TOEN

Nee, ik kom niet uit een rood nest, oh nee, zeker niet. Ik ben gereformeerd opgevoed in Apeldoorn. Op 1 mei, de Dag van de Arbeid, kwam de jongerenvereniging AJC van de PvdA altijd in optocht en met muziek bij ons door de straat. Aangekleed met blauwe bloesjes en rode strikken. Mijn ouders riepen ons dan direct naar binnen. Ze moesten er niets van hebben.

De kolenboer kwam twee keer in het jaar kolen bij ons brengen om de kachel te stoken. Van de soos, de sociale dienst. Eén keer in het jaar mochten we naar Bervoets, een damesmodezaak. Het klootjesvolk kon dan met een briefje van de soos na sluitingstijd een jas of een jurk uitzoeken. Dat waren altijd winkeldochters, kledingstukken die twintig jaar op zolder hadden gelegen.

Akelig voelde dat. Heel erg. Mijn vader overleed toen ik 14 jaar was. Mijn moeder kreeg 2 gulden per week van de kerk, maar dan móést ze twee keer per zondag naar de kerk. Daarom ben ik van het geloof afgestapt. Toen ik belijdenis moest doen, heb ik tegen de dominee gezegd: Dat gaat deze dame niet doen.

Ik kreeg verkering met een rooie rakker uit Olst. Thuis viel dat niet in goede aarde. Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duvel tussen, was de gedachte. Ik had geen moeite met zijn rood zijn; ik had een groot sociaal gevoel. Het bleek ook een heel aardige jongen te zijn. Mijn schoonvader was destijds wethouder voor de PvdA in Olst, mijn man was later jarenlang Statenlid in Drenthe.

Ik ben actief geworden in de PvdA. Je bent op aarde en daarbij heb je de taak om op je naaste te passen. Destijds was het gezellig bij de PvdA. Met de fiets in optocht, versierd met vlaggen. Kun je dat je voorstellen? Ik bezocht congressen, ben voorzitter van de vrouwenbond geweest en heb in het gewestelijk bestuur gezeten. Nog altijd kom ik op plaatselijke partijbijeenkomsten.

Ik heb grote mannen meegemaakt. Den Uyl, Vondeling, Suurhoff. Daar keken wij tegen op. Vondeling sprak mij altijd erg aan. Een integere man. De PvdA heeft hoogtepunten en dieptepunten meegemaakt. Dat is van alle tijden. Soms veel zetels, soms weinig. De partij heeft zelfs 54 zetels gehad. Glorieus.

Tijdens de verkiezingscampagne heb ik vier zaterdagen rozen staan uitdelen. Zaterdag zouden we weer gaan flyeren. Stoepje op, stoepje af. Ik heb ervoor bedankt. Dat trok ik even niet meer. Vermoeiend, hoor. Zo eerlijk ben ik dan ook wel. Met 81 jaar heb je inmiddels wat levenswijsheid, hè? Hoewel, sommigen worden nooit wijs.

Ik was niet voor samenwerking met de VVD in één kabinet. Toch vind ik dat mijn partij het niet slecht heeft gedaan. De economie trekt aan, het gaat beter met Nederland. We kunnen wel zeuren, maar we hebben het ontzettend goed met z’n allen in dit land.

NU

De slechte uitslag van de verkiezingen had ik zien aankomen, maar niet dat het zó slecht zou worden. Negen zetels is wel heel weinig, hè? We zijn nu echt een kleine partij, niet veel groter dan de CU. Sneu. Maar ook kleine partijtjes mogen er zijn.

Het verlies doet zeer. In het ziekenhuis zeggen ze altijd: Hoe zeer doet het op een schaal van 1 tot 10? Nou, voor mij voelt het als een 8. Ik zeg niet: 10. Zo erg is het ook niet. Ik kan nog lachen, oorlog is erger. Wakker lig ik er ook niet van. Wat er in de wereld gebeurt, dáár lig ik wakker van. Daar krijg ik hartkloppingen van. Waar is er geen oorlog, waar maken ze elkaar niet een koppie kleiner, waar zijn geen vluchtelingen?

De PvdA heeft dit verlies niet verdiend. Sneu voor Asscher, voor het bestuur, voor al die raadsleden in het land. Het ligt niet aan mij, het ligt niet aan de Kamerleden. Als mensen ontevreden zijn, lopen ze als eerste weg bij de PvdA, dat zie je altijd.

Ik had gehoopt dat het verlies nog zou meevallen, dat kiezers zich op het laatste moment toch zouden bedenken. Je houdt stille hoop. Ik laat de partij niet los. Een gereformeerde laat zijn geloof ook niet varen. Het socialisme is mijn geloof.

Asscher heeft het goed gedaan, vind ik. Een keurige man. Maar met keurige, aardige mannen win je de strijd niet. Dat is wel bewezen. Cohen was ook te veel heer. Diederik heeft wel een grote mond, maar die vind ik dan weer niet sympathiek. Je hoeft niet altijd je grote scheur open te trekken om iets te bereiken.

De samenwerking met de VVD heeft ons de das omgedaan; dat hadden we niet moeten doen. En al die splinterpartijen hebben ons ook genekt. Die twee jongens van DENK, daar klopt iets niet. Het zijn dan misschien wel Nederlanders, maar ze houden er zulke vreemde ideeën op na. Ik weet ook niet of die gasten wel iets weten te bereiken.

Wilders heeft ons ook in de wielen gereden. Ik zeg altijd: Stem niet op die blonde Kees met z’n blokhoofd. Ik heb een klein tv’tje, maar zijn hoofd vult altijd mijn hele scherm. Wilders is een eenling, hij beslist alles zelf. Met één A4’tje. Bij ons kiezen de leden, op een congres.

GroenLinks heeft fors gewonnen, prachtig voor ze. Ik ben blij dat Klaver niet zó veel heeft gewonnen dat hij minister-president had kunnen worden. Hij gedraagt zich als een filmster. Dat kán niet goed gaan. Een snotneus, met veel eigendunk. Moet die ons land besturen? Dan heb ik nog liever Buma. Hoewel...

STRAKS

De PvdA krabbelt wel weer op uit het stof. Het komt goed met ons. Je kunt wel blijven mekkeren, maar we moeten onze rug rechten en er opnieuw tegenaan gaan. We houden onze idealen.