Mijn kind besteedt te veel tijd aan de smartphone. Als Bosch tijdens een van zijn lezingen aan ouders vraagt wie het met die uitspraak eens is, gaan nagenoeg alle handen de lucht in – elke keer weer. Omgekeerd gebeurt hetzelfde. Als de Yona-voorzitter aan een club tieners vraagt wie vindt dat hun ouders te vaak naar het smartphonescherm turen, gaan haast alle vingers omhoog.

Te vaak en te lang achter de smartphone zitten, is dus niet enkel voorbehouden aan jongeren, zegt Bosch. Ook ouders spenderen nogal eens meer tijd dan nodig aan hun telefoon. Natuurlijk maakt het uit wat je op je smartphone doet, nuanceert hij. Maar het is te makkelijk om te zeggen dat het telefoongebruik van opvoeders altijd verantwoord is en dat van jongeren niet, vindt Bosch. „De telefoon is onderdeel geworden van onze identiteit. Bij ouders net zo goed als bij tieners.”

Ouders spreken hun kinderen regelmatig aan op hun onlinegedrag, merkt Bosch. „Maar zijn ze zelf wel in staat een poosje zonder hun smartphone te leven? Anders gezegd: kunnen opvoeders dat wat ze van hun kroost verwachten, zelf waarmaken?”

Hoog tijd om ouders die uitdaging aan te laten gaan en mogelijk inconsequent gedrag bloot te leggen, vindt Yona, de jongerencommunity die zich richt op gezond internetgebruik op de smartphone. De organisatie daagt ouders daarom uit hun smartphone links te laten liggen.

De zogeheten Parents Detox start op eerste kerstdag en eindigt op oudjaar. Dat de detox aan het einde van het jaar plaatsvindt, is bewust. „In de gezinnen krijgt de smartphone vaak meer aandacht dan de kerstboodschap. Helaas. Ik hoop dat er tijd komt voor bezinning en Bijbellezen, voor gezelligheid en gesprek.”

Doelloos

Hoe combineer ik een leven waarin ik een groot gedeelte van de dag aan mijn smartphone besteedt met een leven met de Heere? Het is een vraag die onder opvoeders en jongeren leeft, merkt Bosch. „Tieners zijn open over hun onlinegedrag en gaan het gesprek aan. Ouders doen dat minder, maar worstelen ook met hun schermtijd. Ook zij scrollen gerust een halfuur doelloos op Facebook of Instagram.”

Bosch hoopt dat de Yona-detox ouders bewust maakt van de invloed die de telefoon op hun leven heeft. Maar vooral wil Yona bereiken dat de week aanleiding vormt voor een open, niet veroordelend gesprek. „Hoe kunnen we elkaar als gezin helpen bij het op een goede manier invullen van onze tijd, offline en online?”

Met enkel stoppen met overmatige smartphonegebruik ben je er niet, zegt Bosch. „Je moet er betekenisvolle activiteiten voor terugkrijgen.” Hij verwijst in dat verband naar een catechisatieles die hij recent gaf. „Ik vroeg aan de pakweg vijftig jongeren wie er mee wilde doen met een leesgroepje. Elf jongelui meldden zich aan. Hoopgevend. De wil om te veranderen is er echt.”

De digitale detox is voor opvoeders wellicht moeilijker dan voor tieners, zegt Bosch, die zelf ook de uitdaging aangaat. „Als jongeren met hun vrienden afspreken te detoxen, kunnen ze zich aan elkaar optrekken. Ouders hebben die groepsstructuur minder.”

Opvoeders falen niet als het ze niet lukt een week smartphonevrij te leven, zegt Bosch. „Juist niet. Dat is een prachtige aanleiding voor gesprek. Waarom houdt de smartphone ons zo in de greep dat we daar niet zeven dagen zonder kunnen?”