De spullen zijn in beslag genomen bij doorzoekingen van de huizen van de verdachten. De mannen, tussen de 21 en 34 jaar, zijn opgepakt in Arnhem en Weert. Drie verdachten komen uit Arnhem, twee uit Rotterdam, een uit Vlaardingen en een uit Huissen. Van de vier verdachten die nu niet in Arnhem wonen, hebben er twee eerder in de Gelderse hoofdstad gewoond.

Langer in voorarrest

De zeven, van wie er vier tevergeefs hebben geprobeerd in Syrië te komen, blijven langer in voorarrest zitten, is vrijdag besloten. Ze zitten nog in beperkingen. Dat wil zeggen dat ze alleen met hun advocaat contact mogen hebben en niet met de buitenwereld. Woensdag wordt opnieuw gekeken naar hun voorlopige hechtenis. Het Openbaar Ministerie gaat de rechter-commissaris dan vragen de mannen nog eens veertien dagen in hechtenis te houden.

Met de arrestatie van de zeven verdachten is de concrete dreiging van hun netwerk voorbij, zegt Patricia Zorko, de plaatsvervangend Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Ze benadrukt dat het dreigingsniveau, dat met 4 op een schaal van 5 al langer ”substantieel” is, hetzelfde blijft.

Het is belangrijk dat Nederland waakzaam blijft, zegt premier Rutte. „Wat donderdag naar buiten kwam, past in het dreigingsbeeld. Het risico op een aanslag is nog steeds reëel.” De kans op een aanslag uitsluiten zal nooit mogelijk zijn, aldus Rutte.

Evenement

Volgens het OM wilden de verdachten bij een grote terroristische aanslag op een groot evenement machinegeweren (kalasjnikovs) en bomvesten gebruiken. Op een andere plaats wilden ze een autobom laten ontploffen. Welk evenement de mannen op het oog hadden, is nog onderwerp van onderzoek.

De groep kwam in beeld door een ambtsbericht van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) afgelopen april over een 34-jarige Irakees uit Arnhem. Die man, Hardi N., was toen al maanden in beeld bij de inlichtingendiensten. N. werd in 2017 door het gerechtshof in Den Haag veroordeeld tot een celstraf van 24 maanden, waarvan 21 maanden voorwaardelijk, voor een poging tot uitreizen naar het strijdgebied waar terreurorganisatie Islamitische Staat actief was. Dat geldt ook voor twee andere verdachten.

Op de voordeur van N.’s ouderlijk huis zijn de sporen nog te zien van een stormram waarmee het arrestatieteam naar binnen is gegaan. Zijn ouders zijn nu in Irak, vertelt een jongere broer aan de NOS. De politie was van half zeven tot middernacht in het huis bezig en nam computers en telefoons mee.

Kunstmestbom

Kunstmest is een geliefd product bij terroristen of andere criminelen die zelf bommen maken. Het bestaat gedeeltelijk uit ammoniumnitraat, waarvan vrij gemakkelijk een explosief kan worden gemaakt door het te mengen met andere stoffen.

Zelfgemaakte bommen hebben niet alleen explosief materiaal nodig, maar ook een ontsteker en brandstof. Bij de explosie komt eerst de ontsteker tot ontploffing, waarna de rest van het mengsel eveneens explodeert.

Door de energie van de ontsteker verdampt het ammoniumnitraat, dat acuut een gas wordt. De ammonium- en nitraatmoleculen worden afgebroken, waardoor een grote hoeveelheid zuurstofgas ontstaat. Dat veroorzaakt de drukgolf van de explosie. Vooral die drukgolf, met snelheden van ruim 300 meter per seconde, veroorzaakt grote schade.