen commissie, die zich bezighoudt met antisemitisme. We hebben daarmee goed overleg.”

U noemt in uw dagboek de lijn tussen kritiek op Israël en antisemitisme flinterdun.

„Je mag natuurlijk politieke kritiek op premier Netanyahu hebben, maar dat is wat anders dan kritiek op Israël zodanig, vooral als die laatste eenzijdig is. Een antizionist hoeft nog een antisemiet te zijn, maar ik ben nog nooit een antisemiet tegengekomen die pro-Israël is. Mensen die hun mond vol hebben van kritiek op Israël hoor je niet over Syrië, Libanon en andere landen in het Midden-Oosten die soms openlijk de vernietiging van Israël in het vaandel dragen.”

Al hebben de synagogen en de Joodse scholen „helaas” aparte beveiliging nodig, dat betekent volgens de opperrabbijn niet dat er sprake is van „systematische discriminatie”. „We zijn een echt vrij land”, en daar is hij trots op, zo schrijft hij in zijn dagboek.

„De politie heeft mij ongevraagd camerabeveiliging en politiebewaking aangeboden”, zegt Jacobs. „Hoe erg dat laatste ook is, ik ben er oprecht dankbaar voor dat onze veiligheid in Nederland gegarandeerd wordt en dat de politie niet corrupt is. De demonstraties tegen discriminatie en racisme vorig jaar getuigden van een volkshysterie.

Ik zie echter wel een probleem dat de vrijheid van godsdienst steeds meer onder druk staat door de secularisatie, die het karakter van een nieuwe religie aanneemt. Je mag tegenwoordig bijvoorbeeld niet meer openlijk zeggen dat gezin en huwelijk de meest fundamentele samenlevingsvormen zijn. Daarin staan Jood, moslim en christen op gelijke voet. Het seculiere is normaal, wat afwijkt is het religieuze. Het is de wereld op z’n kop.”