SGP’er Dijkgraaf opent aanval op staatssecretaris Van Dam
SGP-Kamerlid Dijkgraaf trekt dinsdagavond ten strijde. Tegen staatssecretaris Van Dam (Economische Zaken).
Geen goed woord lijkt de SGP’er over te hebben voor de bewindsman: „Hij zit te slapen.” En: „Hij moet vertrouwen terugwinnen.”
Ook tijdens het debat dinsdagavond over de landbouwbegroting gaat Dijkgraaf er vol in. „Dit kabinet dupeert agrariërs.”
Het lijkt wel alsof u een persoonlijke hetze voert tegen Van Dam.
„Ik heb niets persoonlijks tegen de staatssecretaris. Ik benader hem puur vanuit mijn rol als controleur van de regering. Van Dam zei eerder dat hij er niet zit voor de boeren. Nou, dan zit je op het verkeerde ministerie. Een staatssecretaris van Landbouw moet dagelijks knokken voor de belangen van de sector. Dat doet hij niet. Nul keer is hij in Brussel geweest om te lobbyen voor een goede oplossing voor de overschrijding van het fosfaatplafond.
Van Dam legt alle problemen op het bordje van de melkveesector. Die moet dan met maatregelen komen. Zo werkt het niet. Kom uit je stoel, zou ik tegen hem willen zeggen, en ga aan de slag.”
U gebruikt anders wel grote woorden. Zo vergeleek u hem zelfs met de Russische president Poetin.
„Van Dam wil een fosfaatrechtenstelsel invoeren om de productie van fosfaat te beperken. Daarmee ontneemt hij boeren bij invoering al een deel van hun eigendom. En steeds als ze rechten overdragen, raken ze een deel ervan kwijt. Dat zijn gewoon Sovjetpraktijken.
Als ik boeren spreek, zie ik wanhoop in hun ogen. Jarenlang hebben ze kapitale investeringen gedaan in bijvoorbeeld mestverwerking. Dat was nodig. Maar de grens is bereikt. Boeren kunnen niet groen zijn als ze rood staan.
Het is in het algemeen belang dat boeren een fatsoenlijke boterham verdienen. Daar probeer ik voor te zorgen, zodat ze geld over houden om te investeren in dierenwelzijn. Maar als Van Dam dan met een duur systeem komt dat geen enkel probleem oplost, mag je stevige woorden gebruiken.”
Wat moet hij dan doen?
„Op sommige plekken in ons land is de waterkwaliteit nog niet voldoende. Fosfaatrechten lossen dat niet op omdat daar niet of nauwelijks koeien zitten. Pak het échte probleem aan met specifiek beleid voor die gebieden. Verleen bedrijven in die regio’s bijvoorbeeld geen derogatie meer, zodat ze geen extra mest kunnen uitrijden op grasland.
Verder moet Van Dam Brussel zo ver zien te krijgen dat het fosfaat dat wij exporteren niet langer meetelt voor onze fosfaatproductie. Dan blijven wij ruim onder het Europese fosfaatplafond en hoeven we niet alle boeren op te zadelen met een fosfaatrechtenstelsel. Als we kunnen aantonen dat de waterkwaliteit niet verslechtert, hebben we ook recht op derogatie.”
Waarom doet de staatssecretaris dat dan niet?
„Kennelijk begrijpt hij niet dat hij zélf in Brussel moet gaan lobbyen. Of hij vindt het eigenlijk wel prima dat boeren door een fosfaatrechtenstelsel worden gedwongen minder koeien te houden.
De linkse partijen willen graag een kleinere landbouwsector, en Van Dam komt uit die hoek. Ik zou het erg vinden als het zo is. Onze boeren melken niet voor de luxe, maar om overal ter wereld mensen te voeden.”
Bij boeren scoort u goed met uw aanvallen op Van Dam.
„Er zijn maar bar weinig partijen die nog opkomen voor hun belangen. Wij staan in de Kamer wel voor hen op de bres. Eigenlijk is het bizar dat boeren denken dat een kleine partij als de SGP de enige is die hen nog begrijpt en hun geluid laat horen. Overigens ben ik ook kritisch geweest in hun richting: ik heb ze gewaarschuwd voor problemen door schaalvergroting na het wegvallen van het melkquotum, maar velen breidden toch uit.”
Wat gaat u dinsdagavond nog meer aansnijden?
„Van Dam moet 10 miljoen euro extra uittrekken voor innovatie en kennisontwikkeling in de landbouw. Zo kan de sector beter werk maken van verduurzaming. Verder wil ik niet dat boeren worden opgezadeld met een btw-boekhouding, zoals nu dreigt. En ze moeten meer geld krijgen voor de waren die ze leveren.”