Dat bleek maandagavond en dinsdagmorgen in een debat in de Senaat over deze kwestie. Visser vroeg de Eerste Kamer ermee in te stemmen dat zij de zogeheten rijkscoördinatieregeling in werking zet. Die houdt in dat de rijksoverheid een lagere overheid kan overrulen inzake een bepaald besluit, in dit geval de plaatsing van een nieuwe militaire radartoren in Herwijnen.

De gemeente West-Betuwe, waar Herwijnen onder resorteert, heeft dit jaar aangegeven niet te willen meewerken aan de plaatsing van deze toren. In de gemeente heerst onder inwoners veel onrust over de radartoren en over het gebrek aan goede inspraak in deze kwestie. Het kabinet beroept zich op het argument van „nationale veiligheid” om West-Betuwe via de rijkscoördinatieregeling te dwingen tot medewerking.

In de Senaat verzetten ondermeer GroenLinks, SP en PvdA zich tegen de aanpak van Visser, maar de coalitiepartijen en ook de negenkoppige FVD-fractie steunen haar. Wel moet de staatssecretaris vóór volgende week dinsdag nog extra informatie aanleveren, waaronder een door TNO geschreven onderzoek –dat bijna af is– naar mogelijke alternatieve locaties.

In de Eerste Kamer heerste bij diverse fracties scepsis over de waarde van dit onderzoek. Visser gaf daarbij toe dat het inderdaad zo kan zijn dat het onderzoek uitwijst dat er één of meerdere plekken in Nederland zijn die eveneens geschikt zijn voor een militaire radartoren, maar dat die toch afvallen omdat het te veel tijd gaat kosten om op die plek snel te handelen. „De factor tijd weegt voor ons zwaar mee. Als we eerst een onteigeninsprocedure moeten starten die een jaar of vier duurt, valt die locatie beslist af.”

Anderzijds geldt, aldus de staatssecretaris, dat wanneer er werkelijk een alternatieve locatie gevonden wordt, dat kan betekenen dat de rijkscoördinatieregeling voor Herwijnen weer buiten werking wordt gesteld.

De Senaat wil over een week over het voorstel stemmen.