Donorwet vraagt zorgvuldige keuze, niet gevoed door wantrouwen
Drie weken geleden overleed de eerste Nederlandse patiënt aan het coronavirus. Intussen is er bijna geen Nederlander meer die niet iemand in zijn omgeving kent met corona. En ook al lopen de symptomen sterk uiteen, toch is er ook bijna niemand meer die deze ziekte durft vergelijken met een stevige griep. Wereldleiders erkennen openlijk dat deze pandemie de samenleving zo hevig ontwricht als sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer is voorgekomen.
Zijn er ook lichtpuntjes te ontwaren in deze weken van angst, verlies en verdriet? In elk geval is er breed in de samenleving veel meer aandacht voor vragen rond ziekte en gezondheid, leven en dood. Deze week stelde emeritus-hoogleraar psychiatrie Koerselman vast dat er veel saamhorigheid is. Hij voegde er wel aan toe dat kerken vrijwel geen rol van betekenis lijken te spelen. Hij betreurde dat: „Juist in situaties als deze kan religie een rol spelen in het besef dat het leven een geschenk en een opdracht is.”
De corona-epidemie haalt inderdaad een dikke streep door de gedachte dat het leven maakbaar is. Het maakt de mens onzeker en bescheiden, zodat hij zich klein en afhankelijk voelt. Mensen die niet geloven in een hogere macht, kunnen dan hooguit de toevlucht nemen tot de medische sector.
Op zich is dat winst. De waardering voor die beroepsgroep stijgt snel, nu mensen beelden zien van artsen die met gevaar voor eigen leven zich tot het uiterste inspannen om het leven van anderen te redden. Zoals in een ziekenhuis in New York waar de situatie dramatisch is: verpleegsters moeten zich behelpen met bouwvakkersstofmaskers en vuilniszakken om hun lichaam, omdat er geen beschermende kleding meer is.
Een christen zal belijden dat hij zijn vertrouwen niet stelt op mensen, en dus ook niet op een arts of een verpleegkundige. Toch zal er respect en waardering zijn voor medici, die hun talenten ook van God ontvangen hebben.
Die notie mag meewegen bij een ander thema dat door de coronacrisis wat op de achtergrond dreigt te raken: orgaandonatie. Vanaf 1 juli geldt de nieuwe donorwet die iedere Nederlander vanaf 18 jaar voor de keuze plaatst of hij na zijn overlijden organen en weefsels aan een patiënt wil afstaan. Veel christenen hebben moeite met die vraag. Dat is begrijpelijk, omdat er geen eenduidig Bijbels antwoord op te geven is.
Sommige bezwaren hebben te maken met gebrek aan vertrouwen in de medische sector. Dat kan ontstaan zijn door verhalen over onzorgvuldige artsen of onwetendheid over hoe zij met het lichaam van de overledene omgaan. Nu iedereen een keuze moet maken, is het raadzaam zich goed te laten informeren, bijvoorbeeld door de keuzehulp van de NPV. Wie het leven beschouwt als een geschenk en een opdracht en God erkent als zijn Schepper Die zeggenschap heeft over lichaam en ziel, maakt geen lichtvaardige keuze. Maar hij zal zich ook niet laten voeden door wantrouwen.