Nieuwe donorwet: wie zwijgt, stemt toe met orgaandonatie
Nog één dag en de nieuwe donorwet gaat in. Artsen kunnen er bij het overlijden van iemand die geen keuze heeft gemaakt voortaan vanuit gaan dat hij of zij bereid is organen af te staan. Zes vragen.
Wat verandert er per 1 juli?
Dan gaat de nieuwe donorwet in. Dat betekent concreet dat wie zich niet registreert, uiteindelijk als ”niet bezwaarhebbend” te boek komt te staan. Dus in feite zegt de nieuwe wet: wie zwijgt, stemt toe. Eerder was het nog zo dat iemand die om een bepaalde reden –een principieel bezwaar, twijfel, digibeet zijn, gemakzucht of anderszins– geen voorkeur aangaf, geacht werd geen orgaan te willen afstaan.
Hoeveel mensen hebben hun voorkeur al aangegeven?
Op 1 juni stond de teller van het donorregister op 7,1 miljoen registraties. Dat is net iets meer dan de helft van de volwassen bevolking. Van hen geeft 54 procent toestemming, 35 procent weigert en 11 procent laat de keuze aan iemand anders –een familielid, vriend of kennis– over.
Wat gebeurt er met de overige 6,8 miljoen volwassen Nederlanders?
Die komen niet direct per 1 juli in het register te staan als ”niet bezwaarhebbend”. Eerst krijgen ze nog twee brieven thuisgestuurd. De eerste brief heeft de boodschap: let op, u staat nog niet geregistreerd; regel dat dus zo spoedig mogelijk. De tweede met de boodschap: u staat nu zo en zo geregistreerd; wilt u dat niet, dan is wijziging nog mogelijk.
Vanwege de coronacrisis zullen deze brieven vanaf 1 september –twee maanden later dan aanvankelijk gepland– op de deurmat vallen. Dit is uitgesteld vanuit de gedachte dat mensen hun hoofd en handen vol hebben aan corona, wat helder nadenken over orgaandonatie belemmert.
Kan ik na 1 juli nog mijn voorkeur doorgeven of mijn keuze wijzigen?
Ja, beide kan. Het geëigende middel daarvoor is donorregister.nl. Voor inloggen is DigiD nodig. Registratie kan ook middels een papieren formulier, dat bij het Donorregister of bij de gemeente is aan te vragen. Het Donorregister is te bereiken via 0900 - 821 21 66 of door middel van een digitaal contactformulier (geen DigiD nodig, wel een mailadres).
Betekent een ja-keuze ook automatisch dat bij mijn overlijden organen worden verwijderd?
Nee, om twee redenen. Als eerste komt slechts een heel klein deel van de mensen in aanmerking voor orgaandonatie. Alleen bij ernstig hersenletsel of hersendood is dat mogelijk. Het punt is dat de organen van een donor intact moeten zijn om geschikt te zijn voor donatie. Dat is in de praktijk alleen het geval bij een patiënt die vanwege hersenletsel in het ziekenhuis aan de beademingsapparatuur ligt en min of meer in leven wordt gehouden.
De tweede reden is dat de nabestaanden orgaandonatie kunnen tegenhouden. Artsen zullen bij iemands overlijden niet een donatie forceren omdat die persoon dat ooit zo heeft vastgelegd. Als de familie het niet wil, gebeurt dat ook niet.
Help, ik weet niet wat ik moet kiezen!
Dat geldt voor veel mensen. Ook onder christenen wordt er uiteenlopend gedacht over orgaandonatie. De NPV-keuzehulp kan helpen bij het vormen van een mening.
