Menselijk leven te kostbaar om op te offeren voor mensverbetering
Zijn wetenschappers te vertrouwen? Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat het grote publiek veel vertrouwen heeft in wetenschappers. Dat gaat echter niet op voor drie belangrijke thema’s die veel publieke belangstelling krijgen: klimaatverandering, vaccinatie en genetisch gemodificeerde voedingsmiddelen.
Zulke onderzoeken laten zien hoe belangrijk het is mensen vroegtijdig, evenwichtig en zorgvuldig te informeren en hen te betrekken bij maatschappelijke discussies over deze onderwerpen. Wie beter geïnformeerd is, ziet meestal meer nuances en is minder ontvankelijk voor nepnieuws – mits er ook enig vertrouwen is in wetenschappelijke instituten en de controle op de kwaliteit en onafhankelijkheid daarvan.
Een thema dat in het rijtje ontbreekt, is het genetisch ‘sleutelen’ aan de mens. Waarschijnlijk komt dat omdat het grote publiek hier (nog) weinig van weet en er niet direct mee in aanraking komt. Toch is er meer dan genoeg reden om burgers breed te informeren over dit onderwerp. Dat gebeurt dan ook vanaf dit najaar in de zogenoemde maatschappelijke dialoog over de embryowet. Onderzoek waarover het Reformatorisch Dagblad zaterdag berichtte, laat zien dat veel christenen zich zorgen maken over de wens om de regels rond embryo-onderzoek te verruimen.
Deze dialoog is belangrijk omdat de ontwikkelingen op dit vlak razendsnel gaan. Dat komt mede door de nieuwe techniek Crispr/Cas9, waarmee wetenschappers simpel, nauwkeurig en snel genen kunnen aanpassen. In november vorig jaar kwamen in China de eerste wensbaby’s ter wereld, een tweeling die ongevoelig zou zijn voor hiv en geen aids kan krijgen.
Dat leidde tot grote onrust onder wetenschappers. Zij berispten vrijwel unaniem hun Chinese collega omdat hij fundamentele wetenschappelijke regels had geschonden. Hoe ernstig dat is, bleek maandag uit een publicatie in het vaktijdschrift Nature. Uit een grote vergelijkende studie blijkt dat mensen die van nature al over de genmutatie beschikken waardoor ze ongevoelig zijn voor hiv, een minder lange levensduur hebben. Bovendien is nog onduidelijk of de genmutatie werkzaam is bij Aziatische mensen. Met andere woorden: onderzoeker He Jiankui heeft genen veranderd bij twee kinderen die nu een grotere kans hebben dat ze eerder overlijden, terwijl het maar de vraag is of ze daadwerkelijk beter beschermd zijn tegen aids.
Dit voorval leert drie dingen. Knutselen met genen in de zogenoemde kiembaan bij embryo’s is volstrekt onverantwoord zolang er zo veel onbekend is over de effecten ervan, terwijl die ook nog eens hun nageslacht kunnen raken. Positief is echter dat de hele wetenschappelijke wereld dit geknutsel onmiddellijk en ondubbelzinnig afwijst. En drie: christenen moeten in dit debat hun stem laten horen, wetenschappers kritisch bevragen op hun motieven en erop hameren dat het leven –ook van embryo’s– te kostbaar is om op te offeren op het altaar van de mensverbetering.
