Om kwart over acht ’s morgens zit de eerste workshop van dr. Ryken er al op. Het zijn drukke dagen voor de president van Wheaton College (Illinois), onlangs op de nationale conferentie van The Gospel Coalition in het Amerikaanse Orlando. Maar graag maakt hij een kwartiertje vrij om over de uitverkiezing te praten, een leerstuk dat hem persoonlijk met „diepe dankbaarheid en vreugde” vervult.

Ryken was tot 2010 predikant van de Tenth Presbyterian Church in Philadelphia. Samen met zijn voorganger, de in 2000 overleden James Montgomery Boice, schreef hij een boek over de vijf punten van het calvinisme (zie kader): ”The doctrines of grace” (”De leerstukken van de genade”).

Gezond

Wie zijn theologie met de uitverkiezing begint, gaat volgens Ryken al snel in de fout. „Zelfs Johannes Calvijn, die vooral door dit leerstuk bekend is geworden, behandelt de uitverkiezing niet eerder dan aan het einde van het derde deel van zijn vierdelige systematische theologie. Calvijn was een Bijbels theoloog en begon daarom met wat God voor ons heeft gedaan in Jezus Christus.”

Maar dat betekent niet dat de uitverkiezing onbelangrijk is, aldus de Amerikaanse theoloog met Nederlandse wortels (zijn grootouders emigreerden begin vorige eeuw naar het stadje Pella in Iowa). Hij ziet het leerstuk zelfs als een maatstaf voor gezonde theologie. „Het accepteren of verwerpen van de uitverkiezing laat zien of iemand op een juiste, Bijbelse manier over andere leerstukken denkt: de aard en omvang van de zonde, de gebondenheid van de wil, de volle genade van God in de zaligheid van de mens en zelfs het aanbod van het Evangelie.”

Waarom is de uitverkiezing rechtvaardig?

„Alleen de uitverkiezing plaatst alle mensen op hetzelfde niveau: iedereen is zondig en heeft de hel verdiend. Maar God redt sommigen en anderen gaat Hij voorbij, geheel los van iets in de uitverkorenen en de verworpenen zelf.”

Wat betekent het leerstuk van de onvoorwaardelijke verkiezing voor u persoonlijk?

„Verkiezing is voor mij een bron van diepe dankbaarheid en vreugde in het christelijk leven. Ze maakt duidelijk dat mijn verlossing niet iets is wat ik me zelf had voorgenomen of begonnen ben. Van het begin tot het einde is alles het werk van Gods genade.

Door de uitverkiezing ervaar ik ook een diep gevoel van liefde en Vaderlijke zorg. Deze liefde is niet iets wat onverwacht bij God opkwam; Hij heeft vanaf het allereerste begin een doel met mijn leven.”

Waarom kiest God bepaalde mensen uit en anderen niet?

„Ja, dat is een groot mysterie. Ik ben tevreden met de constatering dat er in het christelijk leven veel mysteries zullen blijven.

De leerstukken van de genade bevatten veel verborgenheden. Er zijn dingen die we in het tegenwoordige leven niet zullen begrijpen en in de eeuwigheid wel, en de uitverkiezing is er één van. Alleen God weet ten diepste wat dit leerstuk inhoudt.”

Het kan leiden tot onzekerheid: ben ik wel uitverkoren?

„Om zekerheid te krijgen, kan het helpen om naar de eerlijkheid van de Westminster Confessie te luisteren. Het artikel over de zekerheid van het geloof is verfrissend. Voor gelovigen kan zekerheid namelijk een strijd zijn. En dat komt overeen met wat we in de Bijbel lezen en zelf ervaren: het is normaal om twijfels in het christelijk leven te hebben.

Ik denk dat het leerstuk van de uitverkiezing er soms toe leidt dat mensen vraagtekens zetten bij hun verlossing. Het is daarom belangrijk om naar de antwoorden te kijken. Als het gaat om Gods eeuwige verkiezing, vind ik deze antwoorden niet door te proberen de hemel te beklimmen of door Gods gedachten te willen lezen. Ik vind de antwoorden in Jezus Christus en Gods genade in Hem.

Dat is ook de benadering die Calvijn kiest. Als je wilt weten welke plaats het geheimenis van de uitverkiezing in je eigen leven inneemt, ga dan de weg langs het kruis en het lege graf. Kies niet voor de route langs het verborgen besluit van God, genomen in de eeuwigheid.”

Uitverkiezing kan mensen ook lui maken. Waarom zou ik anderen het Evangelie brengen als ze toch niet uitverkoren zijn?

„Ik denk niet dat uitverkiezing gemakzuchtig maakt. De mensen die dit zeggen, zijn doorgaans degenen die met de gevolgen van de uitverkiezing worstelen. Wie het Bijbelse leerstuk van de uitverkiezing echter omarmen, zijn druk met het leiden van een christelijk leven en het delen van het goede nieuws van Jezus Christus – ze zijn te druk om lui te zijn.”

Wat zijn de gevolgen van het leerstuk van de onvoorwaardelijke verkiezing van de mens voor het leven als christen?

„Verkiezing leidt tot een nederig geloofsleven. We weten dat God een eeuwig doel met ons heeft in Jezus Christus. Aan de ene kant geeft ons dat een bepaalde waardigheid. Maar het maakt ons aan de andere kant ook nederig, en dat op een manier die alleen genade kan bewerkstelligen.”

Zie ook Puntkomma pag. 6.

>>rd.nl/calvinisme

Onvoorwaardelijke verkiezing

De calvinistische genadeleer wordt in de Engelstalige wereld vaak samengevat met het woord ”Tulip” (tulp), een acroniem voor ”Total depravity” (totale verdorvenheid), ”Unconditional election” (onvoorwaardelijke verkiezing), ”Limited atonement” (beperkte ofwel particuliere verzoening), ”Irresistible grace” (onweerstaanbare genade) en ”Perseverance of the saints” (vol­harding der heiligen).

Onvoorwaardelijke verkiezing houdt in dat zondaren alleen door Gods eeuwige liefde en genade worden gered; niet door hun eigen verdiensten of geloof. De zaligheid is alleen te vinden in Christus, de „spiegel” van de verkiezing.

serie 
Calvinisme

Dit is het derde deel in een serie over de vijf punten van het calvinisme. Woensdag deel 4.

Lees ook in Digibron:

„Leer van totale verdorvenheid maakt dankbaar”, Reformatorisch Dagblad (22 april 2015)

Mens niet in staat om zichzelf te redden, Reformatorisch Dagblad (22 april 2015)

Calvijns comeback, Reformatorisch Dagblad (16 april 2015)