Want wat is er makkelijker dan online een boek bestellen, om het de volgende dag in huis te hebben? Dat er daarvoor iemand ’s nachts door een onmetelijk magazijn moet hollen en de buurvrouw horendol wordt omdat ze voor de hele straat pakketjes mag aannemen, dat zal jou een zorg zijn. De besteller is koning en wordt op zijn wenken bediend.

Afgelopen zomer was er op boekengebied een sympathiek nieuw initiatief: Bookaroo. De gedachte was dat je via deze verkoopsite boeken bestelt bij de plaatselijke boekhandel. Dat leek een redelijk compromis: bestellen gaat met hetzelfde gemak als bij de grote webwinkels en de lokale middenstand krijgt ook een kans. Tel uit je winst. Aanvankelijk leek het een doorslaand succes: de eerste twee weken gingen er meer dan 10.000 boeken over de digitale toonbank van de lokale winkeliers. Toch was Bookaroo geen lang leven beschoren. In november verdween de boekensite alweer van het toneel.

„Daar ben ik dan. Pak mij uit.” Ja, de winkel van ons allemaal weet het aansprekend te brengen. Je hebt al betaald via iDeal en dat ging zo snel dat het geen centje pijn deed. Als het witblauwe pakketje er is, voel je je elke keer weer even een jarig kind dat een cadeautje uitpakt. Dat dit je vergund wordt. Zoveel gemak. Vergelijk dat met een fietstocht door druilerige regen naar een troosteloos winkelcentrum met leegstaande panden en de conclusie is snel getrokken.

Ook ik behoorde jarenlang tot de klandizie van het bolle blauwe mannetje. Tot volle tevredenheid en dat was ongetwijfeld wederzijds. Op zeker moment werd een vriend bedrijfsleider van de boekhandel in het dorp. Er gingen wat koffievisites overheen, maar toen daalde dan toch onherroepelijk het inzicht: het zou goed zijn om mijn boeken voortaan te kopen bij die allergezelligste boekwinkel pal naast de dorpskerk.

Op een dag belde ik de boekhandel om een stichtelijk boek te bestellen. Het ontbrak nog net aan een telefoon met draaischijf. Lachte het bolle blauwe mannetje mij uit? De kans dat de winkel het beoogde boek op voorraad zou hebben, leek nihil. Hier, onder de rook van een progressieve universiteitsstad, viel dat niet te verwachten. Iemand van vlees en bloed, geen robot met voorgeprogrammeerde zinnen, nam de telefoon op. „Thomas a Kempis? Dat boek hebben we hier liggen.” Met gepaste trots: „Direct af te halen bij uw geassorteerde boekhandel.” Goedgemutst fietste ik door zonnige lanen naar het levendige winkelcentrum, waar carillon en draaiorgel hun wijsjes speelden en de bloemperken uitpuilden.

Het akelig lege pand van Intertoys stond verloren in een hoekje. We kunnen niet de hele wereld redden, maar wellicht wel de boekhandel.