Jaarlijks worden er nieuwe woorden aan ons woordenboek toegevoegd. Dit jaar behoort het woord MeToo tot de kanshebbers. Overal kom je het tegen. Op internet en radio en televisie, in kranten en tijdschriften. En op Twitter is #MeToo helemaal hip. De Engelse uitdrukking, die ”ik ook” betekent, is een soort codewoord of uiting van onderlinge verbondenheid. Mensen die ooit iets hebben meegemaakt op het vlak van seksueel misbruik of grensoverschrijdend gedrag maken dit kenbaar door het woord MeToo te gebruiken. Degenen die met dit soort gedrag te maken hebben gehad, dragen dit hun hele leven mee. Dat is ingrijpend. Laat daar geen misverstand over bestaan.
Het gaat de laatste maanden alleen wel ver, het lijkt een hype te worden. Als je erbij wilt horen, moet je het woord MeToo gebruiken. Dit ontaardt in allerlei gesprekken en uitzendingen waarin mensen elkaar beschuldigen of juist verhalen ontkrachten. Advocaten worden ingeschakeld om te adviseren of te reageren. De persoon die iemand beschuldigt van grensoverschrijdend gedrag krijgt de bal terug met een verwijt van smaad en laster. Als je advocaten de afgelopen maanden had gevraagd of ze cliënten bijstaan rond dit thema, had menigeen geantwoord met: „MeToo.”
Toch zit er een risico aan het lichtvaardig gebruik van dit woord. Voor je het weet beschadig je mensen. Iemands goede naam is zo te grabbel gegooid. En een goede naam gaat te paard en komt te voet. Zeker nu er genoeg verhalen zijn van mensen die aangeven dat zij te maken hebben gehad met overschrijdend gedrag, maar die geen aangifte bij de politie doen. Waarom dan niet eerst aangifte doen, zodat de autoriteiten de zaak kunnen onderzoeken? Door een aangifte krijgt MeToo een wat serieuzer fundament.
Met MeToo kun je dus aangeven dat je iets hebt meegemaakt wat niet prettig was. Of je met het gebruik van deze term aansluiten bij een groep mensen die iets heeft meegemaakt waarin jij je herkent.
Met MeToo stem je ergens mee in. Het is als een wijzende vinger naar jezelf. De omgekeerde versie bestaat ook. Niet wijzen naar jezelf als slachtoffer, maar iemand anders beschuldigen van betrokkenheid bij iets. Zeg maar een #YouToo, door te wijzen naar de ander en te zeggen dat je allebei instemde met het grensoverschrijdend gedrag, dat daarmee dan natuurlijk niet meer grensoverschrijdend is.
Maar het kan ook door van een afstandje iemand aan te wijzen en als derde persoon te oordelen dat diegene zich schuldig heeft gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag.
Wat zou er gebeuren als het woord MeToo voor meer situaties gebruikt kon worden? Dan komt de sinterklaasdiscussie er ineens anders uit te zien. De voorstanders van het traditionele sinterklaasfeest hoeven zich geen zorgen te maken. Als iemand zegt: Ik vind dat sinterklaas moet blijven bestaan inclusief Zwarte Piet, dan is MeToo het antwoord. Instemming. Friesland MeToo’de en liep uit om tegenstanders van Zwarte Piet tegen te houden op de snelweg bij Joure.
Nu is er een groep mensen die helemaal niets kan zeggen, schrijven of twitteren. Voor hen geen #MeToo om aan te geven dat ze iets ergs hebben meegemaakt. Ik heb het over de levens van nog niet geboren kinderen. Het is de Week van het Leven: een bewustwordingscampagne over het leven en de bescherming daarvan. Dit jaar staat de kernvraag centraal: ”Wanneer begon jouw hart te kloppen?”
Het hartje van een ongeboren kind klopt al na 21 dagen. Naast de verwondering hierover is er deze week ook aandacht voor de slachtoffers van abortus. Vele levens worden al voor de geboorte beëindigd door de wens van de ouders. Is dat grensoverschrijdend gedrag?
Wat maken die kleine levens ingrijpende dingen mee. Toch klinkt er geen MeToo van het ongeboren leven. Dat kan het niet. In de Week van het Leven klinkt daarom een MeToo namens de ongeborenen. Doet u mee om positief over het leven te spreken? Een bijeenkomst te bezoeken? Er zijn natuurlijk meerdere antwoorden mogelijk op deze vraag. Misschien is het goed om vast wat te wennen aan een nieuw woord in de Nederlandse taal.
Mr. Bart Bouter is advocaat bij Bouter Advocatuur in Barneveld