Een week zonder mobiele telefoon; het echtpaar Groothedde uit Ede zag er niet tegen op. Sterker nog: Albert (46) en Janneke (48), ouders van zes kinderen, keken er eigenlijk wel naar uit. „Soms lijkt de smartphone ons te regeren in plaats van andersom”, zegt Janneke, die naast haar bezigheden in het gezin vrijwilligerswerk doet. „De telefoon legt druk op het dagelijks leven. Je hebt het gevoel continu op iedereen te moeten reageren. Het geeft rust als die prikkel er niet is.”

Ook Albert, werkzaam in de IT-sector, vond het fijn zijn telefoon een week aan de kant te leggen. „Omdat de smartphonevrije week in de kerstvakantie viel en ik mijn telefoon dus niet voor mijn werk nodig had, vertrouwde ik er ook wel op dat het zou lukken.”

Uiteindelijk ging hij een paar uur eerder online dan de bedoeling was. „Urgente zaken op het werk vroegen even de aandacht.”

Spiegel

Het totaalaantal deelnemers aan de zogeheten ”parents detox”, een week waarin ouders hun telefoon niet gebruiken, lag naar schatting rond de 250, zegt Cornelis Bosch, voorzitter van de Yona Foundation, een jongerencommunity die zich richt op gezond internetgebruik op de smartphone. Het animo valt hem alles mee. „Kunnen ouders zelf volbrengen wat ze van hun kinderen vragen, namelijk minderen in hun smartphonegebruik? Dat was de centrale vraag van dit initiatief”, licht de Yonavoorman toe. „Blijkbaar is de bereidheid van opvoeders om eerlijk in de spiegel te kijken best groot.”

Verreweg de meeste deelnemers waardeerden de periode van digitale onthouding positief, zegt Bosch – die zelf zijn telefoon ook een week weglegde. „Uit de berichten in de appgroep waarin we vroegen naar de ervaringen, bleek dat veel opvoeders erachter kwamen dat hun schermtijd langer was dan gedacht. Vaak vul je lege momenten toch met doelloos scrollen.”

Hij herkent het ook bij zichzelf. „Sowieso viel het mij op hoe vaak ik mijn telefoon gebruik. Om te betalen, het licht aan te doen, een parkeeractie te starten, het nieuws te checken. Dat kan minder. Tijdens de detox miste ik WhatsApp, de rest eigenlijk niet.”

Ook Albert Groothedde betrapte zich erop dat hij tijdens lege momenten nogal eens naar zijn smartphone greep. „Ik kwam er bijvoorbeeld achter dat ik wel erg vaak de NOS-app check. Tijdens de detox kon dat niet. Eigenlijk wel lekker rustig.”

In plaats van de smartphone pakte hij nu vaker de e-reader erbij. „Ik heb me bijvoorbeeld verdiept in het boek ”God en de pandemie” van de Britse theoloog Tom Wright.” Ook deed hij vaker spelletjes met de kinderen. „Uiteindelijk is dat veel zinvoller.”

Janneke vulde de vrijgekomen tijd onder andere met tekenen, een hobby die ze jarenlang niet meer had uitgeoefend. „Ik gunde mezelf er nu wel tijd voor en eerder niet. Het is toch eigenlijk raar dat we denken dat we altijd digitaal aan moeten staan en direct op iedereen moeten reageren. Zo’n levenswijze sluipt erin, maar is eigenlijk niet normaal. Als mensen ons dringend nodig hebben, bellen ze maar.”

De kinderen van de Grootheddes –vijf wonen er nog thuis– vonden het stoer dat hun ouders de uitdaging aangingen. „Binnenkort willen we zeker met hen in gesprek gaan over onze ervaringen”, zegt Albert. Janneke: „Ik kan het wel begrijpen dat de jeugd veel tijd op de telefoon doorbrengt. Hun vrienden doen het ook. Om dan af te kicken is niet makkelijk. Dat lukt niet in eigen kracht.”

Gesprek

Van meerdere deelnemers heeft Bosch gehoord dat ze meer inzicht hebben gekregen in wat het voor jongeren betekent om minder online te zijn. „Zelf doen wat je van je kind vraagt, namelijk minderen in smartphonegebruik, werkt verhelderend. Vanuit de eigen ervaring het gesprek aangaan, heeft vaak meer resultaat dan dat je enkel moppert op de manier waarop je kind met zijn telefoon omgaat.”

Voor herhaling vatbaar dus, zo’n detox, vinden Bosch en het echtpaar Groothedde. Bosch: „De detox tussen Kerst en oudjaar willen we er als Yona zeker inhouden.”