De 70e verjaardag van de staat Israël vormt een ideale gelegenheid om de geschiedenis van het land met al zijn hoogte- en dieptepunten voor het voetlicht te brengen. Toch missen veel gelegenheidsuitgaven de toegankelijkheid om jongeren te kunnen boeien.

André Diepenbroek, medewerker van de Israëlische ambassade in Den Haag, en illustrator Danker Jan Oreel gooiden het daarom over een andere boeg. Ze maakten een kleurrijk stripboek dat enerzijds recht doet aan de geschiedenis van Israël en anderzijds weinig inspanning vraagt. Die combinatie werkt: ”Tel Israel” (tel is Hebreeuws voor heuvel) boeit van begin tot eind en wordt nooit zwaar of saai.

Stoomcursus

In ”Tel Israel” gaat een groepje middelbare scholieren een midweek naar het Land van de Bijbel. De tieners Julia, Noa, Aron en Frank wonnen een prijs met hun schoolproject en mogen nu op pad met prof. David Horowitz. In de paar dagen dat de jongeren Israël aandoen –veel te kort om het land tot in detail te bezichtigen– geeft hij hun een stoomcursus Israëlische geschiedenis. Daarbij passeren alle tijdlagen de revue: van de belegering en de val van Lachis in 701 voor Christus tot Alexander de Grote, de Zesdaagse Oorlog en alles wat daartussen zit.

Het is aan de scenarioschrijver te danken dat ”Tel Israel” geen gortdroge opsomming is geworden van allerlei historische feiten: de professor en zijn gasten bezoeken dagelijks een ander deel van Israël, waardoor ze met wisselende gebeurtenissen uit de lange geschiedenis van Israël in aanraking komen. Bewust werd ervoor gekozen om herkenbare elementen uit het moderne Israël in beeld te brengen. Op sommige illustraties zijn delen van Jeruzalem te herkennen. Wie Israël weleens heeft bezocht, kan de reis uit het boek volgen – van Tel Aviv (Jeruzalem heeft immers geen burgerluchthaven) naar het hart van Jeruzalem.

”Tel Israel” geeft een waarheidsgetrouw beeld van het huidige Israël, dat de mogelijkheid biedt om zelf in de voetsporen van de gepensioneerde archeoloog en zijn gasten te gaan.

Afpellen

De hele lijn van ”Tel Israel” loopt uit op de stichting van de Joodse staat. In het stripboek wordt de geschiedenis laagje voor laagje afgepeld. Op elke bladzijde blijkt waarom Israël het thuisland is van het Joodse volk en waarom de Joden recht hebben op hun eigen staat. Daarbij worden de zwarte bladzijden niet overgeslagen – van eeuwenoude pogroms tot de onfatsoenlijke behandeling van de Joden door de Britse kolonisten in de jaren na de Tweede Wereldoorlog.

Toch is ”Tel Israel” een luchtig stripboek met een boodschap gebleven. Dat komt enerzijds door de prachtige tekeningen en anderzijds door het sterke scenario. ”Tel Israel” kan zich meten met veel populaire stripboeken en wisselt verleden en heden op een sterke manier af. Het is duidelijk te zien dat de makers zich verdiept hebben in het verleden en heden van Israël en de wereld van stripverhalen kennen. De soldaten die Lachis belegeren, ogen anders dan de kruisvaarders en de Joodse commando’s.

De details en het gebruik van verschillende kleuren roepen zonder meer de juiste sfeer op voor elk tijdperk. Dat in een van de illustraties het Jodendom en de islam en passant op gelijke voet met elkaar worden geplaatst, is jammer. Ook zal niet iedere lezer kunnen waarderen dat Julia en Noa nogal modern ogen en een broek dragen.

Tegengif

Tegelijkertijd is het stripboek daardoor wel geschikt voor een bredere doelgroep en een gezonde dosis tegengif voor jongeren die vaak argeloos met een heel andere visie op het Beloofde Land worden geïnfecteerd. Met zijn 48 bladzijden (een symbolische verwijzing naar het jaar van oprichting!) is ”Tel Israel” zeker niet te dik en voor de prijs hoeven jongeren het stripboek ook niet links te laten liggen.

Boekgegevens

”Tel Israel. Het verhaal van de Joodse staat”, André Diepenbroek (scenario en tekst) en Danker Jan Oreel (tekeningen); uitg. De Banier, Apeldoorn, 2018; ISBN 978 90 871 8112 3 (paperback)/ISBN 978 90 871 8113 0 (gebonden); 48 blz.; € 9,95/€ 14,95.