Drie dagen na het opstappen van NSC-staatssecretaris Nora Achahbar kost het de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB nog altijd moeite de gelederen gesloten te houden. NSC zit in een flinke dip.
Een poging van de oppositie om in een debat nog een keer uitgebreid terug te blikken op Achahbars opstappen wezen de vier partijen dinsdag voor het oog eensgezind van de hand. Aanvrager van dat debat was GL-PvdA-voorman Frans Timmermans. Hij vond dat de partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB moesten uitleggen hoe het kon dat premier Schoof vrijdagavond mede namens hen kon verklaren er alle vertrouwen in te hebben „dat er in de fracties en in het kabinet geen sprake was of is van racisme”.
Behalve een debat te houden, stelde Timmermans ook voor de notulen te openbaren van de ministerraad van 11 november waarin bewindslieden zich te buiten zouden zijn gegaan aan extreem taalgebruik. Voor beide verzoeken was geen meerderheid.
Waarnemend fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven werd weggehoond toen ook zij zich schaarde in het kamp van de neezeggers. Toch was haar terughoudendheid in het licht van eerdere gebeurtenissen van die dinsdag goed verklaarbaar. Twee NSC-Kamerleden, Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk, maakten die ochtend in de fractievergadering namelijk bekend hun zetel op te geven uit onvrede over de gang van zaken rond Achahbars opstappen.
Remmen los
Hertzberger zei in haar verklaring dat ze tot de conclusie was gekomen dat bij meer partijen dan alleen de PVV de remmen los zijn. „Er worden volstrekt ongepaste uitspraken gedaan, zowel voor als achter de schermen van deze regering. Basale normen van fatsoen, beschaving en omgangsvormen worden geschonden, zoals hoe je spreekt over collega’s, hoe je spreekt over Nederlanders”, aldus het Kamerlid.
Zeedijk meldde op haar LinkedInpagina: „Er wordt een vrouwelijke staatssecretaris van Marokkaanse afkomst vervangen, terwijl zij aangeeft niet blij te zijn met de polariserende omgangsvormen. Dit schetst het beeld alsof iemand met die achtergrond niet welkom is of niet zou kunnen functioneren in dit team. Ik mis de zelfreflectie van de minister-president en het kabinet hierover. Het is in strijd met de voor mij belangrijke waarde dat we diversiteit juist moeten vieren. Voor mij heeft discriminatie hiermee een gezicht gekregen, het gezicht van onze eigen Nora. Ik trek hier mijn grens.”
Beide verklaringen spoorden de oppositie dinsdag des te meer aan om aan te dringen op openheid, maar ze maakten ook duidelijk dat NSC alleen maar iets te verliezen heeft bij een debat waarin Kamerleden het naadje van de kous willen weten.
Niet oké
Alsof het allemaal nog niet erg genoeg was, haalde Zeedijk met haar toelichting bij PVV en BBB het ongenoegen over wat er vrijdag was voorgevallen opnieuw naar boven. „Ik ken dat gezicht niet”, zei een ontstemde Wilders dinsdag in reactie op haar uitspraken. BBB-fractievoorzitter Van der Plas noemde haar woorden „niet oké. Ik wil het er nog wel even over hebben dat mij nu weer racisme verweten wordt”, aldus Van der Plas.
Ook bij de VVD is de woede nog niet gaan liggen. De partij blijft vooral ontstemd over de manier waarop vrijdag door toedoen van NSC de suggestie werd gewekt dat VVD-minister Eelco Heinen (Financiën) racistische taal zou hebben geuit.
Van Vroonhoven zag dinsdag nog één lichtpuntje: behalve Hertzberger en Zeedijk zijn er volgens haar geen NSC’ers die eveneens overwegen een punt te zetten achter hun Tweede Kameravontuur.