Choi is geen onbekende in het communistische land. Zijn ouders, Choe Deok-sin en Ryu Mi-yong, liepen in 1986 over naar Noord-Korea. Choe was daarmee de hoogstgeplaatste Zuid-Koreaan sinds de Koreaanse Oorlog (1950-1953) die naar het noorden verkaste. Choe was in de jaren zestig minister van Buitenlandse Zaken en ambassadeur in West-Duitsland. Na een conflict met de toenmalige militaire dictatuur van Zuid-Korea namen Choe en Ryu in 1976 de wijk naar de Verenigde Staten.

Tien jaar later sloten zij zich plots aan bij het Noord-Koreaanse regime, maar lieten hun vijf volwassen kinderen achter. Choi In-guk zei altijd last te hebben gehad van de keuze van zijn ouders. Hij werd naar eigen zeggen in Zuid-Korea neergezet als kind van een „communistische landverrader”, werd meerdere malen ontslagen en leefde van geld dat zijn moeder hem tot haar dood in 2016 stuurde vanuit Noord-Korea.

Choi zei zaterdag op de luchthaven van Pyongyang, waar hij met bloemen werd ontvangen, dat Noord-Korea zijn „ware vaderland” is dat hij tot zijn dood zal dienen. Hij is van plan zich in te zetten voor de hereniging met Zuid-Korea, al werd niet toegelicht in wat voor capaciteit.

De man zei verder dat hij met zijn emigratie „de wens van mijn overleden ouders” eerbiedigt en hun missie in Noord-Korea zal voortzetten.

Showkerken

De missie van Chois vader duurde in Noord-Korea in 1986 in ieder geval niet lang. Na aankomst werd hij onderdirecteur van een Noord-Koreaans propaganda-orgaan voor hereniging met het zuiden. Ook kreeg hij een leidende positie binnen de Chondobeweging, een religieuze groep die elementen van confucianisme en Koreaans sjamanisme vermengt.

Toen hij drie jaar later stierf, nam zijn echtgenote Ryu zijn rol binnen de Chondobeweging over en leidde zij tot haar dood in 2016 ook de hieraan gelieerde Chondoïstische Chongupartij.

In Noord-Korea bestaan vrijheid van geloof en politieke opvattingen niet. Het regime onderhoudt echter een reeks showkerken en door het bewind aangestuurde oppositiepartijen en geloofsbewegingen om de schijn van religieuze en politieke vrijheid te wekken. Het is denkbaar dat Choi in de toekomst een functie binnen een dergelijke organisatie krijgt.

Choi In-guk reisde sinds 2001 twaalf keer eerder vanuit Zuid-Korea naar de noorderbuur. Dat was vooral om bij zijn moeder langs te gaan en om in 2016 bij haar uitvaart aanwezig te zijn. In de daarop volgende jaren, 2017 en 2018, kwam hij om haar graf te bezoeken.

Het is Zuid-Koreanen bij wet verboden naar Noord-Korea te gaan – tenzij zij toestemming krijgen van de overheid. Voor zijn twaalf eerste reizen ontving Choi permissie, maar van zijn jongste reisplannen was Seoul niet op de hoogte.

Het Zuid-Koreaanse ministerie van Eenwording liet maandag weten te zullen uitzoeken wat Choi’s precieze beweegredenen waren om naar Noord-Korea af te reizen.

Vluchtpogingen

In Zuid-Korea wonen ruim 30.000 Noord-Koreaanse vluchtelingen, van wie het leeuwendeel sinds de hongersnood van de jaren negentig vluchtte. De eerste zes maanden van 2019 kwamen 546 Noord-Koreanen aan in Zuid-Korea, een stijging van 12 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder.

Vluchtpogingen van Zuid- naar Noord-Korea komen aanzienlijk minder vaak voor. In de jaren zestig liepen vijf Amerikaanse militairen die gestationeerd waren in het grensgebied tussen de Korea’s, over naar het communistische regime van Pyongyang.

In 2009 knipte een Zuid-Koreaanse varkensboer een gat in het grenshek en rende het buurland in. In 2013 probeerden zes Zuid-Koreanen naar Noord-Korea te emigreren, maar dat land stuurde hen terug naar Zuid-Korea – waar ze uiteenlopende celstraffen kregen.

Soms keren Noord-Koreanen onder druk van het regime of gedesillusioneerd door het leven in Zuid-Korea terug naar hun geboorteland, al komt dit zelden voor.