Ik werkte in mijn jonge jaren als hypotheekadviseur bij een grote bank. Op een dag had ik een gesprek met een oudere man. Nadat ik hem van koffie had voorzien, kwamen we ter zake. Ik vroeg hem waarmee ik hem van dienst kon zijn.

De man vroeg mijn hulp bij het aanvragen van een hypotheek op zijn woning. Ik vroeg vervolgens waar hij het geld voor nodig had. Hij wilde hier aanvankelijk geen antwoord op geven.

Normaal gesproken gaan op dit soort momenten de alarmbellen rinkelen. We kennen in Nederland strenge wetten voor financiële dienstverlening. In zijn geval wist ik echter intuïtief dat ik het niet in deze hoek moest zoeken.

De situatie veranderde, toen ik hem uitlegde waarom ik deze informatie nodig had. Hij wilde het me vertellen als ik beloofde de informatie vertrouwelijk te houden. Het bleek dat hij het geld wilde gebruiken om in stilte kwetsbare medemensen te helpen. Hij vertelde in weinig woorden dat hij dit vanuit de Bijbel had geleerd. Wanneer hij hoorde van financiële zorgen of problemen, nam hij een geldbedrag op. Als het ’s avonds donker was, ging hij op pad naar het desbetreffende adres. Hij deed dan een goed gevulde enveloppe in de brievenbus. Daarna ging hij, zo snel zijn oude benen konden, ervandoor. In de jaren die hem nog gegeven waren, wilde hij hiervoor ook de overwaarde van zijn huis inzetten.

Het is al lang geleden, maar ik geloof dat deze oude man mij in dat gesprek een belangrijke les heeft geleerd. Het verhaal bleef hangen nadat hij vertrokken was. De mooiste dingen in dit leven gebeuren vaak in de stilte, op de momenten dat niemand je toejuicht. Het zijn de keuzes die wij maken als niemand meekijkt. Zulke gebeurtenissen halen het nieuws niet. Misschien is dat maar goed ook. Zodra ze in de schijnwerpers staan, begint het mooie er al van af te raken.

In de wereld om ons heen gebeuren dagelijks de kleine goede dingen. Mensen die zich op die momenten niet lieten leiden door boosheid of hoogmoed. Voordat je er erg in hebt, kijk je er ook zelf overheen met een blik vol cynisme of oordeel. Je moet met aandacht kijken om het te kunnen opmerken.

Ieder mens verlangt naar erkenning. Daar is niets mis mee. Het is mooi als anderen onze zorg of inspanning zien en hier woorden aan geven. Een afwerende houding zegt misschien meer over onze moeite met ontvangen dan over nederigheid. We dragen echter een probleem bij ons; dat is ons menselijke ego. Dat verheft een gezond verlangen tot doel op zichzelf. We gaan dan dingen etaleren met het doel om gezien te worden.

Dit kan op tal van manieren. Instagram en Twitter zijn geschikte kanalen om onze erkenning te organiseren. Als we er meer toe doen, schakelen we een communicatiestrateeg in of doen we aan personal branding. Ons ego is ook in staat om van gebeurtenissen een mooi geestelijk verhaal te maken. We vertellen dit, deemoedig of juist enthousiast, aan iedereen die het maar horen wil. Exhibitionisme-in-cadeauverpakking.

Mensen van het Woord wisten dit al. Zij lazen van hun Meester, Die zijn discipelen onderwijs gaf op een berg. Hij was vlijmscherp in de Bergrede. Echte liefdegaven, zo sprak Hij, horen niet thuis in de aanwezigheid van anderen, met het doel om gezien te worden. Mensen kijken als eerste naar zichtbare daden en resultaten. God doorgrondt onze dieperliggende bedoelingen en werkelijke intenties. De opdracht van de Meester staat hiermee haaks op de stem van ons ego.

Er zijn mensen van grote woorden. Zij verkondigen hun standpunten vaak luidruchtig. En er zijn mensen van grote daden. Ze doen hun werk veelal in stilte. Soms op een donkere avond, met een gevulde enveloppe in hun jaszak. Behoedzaam rondkijkend, of er niemand is die hen ziet.

De auteur is werkzaam als docent en contextueel hulpverlener.