„Nieuw mestbeleid nog niet voldoende”
Het nieuwe mestbeleid dat Nederland moet invoeren ter vervanging van het mineralenaangiftesysteem (Minas) voldoet nog niet helemaal aan de Europese en de nationale milieudoelstellingen.
Dat stelt het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) in zijn evaluatierapport van de Meststoffenwet die dinsdagmorgen werd aangeboden op het ministerie van Landbouw. Op ongeveer 20 procent van het landbouwareaal, de uitspoelingsgevoelige gronden, wordt niet voldaan aan de nitraatdoelstelling. Verder zullen de mesttransporten toenemen en de kosten voor mestafzet door de economisch minder sterke intensieve veehouderij stijgen. Het is dus vooralsnog onzeker of met de huidige gebruiksnormvarianten de sinds 1998 ingezette verbetering van de milieukwaliteit voldoende kan worden doorgezet, aldus het MNP.
Het planbureau stelt in zijn evaluatierapport ”Mineralen beter geregeld” dat het mineralenbeleid van de afgelopen jaren de oplossing van het mestprobleem dichterbij heeft gebracht. Het overschot van fosfaat en stikstof was in 2002 ruim 30 procent lager dan in 1997. Desondanks zijn de Europese en daaruit afgeleide nationale milieudoelstellingen voor nitraat in grondwater en stikstof en fosfaat in oppervlaktewater niet binnen bereik gekomen.
Verdere beperking van het gebruik van stikstof en fosfaat in de landbouw dan het tot nu toe ingezette beleid, is nodig om de doelstellingen wel te halen. Bij de huidige aanpak zullen de kosten voor mestafzet hoog blijven en zullen met name intensieve veehouders meer in financiële problemen komen.
Dankzij het mestbeleid, met centraal daarin het Minas, zijn de hoge concentraties van nitraat in grondwater aanzienlijk gedaald. De ophoping van fosfaat in de bodem gaat echter nog steeds door.
De Minas-beleidsdoelen zijn in hoge mate bereikt, maar het mineralenverlies naar het milieu bleef desondanks te groot. Dit was vooral het gevolg van de beleidsmatige invulling van Minas. De verliesnormen en forfaits waren te ruim en niet alle aanvoerposten zijn meegenomen. Het stelsel van mestafzetovereenkomsten heeft geen effect gehad op de mestproductie. Het stelsel van dierrechten was wel effectief.