Analyse: Roemer kreeg steeds meer imagoprobleem
Er klonk gelach en applaus toen SP-fractievoorzitter Roemer woensdag zijn afscheid aankondigde. De overeenkomsten tussen zijn vertrek en dat van zijn voorganger Agnes Kant zijn evenwel groot en veel.
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart dit jaar was er in SP gemor: waarom profiteerde de partij niet meer van de neergang van de PvdA? Na diverse ongelukkige optredens in grote Kamerdebatten werd Roemer daarvoor medeverantwoordelijk gehouden. Buiten en binnen de partij werd gespeculeerd op een spoedig vertrek.
Teleurstellende peilingen luidden in 2010 ook het vertrek in van Agnes Kant, zijn voorganger. Onterecht, mijmert Roemer in ”Tot hier en nu verder”, het boekje waarin hij zich in 2010 aan de leden presenteerde als de nieuwe leider. Kant werd niet afgerekend op haar prestatie maar op haar presentatie, merkt hij daarin op.
Strikt genomen gold dat ook voor hun voorganger, SP-kopstuk Jan Marijnissen, maar deze spon daar vanaf 1994 toen hij in de Kamer kwam juist garen bij. Hij fulmineerde in filosofische betogen tegen de paarse kopstukken Bolkestein (VVD) en Melkert (PvdA), maar zonder paarse wetgeving te kunnen frustreren of blokkeren, en verwierf faam door wat hij presteerde buiten Den Haag: schitteren in talkshows en het organiseren van betogingen.
Marijnissen wás de SP, en duldde geen discussie over hoe de partij zich moest positioneren in het Haagse krachtenveld.
Kant en zeker ook Roemer werden nadrukkelijk wel met dat dilemma geconfronteerd. Moest de SP een bestuurderspartij worden? Of toch weer de Gideonsbende die ze onder Marijnissen was? Roemer kwam door het opspelen van die vraag in een spagaat. De in november 2015 aangetreden partijvoorzitter Ron Meyer hakte uiteindelijk de knoop door: terug naar het activisme. Roemer schoof sinds Meyers komst geleidelijk naar de achtergrond.
Op de laatste verkiezingsposter stond niet Roemer, maar de top vijf van de SP-kandidatenlijst afgebeeld, inclusief de woensdag als zijn opvolger gepresenteerde Lilian Marijnissen. Kennelijk achtte de partijtop het toen al te riskant om met alleen Roemer als hét SP-gezicht de verkiezingen in te gaan. Op een persfoto van de na de Kamerverkiezingen van 15 maart vernieuwde fractie stond Marijnissen in het stralende middelpunt.
Waar aanblijven voor de nuchtere, pragmatische Roemer zou hebben betekend dat hij zichzelf na acht slopende jaren opnieuw moest uitvinden, is het aanvoeren van de SP oude stijl Marijnissen op het lijf geschreven. De tijd moet leren of zij de vergelijking met vader Jan beter dan Kant en Roemer kan doorstaan.