De vrouw had een fatale vergissing gemaakt. Brandt schonk vergeving en riep de jonge vrouw daarnaast op met haar schuld naar Christus te gaan. Hij gaf hiermee een indrukwekkend voorbeeld. De video van dit moment ging kort erna via nieuwssites en sociale media de hele wereld over.

Vergeving is de kern van het christelijk geloof. Het is het geschenk dat een christen door Gods genade ontvangt. Het is hiernaast datgene wat hij in het leven van alledag ook zelf praktiseert. In de Bijbel zijn deze twee onlosmakelijk aan elkaar verbonden.

Juist dat laatste lijkt nogal eens ingewikkeld. Als je met christenen praat, lijkt het er vaak op dat we veel liever horen over vergeving ontvangen dan over het uitdelen ervan. En toch bidden we het misschien wel dagelijks: „Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.”

Mensen kunnen elkaar veel pijn doen. Veel leed in deze wereld wordt veroorzaakt door mensen onderling. Het is begrijpelijk dat dit gevoelens van verdriet en boosheid oproept. Voor wie over vergeving nadenkt, is het goed om eerst helder te hebben wat iets voor je betekend heeft. Soms is een gesprek met een pastoraal werker of hulpverlener hierbij zinvol. Vergeving moet niet worden gebruikt als middel om niet bij pijn stil te hoeven staan.

Als we het over vergeving hebben, is er een heel spannend terrein. Welke rol moet vergeving spelen als de ander geen openlijke spijt betuigt? In de christelijke wereld valt vaak de volgende redenering te horen: eerst zal de ander alles moeten toegeven en om vergeving moeten vragen, voordat ik erover wil nadenken. Deze volgorde is echter niet in de Bijbel te vinden.

Hiernaast is er dan ook een ander probleem. De persoon maakt zich hierbij geheel afhankelijk van degene die hem of haar pijn heeft gedaan. Er is op die manier een grote kans dat je gevangen raakt door het verleden. Wie langdurig aan het pijnlijke verleden blijft vasthouden, ontwikkelt vaak wantrouwen en wrok. Wie vergeeft, geeft de hoop op dat het verleden zal veranderen en leert weer vooruitkijken. Geen wonder dat uit diverse onderzoeken blijkt dat het goed is voor onze gezondheid. De weg van vergeving inslaan is een goede weg, juist ook als een eventuele dader hiervoor geen initiatief onderneemt.

In de genoemde situatie kan er nog geen sprake zijn van verzoening. Hiervoor is ook de ander nodig. Vergeving en verzoening zijn dus in menselijke relaties niet hetzelfde. Wie vergeeft, heeft van zijn kant de weg vrijgemaakt en belangrijke stappen gezet. Soms blijft het verlangen naar verzoening nog onvervuld.

Het is bijzonder belangrijk dat vergeving vrijwillig plaatsvindt. Om deze reden kan de veroorzaker van de pijn nooit de aangewezen persoon zijn om op vergeving aan te dringen. Ook kan er van buitenaf geen tijdspad worden vastgesteld. Vergeving is in de praktijk meestal geen daad, maar een weg die men inslaat. Het is goed deze weg in alle rust te bewandelen.

Het onderwerp biedt ook een mooie gelegenheid voor een gesprek met de niet-christen. Ook buiten de christelijke wereld hebben veel mensen pijn en wonden. Een gesprek over vergeving raakt hiermee snel een gevoelige snaar. We kunnen de weg van vergeving iedereen aanraden. Een christen kan vertellen waar hij de kracht vandaan haalt. Er is Iemand die hem op deze weg is voorgegaan. Hij liet bij uitstek zien dat vergeving niet goedkoop is.

Voor Brandt Jean had zijn publieke daad nog een onverwacht gevolg. Hij werd enkele maanden later genomineerd voor een onderscheiding door the Institute for Law Enforcement Administration. Hij aarzelde, maar besloot uiteindelijk om deze te aanvaarden om nog een boodschap over te kunnen brengen. Hij hoopte dat mensen zich zijn broer zouden herinneren. En dat anderen het licht zouden ontdekken in zijn daad van vergeving.

De auteur werkt als docent en contextueel hulpverlener.