De ketterij van klimaat- alarmisten geeft refo’s geen vrijbrief om met overdadige consumptie Gods gave schepping tot een onleefbare woestenij te vernachelen, reageert Jan Schippers.
SGP-raadslid T. Bakker hekelt het geloof van klimaatalarmisten (RD 20-06). Volgens hem is het beter om te vertrouwen op God, Die de aarde geschapen heeft en door Zijn voorzienigheid in stand houdt.
Al ben ik zeker geen klimaatalarmist, toch ben ik onthutst. Een gewaardeerd SGP-raadslid zendt met een beroep op Gods voorzienigheid uit dat mensen eigenlijk geen verantwoordelijkheid dragen voor een zorgvuldig beheer van Gods schepping. Hopelijk beoogde Bakker dit effect niet. Maar zo komt het wel over. Bijbels rentmeesterschap noopt tot een veel terughoudender energiegebruik en tot het zo veel mogelijk hergebruiken van grondstoffen. Het laatste verkiezingsprogramma van de SGP pleit hier nadrukkelijk voor.
Verkeerde richting
Als het gaat om de zorg voor Gods schepping hebben veel reformatorische mensen de neiging om in de valkuilen te trappen van gemakzucht en behoudzucht. Veel SGP’ers vinden een oproep tot verandering in denken en doen op dit punt overbodig. Want bekering zou alleen te maken hebben met het geestelijk leven, niet met het dagelijks leven. Maar is dat niet in strijd met de Bijbel, die leert dat je de boom kent aan de vruchten? Juist daarom stuurt het signaal van Bakker conservatieve christenen in een verkeerde richting.
De ketterij van klimaatalarmisten geeft refo’s geen vrijbrief om met overdadige consumptie Gods gave schepping tot een onleefbare woestenij te vernachelen. Wie gelooft dat God deze wereld goed geschapen heeft en wie belijdt dat hij op aarde als pelgrim te gast is, zal zich toch ook volgens dat geloof gedragen? Zo iemand zal niet doof zijn voor het zuchten en kreunen van de schepping. Hoe komt het dan toch dat menig SGP’er zich zo weinig bekommert om de teloorgang van de leefomgeving, ja, zelfs overmoedig doorgaat met het vervuilen ervan en zo de puinhoop nog groter maakt? Energievoorraden zijn ons niet gegeven om in korte tijd te verbruiken, maar om deze door te geven aan komende generaties.
Aardbevingen
De mensheid is wel degelijk in staat om de schepping op grote schaal te ontregelen: zie de levensbedreigende smogperioden in China en India. Dichter bij huis: zie de aardbevingen in Groningen. Niemand hoeft een ‘klimaatgelovige’ te zijn om in te zien dat het de hoogste tijd is om fors op ons energiegebruik te besparen. Dat is een kwestie van Bijbels rentmeesterschap. En van nuchter realisme! Voor onze olie zijn we immers afhankelijk van islamitische oliesjeiks. Door ons hoge energiegebruik spelen we hen in de kaart. Met de verkoopopbrengsten van aardolie financieren zij onder meer traditionele Koranscholen, radicale islamitische groeperingen en dubieuze regimes die bijvoorbeeld de staat Israël willen vernietigen. Qua verbruik van aardgas verwacht ik dat Bakker compassie toont met de Groningers die de ingrijpende gevolgen ondervinden van de gaswinning. En gaan we voor de verwarming van onze huizen in de winter willens en wetens het risico lopen op chantage door de Russische tsaar Poetin?
Rentmeesterschap
Een christelijke levensovertuiging is in tegenspraak met het maakbaarheidsgeloof van klimaatalarmisten. Daarin geef ik Bakker grif gelijk. Maar je raakt van de regen in de drup als je er intussen stilletjes op vertrouwt dat economische groei en technologische ontwikkeling de mensheid wel uit de problemen zullen helpen. President Trump rekent daarop en doet dus niets aan milieubescherming.
Mijn diepe zorg is dat veel reformatorische mensen doordeweeks uitgaan van het gangbare maakbaarheidsgeloof. En misschien wel net als Trump gefocust zijn op het eigenbelang op de korte termijn. Op zondag klinkt in de reformatorische kerken de verkondiging van het Evangelie, maar door de scheiding van leer en leven wordt Bijbels rentmeesterschap niet in praktijk gebracht. Er is haast geen ouderling die of gemeentelid dat je daarop aanspreekt.
Bakker verwijt de klimaatalarmisten overmoed. Maar is het niet evenzeer overmoedig om de common sense in wetenschappelijke kring tegen te spreken? Zo’n 98 procent van de wetenschappelijke experts concludeert op basis van degelijk onderzoek dat menselijk handelen hoogstwaarschijnlijk tot klimaatverandering leidt. Omvangrijke ijsmassa’s smelten. Dat is met satellietbeelden vast te stellen. Metingen laten zien dat de zeespiegel gedurende de afgelopen eeuw steeds sneller is gaan stijgen. Getuigt het dan van wijsheid, voorzichtigheid en verantwoordelijkheid om dat alles te negeren? Veel mensen wonen in laaggelegen delen van de aarde. Is het fout om te proberen dreigende rampen die vele mensen kunnen treffen, af te wenden?
Een krampachtig klimaatgeloof gaat de wereld niet redden. Met Bakker geloof ik dat redding alleen van God komt.
Tegelijk stel ik de indringende vraag: Tonen ‘klimaatgelovigen’ in zekere zin aan conservatieve kerkmensen een onbetaalde rekening? Waakzaamheid is geboden! Anders gaan we oppervlakkigheid camoufleren met theologische begrippen en dogmatische frasen. Zo’n argumentatie klinkt rechtzinnig, maar streeft de vrijzinnigheid voorbij en grenst aan lichtzinnigheid.
De auteur is directeur van het Wetenschappelijk Instituut voor de SGP en eindredacteur van het boek ”Verbruiken of doorgeven. Over de noodzaak van een duurzaam energiebeleid” (Apeldoorn, 2015).
