Oekraïne heeft donderdag een nieuwe premier gekregen, Arseni Jatsenjoek, die het land uit de crisis moet loodsen. De afgezette en gezochte president Viktor Janoekovitsj is ondertussen kennelijk naar Rusland gevlucht waar hij vrijdag een persconferentie wil geven.
Jatsenjoek kreeg in het parlement de goedkeuring van 250 van de 450 leden. Hij leidt de nieuwe coalitie, die onder de naam Europese Keus gaat regeren. Jatsenjoek voorspelt dat de nieuwe regering „extreem impopulaire” beslissingen zal moeten nemen om Oekraïne uit de economische crisis te leiden. Steun van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is daarbij gelet op de lege staatskas van vitaal belang. Hij riep Rusland op tot dialoog en samenwerking.
Uit Moskou kwam echter vooral scherpe taal. Het land zei alles te zullen doen om de rechten van de landgenoten in Oekraïne te beschermen. Voormalig bokskampioen Nikolaj Valoejev werd door het Kremlin uitgezonden om de Russische gemeenschap in de Krim te steunen. Wat de oud-bokser daar precies gaat doen, is nog onduidelijk.
Volgens Moskou is van de regering van nationale eenheid waar vorige week nog een akkoord over werd gesloten, geen sprake. In plaats daarvan, zeggen de Russen, is een „regering van overwinnaars” geïnstalleerd met daarin ook ruimte voor „extremistische nationalisten”.
De spanningen op het schiereiland de Krim zijn bijzonder hoog opgelopen sinds gewapende mannen donderdagochtend het gebouw van het parlement en de regionale regering innamen. Mannen in uniformen zonder herkenbare insignes lieten na de bezetting de Russische vlag wapperen. De actie benadrukt de tegenstellingen tussen de pro-Russische meerderheid en de Oekraïense Krimtataren.
Het pro-Russische parlement op de Krim wil een referendum organiseren over de toekomst van de eigen autonomie. Dat is volgens een woordvoerder van het parlement nodig omdat „Oekraïne afglijdt in chaos, anarchie en een economische crisis”.
Janoekovitsj beschouwt zichzelf nog steeds als de enige echte president van Oekraïne. Hij wordt ervan beschuldigd dat onder zijn bewind tientallen miljarden zijn verdwenen uit de schatkist van het in crisis gestorte land. „Ik wil aan u melden dat de schatkist beroofd en leeg is”, zei Jatsenjoek donderdag in het parlement. „37 miljard dollar (27 miljard euro) van ontvangen kredieten is verdwenen met onbekende bestemming”, aldus de nieuwe premier. Jatsenjoek zei ook dat de afgelopen 3 jaar in totaal 70 miljard dollar (ruim 51 miljard euro) uit het Oekraïense financiële systeem is overgemaakt naar rekeningen in belastingparadijzen.
Janoekovitsj heeft Rusland donderdag gevraagd zijn veiligheid te garanderen. Hij wil bescherming tegen ‘extremisten’. De gevluchte president bevindt zich volgens de Russische mediagroep RBK in een sanatorium van het Kremlin net buiten Moskou.
Janoekovitsj is sinds zaterdag niet meer in het openbaar gezien. Hoewel het Westen de nieuwe Oekraïense regering, wiens aanhangers de president uit Kiev verdreven, heeft erkend, beschouwt Rusland Janoekovitsj nog altijd als de legitieme president van Oekraïne.
Zie ook: