EMG worstelt om achterban vast te houden
Ja, het gaat goed met EMG, het moederbedrijf van deze krant. En nee, dat betekent niet dat er geen zorgen zijn. „We maken volop producten die ertoe doen, die helpen bij de vorming van mensen, maar ik vind het verontrustend dat we er zo moeizaam in slagen om de achterban daarmee te bereiken”, zegt directeur Bart Visser.
Natuurlijk is het verheugend dat de Erdee Media Groep in 2016 zwarte cijfers heeft gedraaid (zie ”EMG boekt bescheiden winst”). Visser sprak daar vrijdagavond dan ook zijn dankbaarheid over uit tijdens de jaarlijkse vergadering van aandeelhouders in Apeldoorn. Nog niet zo lang geleden, tijdens de crisis, leed het bedrijf enkele jaren achtereen verlies.
Maar winst is voor een bedrijf met een missie als EMG geen doel op zich, zegt Visser in een toelichting op de jaarcijfers. „Winst is nodig om de continuïteit van dit mooie bedrijf te waarborgen. Maar belangrijker dan de cijfers vind ik dat we heel veel producten maken die er inhoudelijk toe doen, die helpen bij de meningsvorming van mensen, waarbij het nieuws geduid wordt vanuit Bijbels perspectief. Dat willen we graag blijven doen, voor ouderen én jongeren.”
Gevoelig
Daarmee raakt de directeur een gevoelig punt. Veel, te veel, jongvolwassenen laten het namelijk afweten. Ondanks nieuwe producten die speciaal voor hen bedoeld zijn. Neem De Week, het zaterdagse magazine met een selectie van achtergrondverhalen uit het RD van die week. Bij de start in maart 2016 werd gemikt op minimaal 2000 abonnees eind 2017. De teller staat nu, bijna zestien maanden later, op 1400.
„We zijn er dus nog niet”, constateert Visser. „Dat vind ik jammer, en ik begrijp het ook niet goed gezien de positieve ontvangst die De Week heeft gekregen. Ik hoor jongeren zeggen: Dit wil ik niet meer missen. Prachtig, maar dan moeten die jongeren ons wél helpen door een abonnement te nemen.”
Of neem de digitale activiteiten, waar volop in wordt geïnvesteerd: de in 2016 vernieuwde website rd.nl met een voortdurend uitdijende inhoud, inclusief eigen video’s, en de diverse sociale media. Facebook, Twitter en Instagram zijn de belangrijkste, maar de digitale redactie van het RD is ook actief op YouTube, LinkedIn en Snapchat. Visser ziet dat de bezoekcijfers van rd.nl stijgen, maar constateert ook dat de reformatorische achterban met hetzelfde gemak zijn nieuws van andere –neutrale– websites haalt.
„Wij brengen nieuws vanuit onze missie. Daar zou de achterban wel wat meer oog voor mogen hebben. Nu.nl gaat je niet vormen, zeg ik weleens op een verjaardag. Dan wordt het vaak angstig stil.”
Behalve voor De Week is 2017 ook voor de beurzen een belangrijk jaar. Dit jaar moet blijken of de neerwaartse trend in de bezoekcijfers –ook hier zijn het vooral jongeren die wegblijven– van Wegwijs en Naar Buiten omgebogen kan worden. Het recept daarvoor is een nieuwe opzet, met als kernwoorden beleving en ontmoeting.
Kleinschaligere evenementen die EMG organiseert, blijken juist heel succesvol. Visser noemt als voorbeeld de RD-mannendagen en de Terdege-vrouwendagen, met hun „mix van ontspanning en inhoud.” Ook de abonneedagen in Apeldoorn, waarbij bezoekers het maken van de krant en het magazine van dichtbij meemaken, voorzien in een behoefte.
De introductie in 2015 van de Bijbel met uitleg (BMU), een uitgave van EMG-dochter De Banier, heeft vorig jaar een goed vervolg gekregen. Er werden 12.500 exemplaren verkocht. „Dat is in lijn met onze verwachting”, zegt Visser. Van het in 2016 voor het eerst uitgebrachte psalmboek met uitleg gingen 2300 exemplaren over de toonbank. Een website met de tekst van de BMU is in voorbereiding.
E-books
Het fonds van De Banier neemt gestaag toe. Opvallend is de ontwikkeling in het aantal verkochte en uitgeleende e-books. Door actief boeken te digitaliseren en aan te bieden van de Koninklijke Bibliotheek sprong dat van pakweg 17.000 in 2015 naar meer dan 111.000 in het afgelopen jaar.
Het Reformatorisch Dagblad is het belangrijkste product van EMG. De daling van het aantal abonnees op de zesdaagse papieren krant –een probleem waar alle dagbladen mee te kampen hebben– lijkt de laatste jaren af te vlakken. Het aantal digitale abonnees groeide licht. Per saldo liep de zogeheten betaalde kernoplage van het RD met 1,8 procent terug naar een kleine 43.000 exemplaren. Daartegenover ontwikkelde de advertentieomzet zich boven verwachting. Die steeg dankzij de aantrekkende economie met 5 procent.
Familieblad Terdege kreeg onlangs, in het voorjaar van 2017, een restyling, de tweede in korte tijd. Visser: „De vorige heeft niet de opgaande lijn in het abonneeaantal gebracht die we hadden verwacht. We hebben nu nog meer aan de inhoud gesleuteld. Aan de eerste reacties merken we dat de nieuwe koers gewaardeerd wordt. Een positief signaal dat mij hoopvol stemt.”
Het resultaat voor belastingen van EMG kwam uit op 904.000 euro. Het resultaat wordt (na belastingen) toegevoegd aan het eigen vermogen, dat inmiddels ruim 15 miljoen euro bedraagt op een balanstotaal van 24 miljoen. Onder de liquide middelen is overigens een bedrag van 4,5 miljoen euro aan vooruitbetaalde abonnementsgelden.
EMG is „een financieel gezonde onderneming”, constateert het jaarverslag. Maar is de buffer niet aan de hoge kant? Visser: „Regeren is vooruitzien. Ook als abonneeaantallen verder blijven dalen, willen we onze producten blijven maken zonder direct al te drastisch te moeten saneren. Wij zijn geen winstmachine, maar een organisatie die een maatschappelijk doel nastreeft, zowel gericht op onze achterban als daarbuiten. Dat staat voorop.”
Intussen werkt EMG voortdurend aan kostenbeheersing. Een combinatie van investering in efficiëntere technieken, uitbesteding van werk en een beperkte uitwisseling van kopij met enkele andere christelijke kranten zorgt ervoor dat bijvoorbeeld het RD met steeds minder mensen gemaakt wordt. Het aantal fte’s bij EMG daalde vorig jaar van 168 naar 163.
Enig vlees op de botten is ook nodig om nieuwe producten te kunnen blijven ontwikkelen. Vorig jaar nam EMG Kerkgeheugen, een ledenadministratiesysteem voor kerken, over en integreerde dat met eigen activiteiten op dit terrein. Ook Erdee Distributie timmerde aan de weg. Het aantal door de bezorgdienst verspreide periodieken groeide van 2,3 miljoen in 2015 naar 2,7 miljoen.
Momenteel onderzoekt EMG hoe de samenwerking met andere partijen in de reformatorische gezindte versterkt kan worden. Visser noemt kerken en organisaties die al participeren in het kenniscentrum Digibron, Driestar educatief en Mediawijzer (de voortzetting van het lectoraat nieuwe media), jongerenorganisaties van diverse kerkverbanden, scholen en organisaties als NPV, RMU en Woord en Daad. „We kijken hoe we elkaar kunnen versterken. Organisaties en wij zoeken naar nieuwe wegen om de achterban te bereiken. Wij kunnen daarbij onze kennis en expertise inbrengen. Mooi neveneffect is dat samenwerking de binding binnen de gezindte bevordert.”
Recordopbrengst DEL
Een voorbeeld van een al sinds jaar en dag bestaande samenbindende activiteit is de stichting Draagt Elkanders Lasten. De opbrengsten van de jaarlijkse acties zijn de laatste jaren fors toegenomen. In het voorjaar van 2016 werd de actie voor armen in de Kaukasus afgerond, die een recordbedrag van 674.000 euro opbracht. „Overweldigend”, zegt Visser.
Al met al ziet de EMG-directeur terug op een gezegend jaar. „Ik zeg dat in alle voorzichtigheid. De tekst in de hal van ons gebouw wijst ons er voortdurend op: Wat hebt gij, dat gij niet hebt ontvangen.”
De vergadering van aandeelhouders werd vrijdagavond geopend door president Jan Bakker van de raad van commissarissen. Naar aanleiding van de tekst ”Koop de waarheid en verkoop ze niet” (Spreuken 23:23) wees hij op de plicht om het pand dat EMG en ieder persoonlijk is toebetrouwd te bewaren. „De Schotse kerk die ooit een standbeeld voor Ralph Erskine oprichtte, is nu dichtgespijkerd. Hoe zit dit bij ons?”
Ter afsluiting sprak ds. J. Joppe over het slot van Prediker 12. „Vrees God en houd Zijn geboden, dat is de missie voor ons mediabedrijf en moet in al onze producten doorklinken”, aldus de voorzitter van de Stichting Reformatorische Publicatie.
Moederbedrijf RD boekt winst
De Erdee Media Groep (EMG) heeft in 2016 een omzet van 27,2 miljoen euro behaald. In 2015 was dat 27,9 miljoen. De winst (na belasting) daalde van 1,49 miljoen naar 680.000 euro. De winstmarge, gerekend met het resultaat vóór belastingen, bedroeg 3,35 procent. Dat is binnen de door de raad van commissarissen beoogde bandbreedte van 3 tot 5 procent. Volgens het jaarverslag, dat vrijdagavond door de aandeelhouders werd goedgekeurd, hebben alle werkmaatschappijen positief bijgedragen aan het resultaat. In het jaarverslag spreekt de raad verder zijn grote waardering uit voor oud-hoofdredacteur Wim Kranendonk van het RD. Hij is inmiddels opgevolgd door Steef de Bruijn.