Waarom deed FALK Bouwsystemen uit Ede mee met de duurzaamheidsscan? Om kosten te besparen of vanuit rentmeesterschap? „Lastige vraag. Allebei eigenlijk wel.”
Marketingman Patrick van Haaften (30) vergelijkt het verduurzamen van het bedrijf met zijn wens om zonnepanelen op zijn eigen huis te leggen. „Verduurzamen is een kwestie van praktisch kijken naar oplossingen die geboden worden en slim nadenken over innovaties. Nu krijg ik nog net zoveel geld voor de opgewekte stroom als ik er zelf voor moet betalen. Maar vanaf 2023 wordt deze salderingsregeling afgebouwd. Daarnaast is mijn privéverbruik erg laag. Om die twee redenen is het voor mij niet rendabel om zonnepanelen aan te brengen, dus doe ik het niet en kies ik voor een praktische oplossing als groene stroom.”
Op dezelfde manier gaat FALK Bouwsystemen om met de aanbevelingen die consultant René Waggeveld heeft gedaan na een duurzaamheidsscan van het bedrijf. Die gingen vooral over het terugbrengen van het energiegebruik. Projectmedewerker Hendry Jansen (20): „Dan heb je het dus over een kostenbesparing en dat is interessant.” Jansen studeert Technische Bedrijfskunde op de Hogeschool Utrecht en zijn afstudeeropdracht gaat over duurzaamheid. De scan is dus een kolfje naar zijn hand.
Maar wat nu met een aanbeveling van Waggeveld om duurzame warmte te betrekken van de bio-energiecentrale aan de overkant van de A30? Een dure grap omdat er dan een leiding onder de snelweg moet worden aangelegd. „Een gigantische investering”, zegt ook Van Haaften. „We zouden dit verder moeten onderzoeken en toetsen of de klant bereid is hiervoor te betalen. ”
Het bedrijf heeft reformatorische eigenaren en veel personeelsleden hebben ook een christelijke achtergrond. Is de Bijbelse opdracht om niet alleen te bouwen maar ook te bewaren een extra drijfveer om te verduurzamen, ook als het geld kost? Van Haaften: „Er is slechts één aarde. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. We hebben het hier goed, dus we mogen ook best voorop lopen als het om duurzaamheid gaat. Maar we moeten ook op de centen letten, we willen wel kunnen blijven bestaan.”
Van Haaften merkt dat er van architecten steeds meer vraag komt naar duurzaam geproduceerde producten. Wat nu als FALK Bouwsystemen de meest duurzaam geproduceerde sandwichpanelen ter wereld levert, maar die kosten daardoor wel wat extra? „Dat is nog niet zo eenvoudig”, reageert Van Haaften. „Om de meest duurzame producent te worden, moet er nog veel meer gebeuren dan alleen de aanbevelingen van Waggeveld opvolgen. Maar als we die positie kunnen bereiken, zullen architecten veelvuldig onze bouwelementen toepassen in hun projecten. Daarmee bereik je een ultiem doel en zijn duurzaamheid en ondernemerschap perfect in balans.”
Wat ook meespeelt is dat de ecologische voetafdruk –de milieukostenindicator (MKI) of schaduwprijs– van een sandwichpaneel voor minder dan 10 procent door de productie wordt bepaald. Jansen: „Veel belangrijker is hoe onze grondstoffen worden geproduceerd en getransporteerd. Daar is veel meer duurzaamheidswinst te behalen dan bij ons bedrijf.”
FALK laat nu al een deel van de tweehonderd staalrollen die er per week worden gebruikt, per schip vervoeren naar de haven van Wageningen. „Het kost minder en het is beter voor het milieu”, glimlacht Van Haaften.
Op het dak van één van de twee productiehallen liggen 1152 zonnepanelen. Ze wekken een kleine 10 procent van de het totale elektriciteitsgebruik van FALK op. Van Haaften en Jansen gaan op advies van Waggeveld onderzoeken of ook het dak van de andere productiehal geschikt is voor zonnepanelen. Ook met de aanbevelingen op het gebied van recyclen willen de twee aan de slag. „Qua duurzaamheid is het begin er zeker wel bij ons bedrijf. Nu willen we een stap verder.”
„Gebruik die restwarmte”
De grootste winst voor FALK ligt volgens consultant René Waggeveld van adviesbureau Blueterra in het slimmer omgaan met warmte.
Na het aanbrengen van het isolerende PIR-schuim gaan de sandwichpanelen in de zogeheten dubbelband, een soort oven waar het opgespoten schuim tussen de twee platen uithardt bij een temperatuur van ongeveer 60 graden. Om de dubbelwand hangen flexibele plastic flappen waardoor er veel warmte verdwijnt naar de productiehal. Waggeveld adviseert die flappen te vervangen door de eigen isolerende sandwichpanelen, waardoor de warmte rond de dubbelband blijft hangen en er dus minder hard gestookt hoeft te worden.
Daarnaast kan de warmte uit de productiehal gebruikt worden om de hal met staalrollen op temperatuur te houden. Die hal moet nu bij vorst apart worden verwarmd omdat het staal niet te koud mag worden. Ook het kantoor kan zo op temperatuur blijven.
Iets compleet anders: voor het verduurzamen van het transport kan worden overgeschakeld op blauwe diesel. Dat bestaat voor een deel uit plantaardige afvalolie en zorgt voor een lagere CO2-uitstoot.
Tips van Falk voor consumenten
Begin bij verduurzaming met de gebouwschil. Breng in kaart waar het energielek van het pand of huis zich bevindt en neem hierop gericht actie.
Bij nieuwbouw of renovatie van een woning, schuur of stal zijn sandwichpanelen een relatief goedkoop bouwproduct met hoge isolatiewaarden en een lange levensduur.
Informeer of de leverancier van bouwmaterialen een retourproces heeft voor bouwafval.