De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 19 januari in een harde lockdown. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
De live tv-show met het aftellen tot de jaarwisseling was al vereenvoudigd tot een registratie zonder publiek. Vanwege de afgelopen week aangescherpte coronamaatregelen vindt Halsema het beter om de viering helemaal te schrappen.
„Ook als iemand Superman wordt, bij een vrouw een baard begint te groeien of als een man met verwijfde stem begint te praten, hebben zij (Pfizer) er niets mee te maken”, aldus Bolsonaro, die het virus zelf al heeft opgelopen en zegt zich niet in te laten enten.
Het vaccin van het Amerikaanse Pfizer en Duitse BioNTech is in Brazilië in de derde testfase. Landen zoals de VS, het Verenigd Koninkrijk en Mexico hebben vaccinatiecampagnes met het vaccin gelanceerd of aangekondigd. Bij het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) is een aanvraag ingediend voor goedkeuring van het vaccin in de EU. Het besluit hierover zal naar verwachting maandag vallen.
Brazilië is met ruim 7 miljoen besmettingen, na de Verenigde Staten en India, het land met de meeste infecties. Wat betreft het aantal dodelijke slachtoffers, staat het Zuid-Amerikaanse land na de VS op de tweede plaats met ruim 185.000 sterfgevallen.
De maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan variëren in Brazilië van staat tot staat en van stad tot stad. Bolsonaro heeft het virus lange tijd gebagatelliseerd en had zelfs kritiek op burgemeesters en gouverneurs die zware maatregelen oplegden.
Rotterdam, Utrecht en Hart voor Brabant worden de eerste drie GGD-regio’s waar gevaccineerd gaat worden. Dat zegt René Stumpel, directeur van GGD Gooi en Vechtstreek na berichtgeving hierover door NH Nieuws.
Op 8 januari en op 11 januari wordt gestart in die regio’s met het inenten van zorgpersoneel, zegt hij. Welke locaties precies op de welke data starten, weet Stumpel niet.
Eerder vrijdag zei ook justitieminister Ferd Grapperhaus het geen goed idee te vinden dat mensen bij het tonen van een ‘vaccinatiebewijs’ bepaalde voordelen krijgen, zoals toegang tot de horeca. Ook coronaminister Hugo de Jonge denkt dat extra rechten bij een bewijs er voorlopig niet inzitten. Een officieel besluit van het kabinet komt volgens hem begin volgend jaar.
Belangrijker vindt Grapperhaus het mensen te overtuigen, in plaats van „gelijk te beginnen met dwang”. Het „deed hem goed” dat de bereidheid is gestegen. I&O Research meldde afgelopen woensdag dat inmiddels 70 procent van de bevolking zich wil laten inenten. Eerder was dat 60 procent.
De justitieminister wil dat percentage boven de 90 krijgen. „Dan ziet de resterende 10 procent dat het goed gaat en dan wordt die groep geleidelijk ook kleiner.” Zodra 60 tot 70 procent van de bevolking is ingeënt tegen corona, spreekt men van groepsimmuniteit.
Veel Nederlanders vinden het wel een goed idee om gevaccineerde mensen meer vrijheid te geven, blijkt uit onderzoek van onder meer de TU Delft, Erasmus University Rotterdam en het RIVM. 73 procent is daar voor.
De onderzoekers spraken wel van een ‘vaccinatiebewijs light’, omdat het pas zou ingaan als alle Nederlanders de kans hebben gekregen zich te laten inenten. Dat zal waarschijnlijk ergens in de zomer zijn. Eerst zijn zorgmedewerkers, ouderen en kwetsbaren aan de beurt.
Zweden ging tot voor kort een eigen weg bij de aanpak van de coronacrisis, met nauwelijks beperkingen. Maar de laatste tijd worden de teugels geleidelijk strakker aangehaald.
In vergelijking met andere Scandinavische landen doet Zweden het slecht met gemiddeld veel meer coronadoden, namelijk 789 per miljoen inwoners tegenover 174 per miljoen in Denemarken en 74 per miljoen Noren.
Maar als je het Zweedse cijfer afzet tegenover andere Europese landen, is Zweden een middenmoter en tellen landen als België (1582 per miljoen inwoners) en Italië (1113) veel meer slachtoffers door corona. Nederland heeft volgens recente cijfers 602 coronadoden per miljoen inwoners.
De laptops en tablets zijn vanaf begin januari beschikbaar. Schoolbesturen kunnen vanaf 22 december tot en met 15 januari een aanvraag indienen. Er wordt een eigen bijdrage verwacht van 25 procent, schrijft het ministerie.
Tot 18 januari zijn basis- en middelbare scholen dicht vanwege de lockdown, die vanwege de hoge coronacijfers deze week werd afgekondigd. Volgens onderwijsminister Arie Slob is fysiek onderwijs natuurlijk het beste, maar is er met een eigen laptop of tablet voor thuisonderwijs toch het beste van te maken.
De minister trok eerder dit jaar al ruim 9 miljoen euro uit voor dit soort apparaten. Daarmee werden 15.000 leerlingen geholpen.
Eerder deze week bleek uit een peiling van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) dat op ongeveer 58 procent van de scholen niet alle leerlingen de juiste apparatuur hebben. In totaal beschikt een vijfde van de leerlingen nog niet over een goede laptop of tablet, aldus de AVS.
Vanaf maandag 21 december kunnen klanten geen pakketjes meer ophalen in honderden winkels van Primera, AKO, Bruna en The Read Shop, omdat het overgrote deel van de vestigingen sluit vanaf zondag 20 december. De winkeliers richten zich vanaf volgende week op thuisbezorging van de producten, aldus de bedrijven.
Samen met brancheorganisatie NSO Retail vroeg Primera aan het kabinet om volledige openstelling van de winkels, nadat het kabinet eerder deze week besloot dat alle niet-essentiële winkels moesten sluiten in de tweede lockdown. „Een reactie bleef uit en dus bleef ook de onduidelijkheid bij consumenten en winkeliers”, schrijft de keten.
Klanten kunnen in de Primera-winkels nu alleen pakketten ophalen, maar geen andere producten kopen, zoals rouwkaarten of staatsloten. Omdat dat tot onduidelijkheid leidt, is de situatie op de werkvloer daardoor volgens Primera „niet langer houdbaar”.
Ook vestigingen van AKO, Bruna en The Read Shop hebben de afgelopen week gemerkt dat „het niet werkt” om alleen open te blijven voor pakketten, laat een woordvoerder van moederbedrijf Audax weten. „Klanten mogen een postzegel afrekenen maar een ansichtkaart niet. Deze onwerkbare situatie leidt tot onbegrip, frustratie en woordenwisselingen en wordt ook naar voor onze eigen mensen. Daarnaast is het openhouden van een hele winkel alleen voor die service niet houdbaar.”
Primera-topman Gert van Doorn laat desgevraagd weten dat klanten nog tot zondag pakketten die nog in de winkels liggen kunnen komen ophalen. De winkels zullen geen nieuwe pakketten meer in ontvangst nemen voor klanten. Klanten kunnen de komende dagen voor het ophalen van hun pakket bellen met hun lokale Primera-winkel.
Na de invoering van het landelijk verbod is het bezit van vuurwerk illegaal. Ook thuis bewaren mag niet. Bezit kan beboet worden en zelfs leiden tot een strafblad. Daarom vinden de burgemeesters van de grote steden dat inleveren zonder consequenties mogelijk moet zijn.
De ‘voorraadvergoeding’ wordt berekend op basis van het omzetverlies en de omvang van de winkel. Om dat goed te bepalen hebben de uitvoeringsorganisaties van de overheid wat meer tijd nodig. „Het gaat niet van vandaag op morgen”, zegt Wiebes. „Maar als je dit allemaal handwerk maakt, dan staat het voor de zomer nog niet op de rekeningen. Dat moet geautomatiseerd, dus het wordt wel na de jaarwisseling.”
Premier Mark Rutte kondigde de vergoeding eerder deze week aan in een debat over de harde lockdown. In de weken rond kerst, waarin veel winkeliers een groot deel van hun jaarlijkse omzet draaien, moeten de winkels juist dicht. „Na de feestdagen hebben die voorraden lang niet altijd dezelfde waarde. Dat is verdrietig.”, zegt Wiebes. „Daar willen we een vergoeding voor geven, zoals we destijds ook voor de horeca hebben gedaan.”
Advertentie
Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is opnieuw gestegen. Ziekenhuizen behandelen nu in totaal 2034 patiënten die het virus hebben opgelopen. Dat zijn er 31 meer dan donderdag. Op de intensive care liggen nu 549 mensen met Covid-19, dertien meer dan een dag eerder.
Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) maakte de laatste cijfers vrijdag bekend. De stijging is iets minder sterk dan donderdag, toen het aantal Covid-19-patiënten in ziekenhuizen met 39 toenam.
Het aantal opnames neemt al meerdere dagen op rij toe. Het aantal besmettingen steeg de laatste weken flink, een voorbode voor de drukte in ziekenhuizen en reden voor de lockdown waar het kabinet toe heeft besloten. Het LCPS probeert de drukte zo goed mogelijk over het land te verdelen. In de afgelopen 24 uur zijn vijf coronapatiënten verplaatst naar een andere regio.
Eerder op de dag maakte het LCPS bekend dat het aantal ic-bedden inmiddels is opgeschaald naar 1233. Dat is inclusief enkele reservebedden. Normaal zijn er 1050 ic-bedden. Dat aantal kan stapsgewijs worden uitgebreid naar 1150, 1350 en uiteindelijk naar 1750 bedden maar in dat laatste geval moet worden gestopt met alle andere niet-spoedeisende zorg.
Het aantal besmettingen is vrijdag met 12.028 bijna 800 lager dan donderdag. Het zevendaags gemiddelde is voor het eerst sinds 31 oktober weer boven de 10.000 gekomen.
Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen neemt opnieuw toe, op de ic naar verhouding iets harder dan op de klinische afdelingen.
De Europese Commissie maakt gebruik van de optie die ze eerder had genomen op 100 miljoen doses van het Covid-19-vaccin van BioNTech-Pfizer en 80 miljoen doses van Moderna. De deal is dinsdag al gesloten volgens een woordvoerder, maar er is geen ruchtbaarheid aan gegeven.
Nederland kan aanspraak maken op 3,89 procent van de aangekochte voorraad. Nu Brussel een beroep doet op de eerder onderhandelde opties komen er voor Nederland in totaal 11,7 miljoen doses van BioNTech-Pfizer beschikbaar en 6,2 miljoen van Moderna.
Beide Covid-19-vaccins worden naar verwachting binnen afzienbare tijd goedgekeurd om te worden verkocht op de Europese markt. Het dagelijks EU-bestuur had al 200 miljoen doses van het BioNTech-Pfizervaccin besteld en 80 miljoen van Moderna. Ze doet dat namens de EU-lidstaten.
De brancheorganisatie denkt dat grensoverschrijdend winkelen tegengegaan kan worden als winkels aan de deur online bestellingen mogen uitleveren. Daar pleitte INretail al eerder voor.
„Dat zou verstandig kunnen zijn. Dan kunnen mensen als ze toch naar de buurtsuper gaan meteen wat andere zaken ophalen.”
Daarmee wordt direct een file aan bezorgers voorkomen, meent INRetail. De brancheorganisatie ziet die ontstaan, nu verschillende bedrijven als Blokker en Intertoys hebben aangekondigd dat hun eigen personeel pakketjes gaat bezorgen. Ophalen aan de winkel zou volgens de brancheorganisatie op afspraak moeten, waardoor automatisch spreiding ontstaat.
De Amerikaanse vicepresident Mike Pence heeft zich vrijdag live op televisie laten inenten tegen het coronavirus. De publieke vertoning was opgezet om het nationale vertrouwen in het vaccin te vergroten.
“Het opbouwen van vertrouwen in het vaccin is wat ons hier vanmorgen brengt”, zei Pence nadat hij in het Witte Huis was geprikt. “Ik voelde niets.”
President Trump zelf zegt nog niet aan de beurt te zijn om gevaccineerd te worden. Hij was al besmet met het virus.
Zes rooms-katholieke kerken in de omgeving van Rotterdam, tussen de Rotte en de Lek, gaan dicht vanwege de coronamaatregelen. De kerken blijven tot 19 januari gesloten voor liturgische vieringen en overige activiteiten, zegt het pastorale team en parochiebestuur van de Sint Christoffel Parochie.
“Het team en bestuur zijn zich bewust van het grondrecht van vrijheid van godsdienst en levensovertuiging, maar voelt tegelijkertijd de verantwoordelijkheid in deze crisis voor de gezondheid van eenieder. Die verantwoordelijkheid weegt zwaar en heeft het team en bestuur doen besluiten een stap verder te gaan dan de gezamenlijke bisschoppen”, aldus de parochie.
Het openhouden van de kerk brengt volgens de parochie, ondanks alle veiligheidsmaatregelen, risico’s met zich mee, aangezien de besmettingsgraad “nog steeds onrustbarend toeneemt”.
Het bestuur vindt het onverantwoord om kerkgangers en vrijwilligers onnodig aan het besmettingsgevaar bloot te stellen.
Mensen die samenkomen voor hun geloof of levensovertuiging zijn uitgezonderd van de coronamaatregelen voor samenkomsten. Dit betekent dat er vanuit de overheid geen regels zijn voor het maximaal aantal personen in een kerk, moskee, synagoge of ander gebedshuis. Ook is er geen verbod op zingen. Wel moeten mensen 1,5 meter afstand houden.
Matovic is niet de eerste Europese leider die het besmettelijke virus oploopt. Dat is deze week ook vastgesteld bij de Franse president Emmanuel Macron. Eerder raakte de Britse premier
Boris Johnson besmet. Die belandde in het ziekenhuis, maar herstelde uiteindelijk weer.
Het coronavaccin van de Amerikaanse farmaceut Moderna is volgens president Donald Trump goedgekeurd. Hij zegt op Twitter dat de distributie van het middel direct van start gaat.
Er is nog geen bevestiging van de Amerikaanse medicijnwaakhond FDA over goedkeuring van het middel.
Schoonheidsspecialisten vragen om meer financiële noodsteun vanwege de nieuwe coronasluitingen. Brancheorganisatie Anbos benadrukt in een noodbrief aan de overheid dat de kerstperiode voor schoonheidsspecialisten normaal de drukste tijd van het jaar is en dat de beroepsgroep daarom hard wordt getroffen.
„Door het sluiten van de contactberoepen zal er nu écht meer noodsteun vanuit de overheid nodig zijn”, aldus de organisatie waarbij circa 4500 schoonheidsspecialisten zijn aangesloten. „Juist omdat bedrijven in onze branche nu tijdens deze lockdown geen ophaalpunt mogen inrichten en zelf bezorgen alleen voor de winkelier wordt toegestaan, valt de schoonheidsbranche op meerdere fronten tussen wal en schip.”
Volgens Anbos hadden veel schoonheidsspecialisten het al moeilijk door coronamaatregelen eerder dit jaar. De kerstperiode was voor de beroepsgroep de enige mogelijkheid om het financiële gat van de eerste lockdown voor een deel te dichten. Maar van dat laatste komt nu niks terecht.
In de brief vraagt Anbos ook om een versoepeling van de voorwaarden van de huidige Tozo 3-regeling, de inkomenssteun voor zzp’ers. Dan gaat het vooral om de partnertoets. Zzp’ers die kunnen terugvallen op het inkomen van hun partner hebben geen recht meer op financiële steun. Daardoor komen veel schoonheidsspecialisten nu niet in aanmerking voor geld van de overheid.
Gefaald, dat hebben we. Dat zei de Zweedse koning Carl XVI Gustaf donderdag in een interview waarin hij een terugblik gaf op 2020. Aan het eind van het jaar zet hij zo de corona-aanpak van de regering lelijk te kijk.
Het aantal ic-bedden in Nederland is inmiddels geleidelijk opgeschaald naar 1233, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat is inclusief enkele reservebedden. Opschaling is nodig om de toename van het aantal Covid-patiënten op te vangen.
Normaal zijn er 1050 ic-bedden. Dat aantal kan stapsgewijs worden uitgebreid naar 1150, 1350 en uiteindelijk naar 1750 bedden, maar in dat laatste geval moet worden gestopt met alle andere niet-spoedeisende zorg. Op- en afschaling heeft namelijk vooral te maken met het beschikbare personeel, dat wel weer of niet meer op gewone afdelingen kan worden ingezet. Er is altijd een zekere fluctuatie.
Op de intensivecareafdelingen lagen donderdag 536 mensen met Covid-19, tien meer dan 24 uur eerder. De situatie van vrijdag wordt in de loop van de middag bekend.
Het is nog onduidelijk wanneer en hoe zorgverleners die op basis van een persoonsgebonden budget (pgb) zorg leveren gevaccineerd worden, zegt de vereniging van budgethouders Per Saldo. Donderdag kondigde het kabinet aan dat op 8 januari wordt begonnen met het vaccineren van zorgmedewerkers in onder meer verpleeghuizen, de gehandicaptenzorg en de wijkverpleging.
Budgethouders mogen zelf bepalen wie ze inhuren voor hun zorg aan huis. „Bij sommige mensen, bijvoorbeeld mensen met een zware handicap, komen wel elf verschillende mensen over de vloer”, aldus een woordvoerder van Per Saldo. Dat kunnen zorgverleners van instellingen zijn, maar ook informele zorgverleners. „Voor die laatste groep, zoals mantelzorgers, maar ook verzorgenden of verpleegkundigen die als zzp’er werken, is op dit moment nog niks geregeld.” En dat terwijl ook die groep zorgverleners op dagelijkse basis kwetsbare mensen verzorgt.
Er zijn zo’n 120.000 budgethouders in Nederland van wie er zo’n 20.000 zijn aangesloten bij Per Saldo. „Hoeveel van die budgethouders gebruikmaken van zorgverleners die niet bij een zorginstelling zijn aangesloten is onduidelijk.” De groep is al de hele coronacrisis niet goed in beeld bij het kabinet. Zo is volgens Per Saldo ook de zorgbonus nog steeds niet voor hen geregeld.
„Ook de onduidelijkheid over de vaccinaties is weer heel erg vervelend. Er wordt zoals het er nu naar uitziet pas na het kerstreces van het kabinet, dus begin volgend jaar, besloten over de vaccinaties voor deze groep.” Per Saldo begrijpt dat het lastiger is om de vaccinaties te regelen voor informele zorgverleners die werken voor een budgethouder. „De budgethouder is officieel de werkgever van die zorgverleners. Het is natuurlijk ingewikkelder om al die losse individuele mensen te bereiken en te informeren over het inenten, dan wanneer je je kunt richten tot één grote zorginstelling. Maar toch is het heel belangrijk dat ook deze groep zo snel mogelijk wordt ingeënt. Het zijn ook gewoon zorgverleners.”
Advertentie