Dr. M. Klaassen: Het is óf Bijbel, óf evolutie
Wie het klassieke christelijk geloof wil verenigen met de evolutietheorie, komt in de knel, zegt dr. M. Klaassen. „De vraag is: kunnen we de Bijbel vertrouwen boven de evolutietheorie?”
Tegen halfacht speelt de organist de melodie van Psalm 146. Even later zingen de ruim 600 aanwezigen: „’t Is de Heer’, wiens alvermogen/ ’t Groot heelal heeft voortgebracht.”
In de aula van het Hoornbeeck College in Amersfoort werd dinsdagavond het jongste boek van prof. dr. M. J. Paul gepresenteerd: ”Oorspronkelijk. Overwegingen bij schepping en evolutie” (uitg. Labarum). In zijn studie gaat dr. Paul na hoe de Bijbel en de christelijke traditie over de oorsprong spreken, en gaat hij in gesprek met verschillende opvattingen hierover.
De avond is verdeeld in twee thema’s. Het eerste gaat over de vraag of „universele gemeenschappelijke afstamming” waarschijnlijk is (zie onder). Dr. M. Klaassen, hervormd predikant te Arnemuiden, geeft de theologische knelpunten aan bij de theïstische evolutie. Daarna krijgt prof. Paul uit handen van uitgever W. B. Kranendonk zijn boek overhandigd.
Vertrouwensvraag
Met theïstische evolutie wordt bedoeld dat de evolutietheorie zich laat combineren met het christelijk geloof. „Wie deze opvatting wil aanvaarden, moet een dermate hoge tol betalen, dat je je moet afvragen of het die prijs waard is”, waarschuwt dr. Klaassen. „Het is óf theïsme, óf evolutie. Het samengaan van die twee is vlees noch vis. En waarom zouden we? Het getuigenis van de Schrift is onverenigbaar met de evolutietheorie. De vraag is: kunnen we de Bijbel vertrouwen boven de evolutietheorie? U hoort: dat is een vertrouwensvraag. Op wie kunt u meer aan?”
Volgens dr. Klaassen kan de theïstische evolutie de „lakmoesproef van de christelijke orthodoxie” niet doorstaan. „We lezen dan het Scheppingsverhaal door de bril van de evolutie en niet andersom. De natuur en de Schriftuur kunnen niet met elkaar in strijd zijn, volgens aanhangers van de theïstische evolutie. Dus legt de Schrift het loodje ten opzichte van de natuur. De evolutie heeft gelijk en de Schrift is plooibaar, open voor correctie of alternatieve interpretaties. De Schrift danst op de muziek van de wetenschap. En de wetenschap bepaalt de visie op de werkelijkheid van Gods Woord. Dat lijkt mij ontoelaatbaar.”
De predikant citeert de Amerikaanse filosoof James Anderson, die zegt: „Als wij de vraag stellen: kunnen wij de Bijbel vertrouwen boven de evolutiewetenschap, stellen we impliciet deze vraag: kunnen we Jezus vertrouwen boven de evolutiewetenschap?” Dr. Klaassen: „Jezus bevestigde ondubbelzinnig dat de geschriften van het Oude Testament de eigen woorden van God waren. Jezus beriep zich expliciet op Genesis als een betrouwbaar historisch verslag van de menselijke oorsprong. Hij leert met nadruk dat de Schrift niet gebroken kan worden. Dus: wie wil je vertrouwen? Heeft Jezus u ooit reden gegeven om hem niet ongereserveerd en met heel je hart te vertrouwen? Voor wie door het getuigenis van de Heilige Geest innerlijk overtuigd is van de betrouwbaarheid van God, van het Woord van God, en van de Zoon van God, is dat geen vraag.”
„Grondig boek, hoffelijk van toon”
De feiten zijn hetzelfde, maar hoe ga je daar nu mee om? Dr. M. J. Paul, dinsdagavond in Amersfoort: „We kunnen natuurlijk zeggen: Zo zegt de Schrift, maar dan? Wat doen wij met al die vondsten? Daar liggen gigantische vragen, waar we verder mee moeten gaan.”
Uitgever W. B. Kranendonk prees het boek ”Oorspronkelijk” bij de overhandiging als een „grondig overzicht met een hoffelijke toon, waarin de argumenten eerlijk worden behandeld.”
Dr. Paul gaf aan dat het belangrijkste motief om de studie te schrijven de exegese van de Bijbel is. „Hoe spreekt God tot ons? Is dat op een manier zoals de kerk daar 2000 jaar over gesproken heeft? Of is het allemaal tijdgebonden, en moeten we rekening houden met een ander wereldbeeld – er staat natuurlijk wel dat er maar één echtpaar was, Adam en Eva, maar in feite zijn dat er 10.000 geweest? Als wij zulke mechanismen gaan honoreren, verzeker ik u dat er tientallen terreinen komende jaren ter discussie komen te staan.” Dr. Paul zei met dr. G. van den Brink dezelfde zorg te delen en in goed contact te staan. Het resultaat van diens studie ”En de aarde bracht voort” stelt echter teleur, zei hij.
Lees meer over dit onderwerp in ons thema Geloof & wetenschap.