Aangestoken door positieve verhalen van kennissen, wil ik ook wel eens van zo’n aanbieding profiteren. Mijn vrouw en ik trekken onze agenda’s. Over een paar weken zouden we op maandagmiddag naar een hotel kunnen rijden, om er tot dinsdagmiddag te blijven. Niet al te ver weg liefst en zo goedkoop mogelijk natuurlijk. Het hotel in Arnhem ziet er op hotelkamerveiling.nl geweldig uit, maar de prijs om te bieden begint bij 60 euro. Dat kan goedkoper. Viersterrenluxe in hartje Harderwijk? We bieden 30 euro terwijl de stopwatch loopt. Nog 3 minuten en 12 seconden om te beslissen. Tot de laatste seconde kan er door iedereen geboden worden. Op het nippertje worden we ruim overboden. Wie meedoet aan een online veiling moet stressbestendig zijn.

Juichen

Bieden werkt verslavend. Maar het is ook frustrerend. Bij elke bieding is er wel iemand die in de laatste seconde een hoger bod doet dan wij. Na nog een paar keer te hebben misgegrepen, besluiten we om ’s avonds laat nog eens terug te komen. Nu is het vast rustiger. En warempel. We juichen als ons bod van 30 euro voor een overnachting op landgoed Ehzerwold wordt geaccepteerd. Het hotel ziet er op de plaatjes prachtig uit, en het ontbijt is bij de prijs inbegrepen. Op naar de Achterhoek.

Als we de statige oprijlaan van het landhuis opdraaien, voelen we ons de koning te rijk. Het parkeerterrein van het landgoed in de bossen bij Almen staat vol auto’s met fietsendragers. We zijn in ieder geval niet alleen. En aan de receptie blijkt dat we ook niet de enigen zijn die via een veilingsite boekten. Voor ons in de rij komen de printjes van Hotelkamerveiling uit de tas. We kunnen ons nog net bedwingen om te vragen wat anderen betaald hebben.

Als we de sleutel van de kamer krijgen, wordt duidelijk dat we overnachten in een gebouw achter het landhuis. Een wat verouderde, niet al te sfeervolle blokkendoos. Maar op de een of andere manier voelt het ook wel rechtvaardig. Het leek al te mooi om waar te zijn. En behalve de wat tegenvallende kamer hebben we niets te klagen. Zeker niet over het ontbijt de volgende dag.

Social Deal

Ik heb de smaak te pakken en probeer ook eens via de website socialdeal.nl voor een prikje mijn slag te slaan. Hier wordt niet tegen anderen geboden op een aanbieding, maar staat de prijs vast. Ook hier worden overnachtingen aangeboden, maar er is veel meer. Diners, workshops, een weekje Center Parcs, en een bon van 7,50 euro waarmee je bij de plaatselijke bakker voor 15 euro inkopen mag doen.

Mijn ervaring met een hapje eten bij een Amersfoorts restaurant is niet onverdeeld positief. Keuze blijkt er niet te zijn voor mensen die reserveerden via Social Deal. Verlekkerd kijk ik naar de borden van anderen in het restaurant. Nu krijg ik toch een beetje het gevoel dat ik de kok help om van zijn restjes af te komen.

Maar een etentje in een oude kerk op een Zeeuws eiland maakt het weer goed. Alles van de kaart mag gekozen worden. Een driegangendiner voor 14 euro, zonder dat er aangedrongen wordt op een extra gang of al te veel drankjes. Na enige tijd wordt me duidelijk dat mensen die eten via Social Deal in het middenschip worden geplaatst. Aan de zijkanten staan mooie, strak gedekte, ronde tafeltjes. Hier zitten mensen die minstens het dubbele betalen.

Misschien is dat wel de formule, ontdek ik. De aanbiedingen zijn haarscherp. En daardoor word je vanzelf minder kritisch. En begeriger naar meer. Onze kamer aan de Waalkade in Nijmegen keek uit op een blinde muur, en in de badkamer was duidelijk sprake van schimmelvorming. Maar ja, het was lekker goedkoop.

Koopjesjagers

Ik blijk bepaald niet de enige te zijn die fan is van dit soort aanbiedingen. Ik ken mensen die eigenlijk nooit ergens heen gaan zonder een aanbieding van een online veiling op zak. Komt dat doordat ik nogal wat zuinige Zeeuwse kennissen heb, of wil elke Nederlander graag voor een dubbeltje op de eerste rij zitten?

Dat laatste is overduidelijk waar, blijkt uit diverse onderzoeken. Nederlanders zijn echte koopjesjagers. Sterker nog: bijna de helft van de consumenten stelt aankopen uit totdat er korting wordt geboden. En maar liefst 87 procent houdt tijdens het shoppen rekening met korting, onderzocht marktonderzoeksbureau RMI in 2016.

Webshops, en sites met aanbiedingen, spelen hier op in. Want de reden voor een Nederlander om iets online te kopen in plaats van in een winkel, is de lagere prijs. Dat vinden we nog belangrijker dan het gemak om het huis niet uit te hoeven, onderzocht marktonderzoeksbureau Multiscope begin 2018.

Voor de koopjesbeluste Nederlander zijn aanbiedingen een walhalla, maar is dat voor bedrijven eigenlijk ook zo? Ik vraag me af wie er nu eigenlijk aan de aanbiedingssites meedoen en waarom. Wie verdient hier nu aan?

Naamsbekendheid

Het principe werkt als volgt. Bedrijven bieden producten of diensten aan bij een koopjessite, met een fikse korting. Je zou dus kunnen zeggen: korting in ruil voor publiek. Bijna gegarandeerd komt er een toename van de verkoop, omdat de consument zich gretig op de actie stort. Een vol restaurant of flink wat aanloop in de winkel is natuurlijk prima reclame. Daarnaast neemt de omzet en de naamsbekendheid toe. En er komen nieuwe klanten, die wellicht nog eens terugkomen.

Tot zover het positieve verhaal voor bedrijven. Want veel geld houden ze niet over aan zo’n actie. De koopjessite wil namelijk ook geld zien. Zij zorgden immers voor de deal. Officieel noemen deze sites geen bedragen, maar op internet circuleren percentages aan commissie tussen de 20 en 50 procent. Weg winst.

Dan weet je ook meteen waarom bij binnenkomst in het restaurant, na het tonen van de voucher van de deal, regelmatig wordt voorgesteld om het menu uit te breiden. En waarom er vaak gevraagd wordt of je nog iets wilt drinken. Dit is geen onderdeel van de deal, en hard nodig om wat geld over te houden aan het eind van de avond.

Groupon, de Amerikaanse broer van Social Deal, adviseert bedrijven om goed na te denken over de deal. „Doe een keer mee als je een nieuwe menukaart hebt, of als je lege tafels wilt vullen. Of laat de korting alleen gelden voor het wijnarrangement.”

Dagje dierentuin

De online koopjes zijn niet te mooi om waar te zijn. Afgelopen jaren kocht ik verschillende keren iets met hoge korting. Ik blij, koopjessite blij, en de winkel ook hoop ik.

Zeker voor wie niet veel te besteden heeft is Social Deal een mooie kans. Een dagje dierentuin met het hele gezin wordt opeens een stuk betaalbaarder. Wie op de kleintjes moet letten, kan eigenlijk niet om zulke deals heen.

Wel heb ik gemerkt dat het me hebberig maakt. Een in een opwelling gekochte voucher voor een dagje welness bleef ongebruikt in de kast liggen tot de houdbaarheidsdatum verstreken was.

Tegen de verspilling

Social Deal, Hotelkamerveiling en Groupon zijn in Nederland grote spelers op de online koopjesmarkt. Maar er zijn nog tientallen soortgelijke websites. Vakantieveilingen, Onedayonly, iBood, Checkdiedeal, Groupdeal, Onedayfashiondeals, Actievandedag en Dailyoffers bijvoorbeeld. Allemaal sites met kortlopende aanbiedingen. De een nog schreeuweriger dan de ander. En allemaal gericht op zo veel mogelijk consumeren.

Een positieve uitzondering is Too good to go. In deze app, de dienst is alleen als app beschikbaar, bieden winkels en restaurants eten aan dat anders wordt weggegooid. ”Laat goed eten op je bord belanden in plaats van in de vuilnisbak”, is het motto van Too good to go. Het internationale initiatief is sinds begin 2018 ook in Nederland actief.

Wanneer een restaurant, bakker, lunchroom of cateringbedrijf ziet dat er die dag eten of drinken zal overblijven, zet ze een aanbieding in de app. Zo fietste ik tijdens een thuiswerkdag aan het begin van de middag een keer naar een lunchroom voor belegde broodjes. Vier luxe belegde broodjes voor 4 euro. Ik neem ze mee in mijn eigen tas, op advies van de app. Want ook dat is goed tegen de verspilling.

Aanbiedingen van restaurants worden tegen de avond beschikbaar. Een cateraar heeft voor 4 euro een maaltijd beschikbaar, zonder erbij te vermelden wat het is. Dat hoort ook bij het concept. Het is altijd een verrassing wat je krijgt. Het blijkt een stamppotje met een gehaktbal. En een stoofpeertje. En ook nog eens cheesecake toe. We hebben er met twee personen ruim genoeg aan.

In Amersfoort kan ik nu kiezen uit tien bedrijven die meedoen aan Too good to go. In de wat kleinere plaatsen zal het aanbod nog niet groot zijn. Maar in bijvoorbeeld Rotterdam doen al vijftig zaken mee. En in andere delen van Europa is Too good to go nog veel actiever. Onthouden dus, voor als we op vakantie gaan.