In een doorsneeschoolklas in het voortgezet onderwijs zijn er acht leerlingen die ’s avonds niet met vader én moeder aan tafel zitten. Drie op de tien jongeren van vijftien jaar wonen niet met beide ouders, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdagmorgen. Twintig jaar geleden ging het nog om twee op de tien jongeren. De eenoudergezinnen waarin deze jongeren opgroeien, zijn vrijwel altijd ontstaan door een echtscheiding.
Uit de statistieken van dit bureau blijkt dat het aantal echtscheidingen de laatste paar jaren niet meer toeneemt en zelfs licht daalt. Toch gaat het nog steeds om meer dan 30.000 scheidingen per jaar en kennelijk groeit het aantal jongeren dat erbij betrokken is nog steeds. Naar schatting gaat het in totaal om 70.000 thuiswonende kinderen.
De aantallen zijn enorm en spreken pas tot de verbeelding als je ze voor je ziet in een schoolklas. En dan te bedenken dat er in elke klas acht trieste verhalen te horen zijn. Dat is acht te veel. Scheiding gaat per definitie gepaard met hinder of last voor de kinderen, betoogde André Rouvoet, die er een rapport over schreef. Scheiden zonder schade is een utopie.
Hoe komt het dan dat zo’n CBS-rapportage zo weinig aandacht krijgt? Het lijkt erop dat veel ouders die met elkaar in conflict zijn de voorrang geven aan hun eigen wensen en behoeften boven het geluk van hun kinderen. Ze veronderstellen dat het juist beter is voor hun kinderen om uiteen te gaan, maar dat valt niet los te koppelen van het belang dat ze zelf daarbij hebben.
De Bijbel is duidelijk over echtscheiding. Wat God samengevoegd heeft, scheide de mens niet. Zo’n boodschap is niet populair in een tijd waarin echtscheiding algemeen geaccepteerd is en waarin het individueel belang al snel de voorrang krijgt. Dat geldt ook voor de cijfers van de schade die scheidingen teweegbrengen. Psychologen putten zich uit om te benadrukken dat het op de lange termijn wel meevalt en dat kinderen geen blijvende littekens hoeven op te lopen, zeker nu eenoudergezinnen bijna even gewoon zijn als tweeoudergezinnen. En natuurlijk is het niet zo dat deze kinderen levenslang gedupeerd zijn.
Toch bieden onderzoeken hierover weinig reden tot optimisme. Kinderen van gescheiden ouders zijn agressiever, hebben vaker zelfmoordgedachten en vertonen vaker uitval op school. Een van de uitgebreidste studie die hierover bestaat, onder Zweedse kinderen gedurende honderd jaar, laat zien dat het welbevinden van kinderen van gescheiden ouders er in de loop van die eeuw niet op vooruit is gegaan, ondanks de toegenomen acceptatie.
Het CBS noemt ook een ander belangrijk gegeven: de kans dat je ouders uit elkaar gaan, is minstens twee keer zo groot als die ouders niet met elkaar gehuwd zijn. Daar komt bij dat veiligheid en goede relaties in een gezin de belangrijkste beschermende factor zijn voor de sociale ontwikkeling van een kind. Een beter pleidooi voor het huwelijk is niet denkbaar.
