De gebeurtenissen in Oekraïne volgden elkaar zaterdag in rap tempo op. President Janoekovitsj weigert af te treden, maar het parlement stemde zaterdagmiddag voor zijn afzetting. Er volgen presidentsverkiezingen op 25 mei. Oud-premier en oppositieleider Joelia Timosjenko is vrijgelaten. Ze stelt presidentskandidaat te zijn. Volg de ontwikkelingen in dit liveblog.
Bekijk hier livebeelden uit Kiev via het Russische RT.
20.08 uur: Sluiting liveblog - De redactie sluit dit liveblog voorlopig. Als het nieuws daar aanleiding toe geeft, zullen we de berichtgevings weer oppakken.
20.06 uur: „Janoekovitsj wilde naar Rusland vluchten” - De Oekraïense grenspolitie heeft zaterdag president Viktor Janoekovitsj tegengehouden toen hij naar Rusland wilde vluchten. Dat heeft de nieuwe voorzitter van het Oekraïense parlement, Aleksandr Toersjinov, volgens het Russische persbureau Interfax gezegd. Dat meldde de BBC. De president, die zaterdag zijn bureau in de hoofdstad Kiev onverwacht verliet en naar het oosten van het land ging, is nu ergens in de buurt van de stad Donetsk. Aanhangers van de oppositie trokken eerder op de dag het bureau van de president binnen. Het parlement besloot zaterdag de afzettingsprocedure van de president op gang te brengen.
19.11 uur: Onafhankelijkheidsplein Kiev staat stampvol - Het is afgeladen vol op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev, meldt freelance journalist Maxim Eristavi op Twitter. De menigte wacht op de komst van Timosjenko.
18.55 uur: Timosjenko doet mee aan presidentsverkiezingen - Oud-premier Timosjenko heeft bij haar vrijlating zaterdagmiddag gezegd dat ze mee wil doen aan de presidentsverkiezingen van 25 mei. Volgens haar is er een einde gekomen aan de dictatuur in Oekraïne.
18.12 uur: Eerste beelden vrijlating Timosjenko - Op YouTube circuleert een eerste filmpje van de vrijlating van Timosjenko.
18.08 uur: Foto’s presidentieel paleis - De Oekraïense president Viktor Janoekovitsj is naar Charkov gevlucht, in het oosten van het land. Zijn presidentieel paleis in Kiev bleef onbewaakt achter. Daar maakten journalisten en inwoners van de stad dankbaar gebruik van, blijkt uit deze fotoserie.
17.03 uur: Beelden vrijlating - BBC-correspondent Jüri Maloverjan twittert een foto van de vrijlating van Timosjenko, die nu onderweg zou zijn naar Kiev.
16.52 uur: Timosjenko vrij - Oud-premier en oppositieleider Joelia Timosjenko is vrij. Ze heeft het ziekenhuis waarin zij werd vast gehouden verlaten, meldt Reuters.De oud-premier werd op 11 oktober 2011 onder zware protesten uit het buitenland tot 7 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor ambtsmisbruik. Timosjenko zou haar positie van premier hebben misbruikt bij de onderhandelingen over een overeenkomst met het Russische staatsgasbedrijf Gazprom. Het parlement maakte zaterdag de vrijlating van de oud-premier mogelijk. De 53-jarige Timosjenko was premier in 2005 en van eind 2007 tot 3 maart 2010. Zij lijdt aan ernstige rugklachten.
16.22 uur: Parlement stemt voor afzetten president Janoekovitsj - Het parlement in Oekraïne heeft voor het aftreden van president Janoekovitsj gestemd en is voor presidentsverkiezingen op 25 mei.
16.10 uur: Rusland: oppositie Oekraïne schendt akkoord - De oppositie in Oekraïne heeft zich niet gehouden aan de voorwaarden van het akkoord dat het einde van de politieke crisis in het land moest inluiden. Dat heeft de Russische minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov zaterdag gezegd tegen persbureau AP. Lavrov heeft zijn collega’s uit Duitsland, Frankrijk en Polen gevraagd hun invloed op de Oekraïense oppositie aan te wenden om de volgens hem uitzinnige betogers in Kiev in toom te houden.
15.56 uur: Leger Oekraïne bemoeit zich niet met politiek - De Oekraïnse strijdkrachten zullen zich niet bemoeien met de politieke situatie in Oekraïne. Dat heeft de legerleiding zaterdag gemeld op de website van het ministerie van Defensie. „De strijdkrachten blijven trouw aan de grondwet en kunnen niet betrokken raken in een binnenlands politiek conflict”, staat in de verklaring.
15.15 uur: Coup in nazistijl - Janoekovitsj is van mening dat de oppositie in Oekraïne een coup heeft gepleegd, en vergelijkt de gang van zaken in zijn land met de machtsgreep van de nazi’s destijds in Duitsland.
14.59 uur: Janoekovitsj: Ik treed niet af - Janoekovitsj zegt tijdens een televisietoespraak dat hij niet aftreedt, meldt Volkskrant-correspondent Olaf Koens op Twitter. Lees ook hier.
14.55 uur: President blijkt dierentuin te bezitten - Journalist Matt Frei zette een aantal foto’s op Twitter waaruit blijkt dat president Janoekovitsj bij zijn paleis over een heuse dierentuin beschikte. Ook worden er in kassen bloemen en fruit gekweekt. Duizenden demonstranten nemen een kijkje en vergapen zich aan de luxe.
14.44 uur: Veiligheidsdiensten grijpen niet meer in in bloedig conflict - De hoofden van de vier Oekraïense veiligheidsdiensten hebben zaterdagmiddag in het parlement verklaard niet meer in te grijpen in het bloedige conflict in het land. Dat schrijft Reuters.
14.12 uur: „President afgetreden” - Demonstranten op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev denken te weten dat president Viktor Janoekovitsj is afgetreden. Dit bericht is niet bevestigd.
14.06 uur: „Volgens de wet is mijn moeder nu een vrij mens” — „Volgens de wet is mijn moeder nu een vrij mens”, zei de dochter van Timosjenko na het besluit van het parlement. De woordvoerster van Timosjenko sloot zich daar later bij aan. Timosjenko (53) zit sinds 2011 gevangen vanwege onder meer machtsmisbruik tijdens haar premierschap. Volgens de oppositie in Oekraïne en westerse waarnemers was de politica slachtoffer van een politiek proces.
13.53 uur: Timosjenko nog niet vrij —De woordvoerster van voormalig premier van Oekraïne en icoon van de oppositie Joelia Timosjenko is teruggekeerd op haar woorden en zegt nu dat Timosjenko toch nog niet is vrijgelaten uit de gevangenis. Eerder zei Natasja Lysova dat Timosjenko was vrijgelaten uit de gevangenis in Charkov. Later liet ze daarop volgen dat ze bedoelde te zeggen dat een besluit van het parlement om Timosjenko’s veroordeling ongeldig te maken betekent dat ze onmiddellijk moet worden vrijgelaten.
13.48 uur: EU-delegatie naar Kiev —De EU stuurt een officiële delegatie naar Oekraïne om daar parlementsleden te ontmoeten en over toekomstige steun te praten. Dat heeft het Europees Parlement zaterdag laten weten. Onder de twaalf leden van de delegatie is de Nederlander Hans van Baalen (VVD). De groep parlementsleden reist zaterdagmiddag naar de Oekraïense hoofdstad en blijft twee dagen in Kiev.
13.40 uur: Opperrabbijn: Joden, verlaat het land — De Oekraïense opperrabbijn Moshe Reuven Azman raadt Joden aan Kiev te verlaten, en zo mogelijk ook het land. Hij vreest voor een chaos waarin Joden slachtoffer zullen worden, meldt de Israëlische krant Haaretz. „Er bereiken ons voortdurend waarschuwingen voor aanvallen op Joodse instellingen.”
13.34 uur: Timosjenko vrijgelaten uit gevangenis — Voormalig premier van Oekraïne en icoon van de oppositie Joelia Timosjenko is zaterdag vrijgelaten uit de gevangenis in Charkov. Dat heeft haar woordvoerster Natasja Lysova gezegd. Timosjenko is de aartsrivaal van president Viktor Janoekovitsj. Haar arrestatie in 2011 en daaropvolgende veroordeling voor ambtsmisbruik werden beschouwd als politieke wraakoefening. Het Oekraïense parlement stemde vrijdag voor de vrijlating van Timosjenko.
13.27 uur: Gouverneurs oosten: Vorm vrijwillege eenheden — Sommige provinciale bestuurders in het oosten van Oekraïne dringen aan op het vormen van vrijwillige eenheden om zich te verdedigen tegen betogers uit regio’s in het westen. Eenheden van het leger is daarentegen verzocht neutraal te blijven en zich toe te leggen op de bewaking van munitiedepots.
13.16 uur: Oosten Oekraïne wuift gezag Kiev weg — Het oosten van Oekraïne lijkt zich aan het centale gezag in Kiev te onttrekken. In de stad Charkov hebben gouverneurs en provinciale bestuurders zaterdag regionale autoriteiten opgeroepen de volledige verantwoordelijkheid voor de constitutionele orde in hun gebieden in eigen hand te houden. Het oosten van Oekraïne is op de hand van president Viktor Janoekovitsj, wiens machtsbasis in de hoofdstad Kiev lijkt afgebrokkeld. Als het oosten van het land Kiev de rug toekeert, maakt dat de mogelijkheid van een opdeling van Oekraïne plots een stuk reëler.
13.09 uur: „Oppositie pleegt staatsgreep” –De partij van de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj beschuldigt de oppositie van het plegen van een staatsgreep. Tijdens het congres van de Partij van de Regio in Charkov sprak men van een „gewapende machtsovername”. Partijfunctionaris Oleg Zarjov waarschuwde ervoor dat de oppositie ook het Russisch sprekende oosten van Oekraïne kan veroveren. „Het is onze hoofdtaak om geen chaos toe te laten”, zei hij.
12.52 uur: Oppositielid minister Binnenlandse Zaken – Het Oekraïense parlement heeft een lid van de oppositie benoemd tot minister van Binnenlandse Zaken. Het gaat om Arsen Avakov. Die is opvolger van de gehate Vitali Zacharsjenko, die vrijdag het veld moest ruimen. Zacharsjenko, bondgenoot van president Viktor Janoekovitsj, wordt verantwoordelijk gehouden voor het geweld tegen demonstranten. Avakov blijft in elk geval op de belangrijke post tot een nieuwe overgangsregering aantreedt.
12.24 uur: Bondgenoot Timosjenko voorzitter parlement – Een machtsovername lijkt zich langzaam af te tekenen in Oekraïne. Nadat eerder bekend werd dat president Viktor Janoekovitsj hoofdstad Kiev had verlaten en de politie de kant van de oppositie had gekozen, benoemde het parlement een prominent lid van de oppositie als nieuwe voorzitter. Het gaat om Alexander Tursjinov, een belangrijke bondgenoot van de gedetineerde ex-premier en oppositieleider Joelia Timosjenko. Hij komt in de plaats van Vladimir Rybak, die zijn aftreden aankondigde ‘in verband met zijn gezondheid’. Timosjenko werd in 2011 veroordeeld vanwege machtsmisbruik tijdens haar premierschap. Ze was een van de leiders van de Oranjerevolutie in 2004 in Oekraïne.
11.57 uur: „President niet van plan land te verlaten” – De president van Oekraïne, Viktor Janoekovitsj, is geenszins van plan het land te verlaten. Dat heeft zijn bondgenoot Anna German gezegd. Janoekovitsj brengt momenteel een bezoek aan Charkov, zei ze. Charkov is de tweede stad van het land en een belangrijke steunpilaar van de president.
11.50 uur: „Janoekovitsj zaterdag op televisie” –De Oekraïense president Viktor Janoekovitsj is inderdaad in de stad Charkov en zal daar zaterdag op televisie te zien zijn. Dat heeft een vertrouweling van het staatshoofd, adviseur Anna German, tegen het Russische Interfax gezegd. De president zou nog andere regio’s in Oekraïne willen bezoeken voordat hij terugkeert naar de hoofdstad Kiev, heette het.
11.25 uur: Politie Oekraïne kiest kant oppositie – De ordetroepen in Oekraïne hebben officieel de zijde gekozen van de oppositie. De leiding van de politie bij het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft dat via de website bekendgemaakt. Het departement is voorstander van „een snelle verandering” en riep de bevolking op zich te verenigen om een „onafhankelijk, democratisch en gewoon Europees” land te vormen.
10.39 uur: „Het gaat goed met Janoekovitsj” – Alles wijst er inmiddels op dat president Janoekovitsj de hoofdstad Kiev heeft verlaten. Volgens een bron binnen de veiligheidsdienst, die niet wilde bevestigen dat dit klopt, is hij in Oekraïne en is alles goed met hem. Tegenstanders van de regering lieten weten de controle te hebben over het kantoor van de president in Kiev.
10.17 uur: Oppositie roept op tot onmiddellijk vertrek president – De Oekraïense oppositieleider Vitali Klitsjko heeft in het parlement opgeroepen tot een onmiddellijk vertrek van president Janoekovitsj. De oppositie wil dat het parlement vervroegde verkiezingen uitschrijft die voor 25 mei moeten plaatsvinden. Dat meldt CNN.
09.52 uur: Journalisten in presidentieel paleis – De residentie van president Viktor Janoekovitsj bij de Oekraïense hoofdstad Kiev is verlaten en onbewaakt. Journalisten zijn zaterdag ongehinderd het complex binnengegaan, meldden lokale media. Vitali Klitsjko, een van de oppositieleiders, liet zaterdag weten dat de president de hoofdstad had verlaten.
09.32 uur: Parlementsvoorzitter Oekraïne treedt af – De voorzitter van het parlement in Oekraïne, Vladimir Rybak, heeft zijn aftreden aangekondigd. Problemen met zijn gezondheid zouden volgens hem de reden zijn voor de stap. Rybak geldt als een vertrouweling van president Viktor Janoekovitsj.
09.08 uur: „Presidentieel paleis lijkt verlaten” – Ooggetuigen meldden volgens de BBC dat het presidentiële paleis in Kiev zaterdag verlaten leek. Er was aanzienlijk minder bewaking dan de afgelopen dagen en de hekken waren gesloten. De straten naar het paleis zijn het domein van demonstranten.
08.50 uur: Christendemocraat: Janoekovitsj gebruikte ons – Buitenlandredacteur Evert van Vlastuin sprak met de leider van de Christen-Democratische Unie (CDU) in Oekraïne. Volodimir Stretovitsj werd dinsdag in zijn nek geraakt toen hij rondliep bij de protesten in het centrum van Kiev. „Ik heb alleen maar een diepe schram. Maar dat had ook anders kunnen zijn.” Stretovitsj beschouwt president Janoekovitsj als fundamenteel onbetrouwbaar. „Toen ik in het parlement zat (van 1997 tot 2012, red.) hebben we zijn regering een tijd ondersteund. Onze bedoeling was het beleid meer in onze richting van Bijbelse waarden bij te sturen. Later bleek dat hij ons gebruikte en dat wij een misrekening hadden gemaakt.”
08.30 uur: „Leger gebruikt geen wapens tegen eigen volk” – Oekraïense militairen blijven de beschermers van het volk en zullen hun wapens niet tegen het Oekraïense volk gebruiken. Dat verklaarde de Oekraïense minister van Defensie Pavel Lebedev in een vrijdag gevoerd telefoongesprek met zijn Amerikaanse collega Chuck Hagel. Lebedev liet volgens het Pentagon weten dat de aanwezigheid van het leger in het land bedoeld is om eigendommen van Defensie te beschermen.
08.20 uur: Obama en Poetin spreken over Oekraïne – De Amerikaanse president Barack Obama en zijn Russische collega Vladimir Poetin zien een reële kans om snel tot een vreedzame oplossing te komen in Oekraïne. „Zij zijn overeengekomen dat de gesloten overeenkomst snel moet worden toegepast. En dat het zeer belangrijk is om alle partijen aan te moedigen zich te onthouden van geweld en dat er een reële kans is voor een vreedzame oplossing”, aldus een medewerker van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze waarschuwde echter dat de deal „zeer, zeer fragiel” is.
08.00 uur: „Oppositie claimt controle over Kiev” – De oppositie in Oekraïne claimt dat zij de controle heeft over de hoofdstad Kiev. Regeringstegenstanders zeggen dat ze de zetel van de regering, het parlement en van de president hebben overgenomen. „Wij eisen het onmiddellijke aftreden van de president”, aldus een van de leiders van de oppositie. President Viktor Janoekovitsj zou volgens mediaberichten Kiev hebben verlaten. Hij zou met enkele vertrouwelingen naar de oostelijke stad Charkov zijn gevlogen.
22.30 uur: Morgen verder – Morgen hervatten we de berichtgeving over Oekraïne.
22.10 uur: Nog duizenden op de been – Een menigte van tienduizenden betogers op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev eist ondanks het akkoord van vrijdag nog altijd het vertrek van Janoekovitsj. De emoties liepen hoog op toen de doodskisten van slachtoffers van het geweld van donderdag over het plein werden gedragen, meldt het ANP. „Mijn kameraad is doodgeschoten en onze leiders schudden de hand van de moordenaar. Het is een schande”, zei een man over de oppositieleiders. Betogers dreigden ook met geweld. „Als voor 10 uur zaterdagochtend het vertrek van Janoekovitsj niet is aangekondigd, vallen we aan met wapens”, viel op het plein te horen.
20.35 uur: Motie tegen president – Het Oekraïense parlement stemt morgenochtend over een motie om president Janoekovitsj af te zetten, weet de BBC te melden op basis van het gezaghebbende Oekraïense weekblad Zerkalo Nedeli.
20.15 uur: Grimmige sfeer – De sfeer op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev is vrijdagavond nog steeds erg gespannen, ondanks het akkoord dat president Viktor Janoekovitsj eerder op de dag sloot met leiders van de oppositie. De oppositieleiders werden zelfs uitgejouwd toen ze het podium bestegen, meldt AP.
20.00 uur: Nieuwe acties – De leider van de rechtse protestbeweging Pravy Sektor kondigt nieuwe acties aan als president Janoekovitsj niet voor 10 uur morgenochtend is afgetreden, meldt de BBC.
19.20 uur: Obama belt Poetin – De Amerikaanse president Obama zal vanavond bellen met de Russische president Poetin om te praten over de situatie in Oekraïne. Dat heeft een woordvoerder van het Witte Huis gezegd.
19.05 uur: Timosjenko – Wie was Joelia Timosjenko ook alweer? Hier een profiel en hier een uitgebreid achtergrondartikel (betaald) over de blondine.
18.51 uur: Aftreden – Terwijl op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev de doden worden herdacht, laat de leider van protestbeweging Automaidan weten dat ze alleen genoegen nemen met het aftreden van Janoekovitsj.
18.45 uur: Reactie Witte Huis – Het Amerikaanse Witte Huis heeft het akkoord tussen de Oekraïense regering en oppositieleiders verwelkomd. De Verenigde Saten blijven echter bereid sancties op te leggen als de afspraken niet worden nagekomen. „De focus moet nu liggen op het uitvoeren van het akkoord. Dit houden we nauwlettend in de gaten”, zei een regeringswoordvoerder. Het moet nog blijken of de afspraken inderdaad leiden tot een einde aan het geweld. De Verenigde Staten bereidden donderdag nieuwe sancties voor, toen er een ware veldslag tussen ordetroepen en betogers plaatsvond op het centrale plein in Kiev.
18.40 uur: Nationale rouw – President Janoekovitsj heeft vrijdag 2 dagen van nationale rouw afgekondigd voor de zeker 77 doden die deze week zijn gevallen bij het geweld in Kiev, meldt ANP. Dit weekend hangen vlaggen op overheidsgebouwen halfstok. Ook moeten concerten en sportevenementen worden afgelast. Tv- en radiozenders is verzocht hun programmering aan te passen.
18.28 uur: Parlementariërs weg – France 24 en de krant Kyiv Post melden dat verschillende parlementariërs uit de partij van president Janoekovitsj zouden zijn gestapt. Er wordt gesproken over een aantal van 12 tot 28 parlementsleden.
17.43 uur: Timosjenko vrij? – De Oekraïense oppositieleidster Joelia Timosjenko komt mogelijk op vrije voeten, meldt het ANP. Het Oekraïense parlement heeft een wet aangenomen waardoor de aanklachten tegen gedetineerde oud-premier niet meer als strafbare feiten gelden. Timosjenko zit in de gevangenis vanwege onder meer machtsmisbruik tijdens haar premierschap.
17.22 uur: Rusland tekende niet – Het akkoord tussen Janoekovitsj en de oppositie is wel medeondertekend door een aantal Europese ministers, maar niet door de Russische afgevaardigde Vladimir Loekin. Loekin bevestigde dat tegenover persbureau Interfax. „Niet alle vragen zijn beantwoord en er is nog overleg nodig”, aldus de Russische afgevaardigde.
17.17 uur: Minister ontslagen – Reuters meldt dat de minister van Binnenlandse Zaken Zacharsjenko door het parlement naar huis is gestuurd vanwege het geweld tijdens de protesten van de afgelopen dagen.
17.05 uur: Demonstranten blijven – Christopher Miller, journalist van de Engelstalige Kyiv Post meldt dat de demonstranten niet tevreden zijn met de deal. „Enkele honderden trekken op naar het parlementsgebouw en het presidentieel paleis. En de politie is weg.” Op livebeelden is te zien dat het Onafhankelijkheidsplein in Kiev nog vol mensen staat.
16.53 uur: Geen gebed meer – De Orthodoxe Kerk in Oekraïne bidt niet meer voor president Janoekovitsj, maar voor bescherming van de demonstranten.
16.25 uur: Foto ondertekening – Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken twittert een foto van de ondertekening van de overeenkomst tussen Janoekovitsj en de oppositie.
16.05 uur: Stemming parlement – Het Oekraïense parlement stemt met een overweldigende meerderheid vóór terugkeer naar de Grondwet van 2004, die de macht van de president inperkt ten gunste van het parlement.
16.00 uur: Poolse premier tempert optimisme – De Poolse premier Donald Tusk waarschuwt voor al teveel optimisme na de totstandkoming van een akkoord tussen regering en oppositie. Wel sprak hij van een „moment van doorbraak.” De weg naar toenadering is nog erg ver weg. Het ergste scenario voor Oekraïne is nog niet afgewend, aldus de Pool. „De opvatting dat het binnen een paar uur of dagen tot een happy end komt, is volledig ongegrond.” De gebrekkige geloofwaardigheid van president Janoekovitsj overschaduwt volgens Tusk alle onderhandelingen waaraan hij deelneemt.
15.45 uur: Tekst akkoord – Lees hier de volledige tekst van het akkoord.
15.35 uur: EU verheugd over akkoord Oekraïne – De Europese Unie is blij met het akkoord in Oekraïne tussen machthebbers en oppositie. Europees president Herman Van Rompuy sprak in een verklaring vrijdagmiddag over een noodzakelijk compromis voor de start van „de onmisbare politieke dialoog voor een democratische, vreedzame uitweg uit de crisis.” Volgens Van Rompuy veroorzaakte de crisis „aan alle kanten” al te veel lijden en bloedvergieten. Hij beschouwt het als de verantwoordelijkheid van alle partijen om moedig te zijn en woorden in daden om te zetten omwille van de toekomst van Oekraïne.
15.15 uur: „Pravy Sektor verwerpt akkoord” – Een van de sleutelgroeperingen achter de protesten, Pravy Sektor, verwerpt het akkoord, meldt de BBC. Volgens woordvoerder Dmitro Jarosj zijn de beloftes van de president niet stevig genoeg en „gaat de nationale revolutie door.” Pravy Sektor (Rechte Sektor) bundelt extreem-rechtse activisten en hooligans. De ‘sektor’ speelde een cruciale rol toen de in november relatief vreedzaam begonnen betogingen 19 februari gewelddadig werden. Toen bleek al dat veel tegenstanders van de regering het driemanschap Klitsjko-Jatsenjoek-Tjachnibok te besluiteloos vonden. Pravy Sektors jongeren hebben extreem rechtse denkbeelden en willen de oude orde met geweld omverwerpen. Ze ijveren voor een zuiver Oekraïense staat, ze zijn tegen de EU en vinden Svoboda veel te soft. De sfeer van geweld op en rond het Maidan is voor een belangrijk deel aan hen te wijten, schreef eerder het ANP.
15.10 uur: Oppositieleiders – De drie leiders van de oppositie die de overeenkomst tekenden zijn Vitali Klitsjko, Arseni Jatsenjoek en Oleg Tjachnibok. Drie ANP-portretten:
Vitali Klitsjko: de voormalige bokskampioen ‘Dr. Ironfist’ is het boegbeeld van het protest op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev. Zijn Oekraïense Democratische Alliantie voor Hervormingen (UDAR) behaalde in 2012 14 procent van de stemmen, vooral rond Kiev. Klitsjko’s liefde voor democratisch Europa zorgde ervoor dat de hele protestbeweging als pro-EU te boek staat. Hij heeft al jaren kritiek op president Viktor Janoekovitsj, die goede banden met de EU zou dwarsbomen. Klitsjko (42) stopte met boksen om zich helemaal op politiek te storten. Zijn voornaamste programmapunt is het vertrek van Janoekovitsj, die het land vooral voor eigen gewin zou runnen.
Oleg Tjachnibok: De arts en politicus staat nogal eens broederlijk naast Klitsjko op het ‘protestpodium’. Maar hij is alleen met Klitsjko eens dat Janoekovitsj weg moet. Tjachnibok (45) uit de westelijke stad Lviv is al bijna 10 jaar de leider van de ultranationalistische partij Svoboda (Vrijheid). Die zag in 2012 haar aanhang in de verkiezingen stijgen naar 10 procent. Svoboda komt net als de leider uit het westen van het land. In het parlement is het de vierde partij na Janoekovitsj’ Partij van de Regio’s, Vaderland, de partij van de gevangenzittende ex-premier Joelia Timosjenko, en Klitsjko’s UDAR. Svoboda heeft banden met extreem rechtse knokploegen en heeft verklaard dat het land moet worden gered uit de klauwen van „de Moskouse-Joodse maffia”. De ultranationalisten staan vijandig tegenover de EU.
Arseni Jatsenjoek: hij is de enige van het driemanschap van de oppositie die veel ervaring in politiek en bestuur heeft. De 39-jarige jurist heeft al tal van topfuncties gehad, inclusief ministersposten, parlementsvoorzitter en een topfunctie bij de centrale bank. Hij deed in 2010 een teleurstellend verlopen poging tot president te worden gekozen. Jatsenjoek is leider van de partij Vaderland, die twee jaar terug met ongeveer een kwart van de stemmen de tweede van het land werd. Alleen Janoekovitsj’ partij deed het beter, met 30 procent. Het is de vraag of Jatsenjoek plaatsvervanger of erfgenaam van Timosjenko is. Jatsenjoek wil net als Klitsjko dat het land zich richt op de EU.
15.05 uur: Akkoord getekend – Zonder een woord te zeggen heeft president Janoekovitsj het akkoord met de oppositie getekend. Volgens Spiegel-verslaggever Matthias Gebauer maakte de president een aangeslagen indruk. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Sikorski, feliciteerde Janoekovitsj met de woorden ”U hebt het juiste gedaan”.
15.00 uur: Geen euforie – Ondanks het politieke succes is er geen reden voor euforie. Een deel van de demonstranten blijft sceptisch en geeft aan te blijven vechten totdat hun eisen zijn ingewilligd. „We moeten niet met hem (Janoekovitsj, red.) onderhandelen”, aldus een betoger tegenover Reuters. „Er is maar één ding wat het volk wil: zijn ontslag.” De komende uren moet blijken hoe breed die gedachte onder de demonstranten leeft.
14.55 uur: Rutte – De beelden uit Kiev zijn gruwelijk en het is nu van het allergrootste belang dat „deze barbarij” stopt en nieuwe geweldsincidenten uitblijven. Dat zei premier Mark Rutte vrijdag na afloop van de ministerraad. Volgens Rutte is het belangrijk dat er een akkoord komt waaraan alle partijen zich houden, zodat de rust en het vertrouwen terugkeert. De inspanningen van Nederland en de Europese Unie zijn erop gericht dat degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan wandaden en buitensporig geweld, worden aangepakt. Niemand mag ongestraft blijven, zei Rutte. Bij de mogelijke vorming van een overgangsregering en de tijd erna speelt de vraag of er nog een rol is weggelegd voor de huidige president Viktor Janoekovitsj of dat hij moet stoppen. Rutte liet zich daar niet over uit. „Het is een zaak voor de Oekraïeners”, zei hij.
14.50 uur: Sikorski – De Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Radoslaw Sikorski, bevestigt via Twitter dat de oppositieleiders op het punt staan het verdrag te ondertekenen.
14.45 uur: Klitsjko – Een woordvoerder van Vitali Klitsjko, een van de prominente oppositieleiders, bevestigt tegenover persbureau Reuters dat de leiders van de drie oppositiepartijen zich in het presidentiële paleis bevinden om het akkoord te ondertekenen.
14.40 uur: Rusland – Moskou houdt portemonnee dicht – Rusland wacht de ontwikkelingen in Oekraïne voorlopig af en verstrekt dit land daarom nog geen extra geld. Dat was vrijdag de boodschap van de Russische minister van Economische Zaken, Alexej Oeljoekajev. Hij zei tijdens een bezoek aan Berlijn dat Rusland in beginsel Oekraïne meer financiële hulp wil bieden, maar dat het Kremlin eerst duidelijkheid wil over de koers van het land. President Vladimir Poetin van Rusland steunt zijn democratisch gekozen Oekraïense ambtgenoot Janoekovitsj. Hij vindt namelijk dat Janoekovitsj een strijd tegen ultrarechts voert en pogingen van het Westen om Oekraïne uit de Russische invloedssfeer te slepen, dwarsboomt. Oekraïne wacht op een nieuw deel van de in totaal ruim 11 miljard euro die Rusland recentelijk in noodkredieten heeft toegezegd.
14.35 uur: „Oppositie kan akkoord tekenen” – Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt per twitter dat de Maidan-raad, die de betogers op het plein in Kiev vertegenwoordigt, instemt met ondertekening van het akkoord door de oppositiepartijen in het parlement.
14.25 uur: Akkoord klaar voor ondertekening – Volgens correspondent Matthias Gebauer van Der Spiegel ligt het akkoord tussen regering en oppositiepartijen klaar voor ondertekening in het werkvertrek van de president. Oorspronkelijk stond de ondertekening gepland voor 12 uur. Diplomaten gaan er nu vanuit dat het document in de komende uren kan worden aangenomen.
14.15 uur: Oppositie in Kiev akkoord – Duitse media melden op basis van Europese diplomaten in Kiev dat de zogeheten Maidan-raad, een los verband van verschillende protestbewegingen, instemt met het ontwerpakkoord tussen de regering en de oppositiepartijen. De Maidain-raad is een belangrijke speler, aangezien die de demonstranten op het gelijknamige plein in Kiev vertegenwoordigt en invloed heeft op de daar aanwezige massa.
14.00 uur: „Janoekovitsj sprak voor zijn beurt” – In een commentaar beweert persbureau Reuters dat er nog helemaal geen getekend akkoord lag, toen president Janoekovitsj via de presidentiële website liet weten een overeenkomst te hebben bereikt met de oppositie. Of de harde kern van activisten die het directe vertrek van Janoekovitsj eisen, instemmen met een geleidelijke overgang, is onzeker, aldus Reuters.
13.45 uur: Rechts-extremisten – Meer dan eens wordt (een deel van) de demonstranten in Oekraïne verweten niet vies te zijn van rechts-extremistische sympathieën. Lees het artikel Situatie Joden Oekraïne verslechtert in deze krant. Een verwijt dat niet op lucht is gebaseerd, blijkens deze tweet: In het door betogers bezette stadhuis van Kiev hangt prominent een foto van de uiterst omstreden Stepan Bandera.
13.30 uur: Akkoord „ver weg” – De BBC bevestigt de lezing van Der Spiegel. De gesprekken tussen regering en oppositie onder leiding van de drie EU-ministers hebben volgens de Poolse premier weliswaar een einde gemaakt aan het bloedvergieten, maar een akkoord blijft nog „ver weg”, zo citeert de BBC persbureau AFP.
13.20 uur: Politieke verwarring duurt voort – De verwarring over een politiek akkoord tussen regering en oppositie duurt voort. Der Spiegel weet te melden dat volgens de Poolse premier Tusk een akkoord nog niet rond is. Mogelijk stemt de oppositie niet in met het bereikte akkoord. Volgens verslaggever Matthias Gebauer van het Duitse blad wordt er nog gesproken over de vraag of presidents- en parlementsverkiezingen gelijktijdig moeten plaatsvinden.
13.10 uur: Verpleegkundige twittert – De verpleegkundige die twitterde “ik sterf” maakt een einde aan de speculaties. Ze is nog in leven, laat ze via twitter weten.
13.05 uur: Sancties – Het opleggen van Europese sancties hangt af van de ontwikkelingen in Oekraïne. Dat benadrukte een woordvoerster van de Europese Commissie in Brussel vrijdag. Zij reageerde op berichten uit het verscheurde Oost-Europese land dat er een akkoord is tussen regering en tegenstanders. De zegsvrouw van de commissie verwees naar het besluit van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken donderdag in Brussel over sancties. Weliswaar is er meteen begonnen met de noodzakelijke voorbereidingen. Maar de omvang van de uitvoering van strafmaatregelen gebeurt „in het licht van ontwikkelingen in Oekraïne”.
12.59 uur: Betogers steunen deal niet – De protestbeweging Euromaidan laat via twitter weten het akkoord niet te steunen.
12.52 uur: Oppositie verdeeld – Journalist Fleur de Weerd meldt vanuit Kiev dat de oppositie verdeeld is over de deal. „Ze zijn bang dat als ze tekenen mensen heel boos worden, omdat ze willen dat Janoekovitsj aftreedt.”
12.30 uur: Hoofdpunten akkoord – De voornaamste punten uit het akkoord dat de regering van president Janoekovitjs heeft gesloten met de oppositiepartijen:
- Binnen 48 uur terugkeer naar de grondwet van 2004;
- Vorming van een nationale eenheidsregering binnen 10 dagen;
- Grondwetswijziging die de machtsbalans tussen parlement en president moet herstellen. Moet uiterlijk september gereed zijn;
- Presidentsverkiezingen nadat de nieuwe grondwet van kracht is geworden, maar niet later dan december 2014;
- Onderzoek naar het recente geweld;
- Geen uitroepen van de noodtoestand, geen gebruik van geweld door de oppositie.
12.15 uur: Afwachten – Een akkoord tussen president en oppositie betekent niet automatisch rust in Oekraïne. Grote vraag is of de betogers op het Onafhankelijkheidsplein die het onmiddellijk vertrek van Janoekovitsj hebben geëist, zich bij de nieuwe situatie neerleggen. Dat zal de komende uren moeten blijken. Ook meldt een verslaggever via RT dat het nog onrustig is in delen van West-Oekraïne.
12.00 uur: Janoekovitsj: nieuwe verkiezingen – President Janoekovitsj heeft vervroegde verkiezingen aangekondigd. Ook belooft hij dat een coalitieregering zal worden gevormd. Verder zal de grondwet van 2004 weer van kracht worden, die de macht van de president beknot ten gunste van het parlement.
11.50 uur: „Oppositie akkoord” – Parlementsleden van de oppositie steunen het akkoord met president Janoekovitsj, meldt de BBC op gezag van de website Levyy Bereg. Volgens de verslaggever gaan alle drie oppositiepartijnen schoorvoetend akkoord met de vorming van een coalitieregering.
11.30 uur: Diverse standbeelden Lenin in Oekraïne gesloopt – Op verschillende plaatsen in Oekraïne zijn afgelopen nacht standbeelden van Lenin naar beneden gehaald. Zo ook in de plaats Zjitomir, meldt de website van Ukrayinska Pravda.
11.20 uur: AFP: Voorlopig akkoord – De Europese Unie verwacht dat er vrijdag een „voorlopig” akkoord wordt getekend tussen president Janoekovitsj en de oppositie, meldt persbureau AFP.
11.15 uur: „Ontslag Janoekovitsj nu” – Een groep betogers onder leiding van de prominente activist Igor Lutsjenko heeft geageerd tegen het vermeende akkoord. Zij eisen het „onmiddellijke ontslag” van president Janoekovitsj, geen verkiezingen in december. Dat meldt de website van Ukrayinska Pravda.
11.10 uur: Politieke situatie onduidelijk – De politieke situatie in Oekraïne is volgens Der Spiegel op dit moment onduidelijk. Er zou een akkoord zijn, meldt onder andere het Duitse persbureau dpa dat zich beroept op hoge EU-diplomaten, dat voorziet in een overgangsregering, een grondwetswijziging en vervroegde presidentsverkiezingen. De oppositie moet zich daar echter nog op beraden, aldus de Franse minister van Buitenlandse Zaken. Volgens de Poolse premier Tusk is slechts een raamwerk voor een akkoord bereikt en geen definitieve overeenkomst.
10.55 uur: Rustig op Maidan – „Het is rustig, maar er worden nog steeds veel autobanden aangevoerd”, twittert journalist Fleur de Weerd.
10.45 uur: Excuses regering aan slachtoffers – Minister Vitali Sasjarsjenko van Binnenlandse Zaken heeft in een verklaring zijn medeleven betuigd met de dodelijke slachtoffers van het recente geweld: „I leef oprecht mee met de families van hen die zijn gestorven.”
10.30 uur: Timmermans: schuldigen vervolgen – Mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan ernstige mensenrechtenschendingen, moeten zich hoe dan ook verantwoorden voor de rechter. Hun vervolging staat los van een mogelijk akkoord dat de regering en de oppositie in het land hebben gesloten of van de sancties die de Europese Unie tegen verantwoordelijken van het geweld neemt. Dat zei minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken vrijdag voorafgaande aan de ministerraad. Hij reageerde voorzichtig op de aankondiging van een. „Even afwachten, want er is al zoveel gezegd door de autoriteiten. Je weet nooit waar je aan toe bent met die lui”, zei Timmermans.
10.15 uur: Zitting in parlement geschorst – De crisiszitting in het Oekraïense parlement is kort na aanvang alweer geschorst door voorzitter Vladimir Rybak. Over een klein uur wordt er verder vergaderd.
10.00 uur: „Agenten uit Lviv sluiten zich aan bij oppositie” – Een dertigtal agenten uit het West-Oekraïense Lviv heeft zich onder gejuich bij de betogers op het Maidanplein gevoegd, melden meerdere twitteraars.
09.55 uur: „Agenten beschoten” – Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat demonstranten het parlementsgebouw proberen te bereiken. Ook zouden onbekend op politieagenten hebben geschoten. De parlementsleden vergaderen over voorgenomen wetswijzigingen die de macht van de president moeten beknotten.
09:50 uur: Grensposten Oekraïne weer open – Grensovergangen tussen Polen en Oekraïne die door de politieke chaos in Oekraïne werden geblokkeerd, zijn weer open. Dat heeft de Poolse grensbewaking bekendgemaakt. Alle grensposten functioneren weer normaal, zei een woordvoerster van de dienst. Het zuidoosten van Polen grenst aan het uiterste westen van Oekraïne. In dat deel van Oekraïne is de afkeer van de regering erg groot. In de grootste stad van de regio, Lviv, hebben tegenstanders van de president een bestuur gevormd en verklaard onafhankelijk van Kiev te zijn. Er zijn ook opstanden en plunderingen van wapendepots in de regio gemeld.
09.40 uur: Handgemeen in Oekraïens parlement – De leden van het Oekraïense parlement gaan (weer eens) met elkaar op de vuist, melden verschillende bronnen, onder wie correspondent David-Jan Godfroid. „Dat belooft wat voor als de grondwetswijziging doorgaat: meer macht voor het parlement ten koste van de president”, voegt hij er ironisch aan toe.
09.15 uur: „Optimistisch” – Oppositielid Andrej Sjevtsjenko toont zich optimistisch tegenover de BBC. Hij denkt dat het parlement nieuwe wetgeving zal aannemen om een einde te maken aan de crisis. Die zal erop gericht zijn de macht van de president in te dammen.
09.05 uur: Franse minister voorzichtig – De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Laurent Fabius, heeft voorzichtig gereageerd op de aankondiging van Janoekovitsj. Tegen de radiozender Europe 1 zei hij dat de oppositie intern nog wil overleggen „wat geheel te begrijpen is.” Fabius heeft met zijn Poolse en Duitse collega’s in de onderhandelingen tussen de regering en de oppositie bemiddeld. Hij is in de nacht van donderdag op vrijdag naar Peking vertrokken. „In zulke situaties, zolang zaken nog niet werkelijk zijn afgerond, is het belangrijk zeer behoedaam te zijn”, zei hij tegen Europe 1.
8.45 uur: „Nieuwe verkiezingen” – In het akkoord zou staan dat de oude grondwet weer wordt hersteld –met meer macht voor het parlement– en dat er in december presidentsverkiezingen zouden zijn, meldt freelancejournalist Fleur de Weerd.
8.15 uur: Akkoord getekend om 11 uur – Volgens het bureau van president Janoekovitsj wordt het akkoord om 11 uur (Nederlandse tijd) getekend. Er zijn nog geen details van de overeenkomst bekend. De president en de oppositie hebben de gehele nacht onderhandeld. De ministers van Buitenlandse Zaken van Polen, Duitsland en Frankrijk fungeerden daarbij als bemiddelaar. Een Europese diplomatieke bron had eerder gezegd dat de onderhandelingen waren onderbroken en vrijdag voor de middag zouden worden hervat.
7.39 uur: Akkoord – De Oekraïense president Viktor Janoekovitsj meldt een akkoord met de oppositie. Nog geen details bekend.
7.30 uur: Dodental op 77 – Het geweld in Oekraïne heeft sinds dinsdag aan zeker 77 mensen het leven gekost, meldt het ministerie van Volksgezondheid.
7.18 uur: Onderhandelingen onderbroken – De onderhandelingen tussen de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj, de oppositie en de ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Polen en Frankrijk zijn onderbroken. De onderhandelingen zouden moeizaam verlopen en worden vrijdag voor de middag hervat.
6.50 uur: Onderhandelingen – De onderhandelingen tussen de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj en de ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Polen en Frankrijk zijn de hele nacht doorgegaan. Er is nog geen definitieve beslissing over de „routekaart” die een einde moet maken aan de crisis in Oekraïne.
3.05 uur: Van Baalen: Volk Oekraïne zal zegevieren – „Dictators zullen uiteindelijk nooit winnen. Het volk zal zegevieren.” Dat zei VVD-Europarlementariër Hans van Baalen tijdens zijn bliksembezoek aan Oekraïne. Samen met enkele andere liberale afgevaardigden uit het EU-parlement, onder wie de Belg Guy Verhofstadt, was hij in het centrum van Kiev, waar tegenstanders van de regering al maanden demonstreren. Daar sprak Van Baalen onder anderen met leden van de oppositie.
2.30 uur: Doden bij aanslag op politiebureau – Bij een aanslag met een explosief op een politiebureau in de westelijke Oekraïense stad Lviv komen twee twee leden van een speciale eenheid om.
Vrijdag 21 februari 2:11 uur: VS bereid tot sancties – De Amerikaanse vicepresident Joe Biden roept Janoekovitsj op om onmiddellijk alle politie, sluipschutters en andere eenheden terug te trekken. Ook maakt Biden duidelijk dat de VS bereid is de verantwoordelijken voor het geweld tegen de demonstranten sancties op te leggen.
23.00 uur: Rustig – Het lijkt vrij rustig op het centrale plein in Kiev. De onderhandelingen gaan verder.
22.13 uur: Gejuich voor EU-parlementariërs – Verhofstadt en Van Baalen spreken de menigte toe. De menigte juicht. Zeker als Verhofstadt de belofte doet dat ze een visum-vrij regime krijgen.
21.59 uur: CNN meldt deal – Volgens CNN heeft de Poolse premier Tusk gezegd dat er een deal is: Er komt binnen tien dagen een nieuwe regering, een nieuwe grondwet en er komen vervroegde verkiezingen. Die deal zou met president Janoekovitsj gesloten zijn en nog onduidelijk is of de oppositie hiermee akkoord is.
21.51 uur: „Politie loopt over” – Voor het eerst sinds de crisis zijn op meerdere plekken in Oekraïne eenheden van de politie overgelopen. In het gebied Transkarpatië en de steden Tsjernivtsi en Poltava zijn agenten volgens lokale media overgegaan naar het kamp van de tegenstanders van de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj. Transkarpatië en Tsjernivtsi liggen in het westen van Oekraïne. Tegenstanders van de pro-Russische Janoekovitsj zijn er in de meerderheid.
21.43 uur: Troepen moeten zich terugtrekken – Het parlement stemt in met een resolutie waarin staat dat de troepen zich terug moeten trekken in de kazerne en geen wapens meer gebruiken. De Oekraïense geheime dienst SBU had woensdag een „antiterreuractie” aangekondigd tegen „radicale en extremistische groeperingen”.
21.41 uur: Emotionele foto – Deze foto wordt vaak gedeeld op twitter en facebook. Een vader, voormalig politieman, heeft zojuist zijn 19-jarige zoon geïdentificeerd, die omkwam door een kogel van een sluipschutter. De blauwe VN-helm, waarmee zijn zoon zich veilig waande, neemt hij mee naar huis.
21.34 uur: EU-parlementariërs in Kiev – De Belg Verhofstadt, fractieleider van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE), is samen met Van Baalen, voorzitter van de VVD in het Europees Parlement en president van de Liberale Internationale, aangekomen in Kiev. Ze brengen vandaag en morgen een bezoek aan het Maidanplein om de vreedzame oppositie een hart onder de riem te steken en te bemiddelen.
21.27 uur: Bidden in Kiev – „Of we het nu willen of niet, het geloof is een factor in dit conflict.” Lees in dit (betaalde) artikel hoe christenen in Oekraïne stelling nemen in de protesten.
21.21 uur: Onderhandelingen met Janoekovitsj gaan door – De onderhandelingen tussen de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj en de ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Polen en Frankrijk gaan donderdagavond verder. „We gaan op dit moment terug voor een ontmoeting met de president”, liet de Franse minister Laurent Fabius in Kiev weten. Volgens hem is er nog geen definitieve beslissing over de „routekaart” die een einde moet maken aan de crisis in Oekraïne. Eerder meldde de Poolse premier Donald Tusk wel dat Janoekovitsj nog dit jaar vervroegde presidents- en parlementsverkiezingen zou willen houden.
21.10 uur: Timosjenko: spreek niet met Janoekovitsj – De gevangen Oekraïense oud-premier Joelia Timosjenko roept de oppositie op niet meer te onderhandelen met president Viktor Janoekovitsj.
20.54 uur: Dodenlijst – Op Facebook circuleert een lijst met 58 namen van mensen die vandaag zijn omgekomen.
20.51 uur: Luchthaven geblokkeerd – Demonstranten blokkeren de internationale luchthaven, in de hoop de president ervan te weerhouden het land te ontvluchten.
20.44 uur: Demonstranten op zoek naar sluipschutters – Journalisten die in hotels in Kiev verblijven, twitteren over demonstranten die alle kamers in hotels binnendringen op zoek naar sluipschutters. De ‘snipers’ schoten vandaag vanaf de daken van hotels demonstranten dood.
20.16 uur: „Vervroegde verkiezingen bespreekbaar” – Met de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj is te praten over de mogelijkheid van vervroegde verkiezingen. Die indruk hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Polen en Frankrijk, die in Oekraïne zijn. De Poolse premier Donald Tusk heeft dat donderdag gezegd tijdens een persconferentie. „De bereidwilligheid tot vervroegde presidents- en parlementaire verkiezingen, al dit jaar, is overeengekomen”, aldus Tusk.
19.40 uur: Reizen naar Oekraïne ontraden – Het ministerie van Buitenlandse Zaken ontraadt ‘niet-essentiële’ reizen naar delen van de Oekraïne: de steden Kiev, Ternopil, Lviv, Rivne, Ivano-Frankivsk en Khemlnytsky.
19.30 uur: Nederlandse in Oekraïne – Woensdag sprak deze krant met de Nederlandse Andrea Vasylenko-Van Ree. Zij woont in Oekraïne. Lees hier hoe zij de onrust in het land ervaart.
18.50 uur: Associatieverdrag met EU – De protesten in Oekraïne zijn niet van vandaag of gisteren. Eind november gingen duizenden demonstranten de straat op nadat president Janoekovitsj het associatieverdrag met de EU weigerde te ondertekenen. Lees in dit verhaal van buitenlandredacteur Evert van Vlastuin meer over dat verdrag.
18.41 uur: Nederlander in Kiev – Nederlander Henk Donners woont niet ver van het centrum van Kiev. Hij merkt niet zoveel van de protesten, al noemt hij de situatie wel „angstaanjagend”.
18.37 uur: Beelden drone – Bij CNN een filmpje met beelden van de protesten van vandaag vanuit de lucht.
18.27 uur: EU neemt sancties – De Europese Unie zal sancties nemen. Tegoeden van de verantwoordelijken van het bloedbad worden bevroren en er komen visumverboden. Voor wie de sancties precies gaan gelden, is nog niet duidelijk. Een lijst met namen ontbreekt nog. De Verenigde Staten gaven in een zojuist uitgegeven verklaring aan de sancties van de EU te steunen.
18.22 uur: Witte Huis verontwaardigd – Obama is verontwaardigd over het geweld. In een verklaring roept het Witte Huis Janoekovitsj op de veiligheidstroepen in Kiev onmiddellijk terug te trekken.
18.15 uur: Brand op ministerie – Er is brand bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, zo is te zien op een filmpje op Youtube.
17.39 uur: EU wil overgangsregering – De EU wil dat er een overgangsregering komt in Oekraïne. De drie EU-ministers van Buitenlandse Zaken die in Kiev zijn, hebben een stappenplan bij zich waarin dat een onderdeel is.
17.33 uur: 70 doden – Volgens de ‘hoofddokter’ van de demonstranten zijn er vandaag 70 doden gevallen in Kiev. Het officiële dodental staat op 64, meldt het Oekraïense ministerie van Volksgezondheid.
17.29 uur: Verpleegkundige nog in leven – De verpleegkundige die twitterde “ik sterf” is nog in leven, laat Olaf Koens weten.
17.15 uur: Kerken roepen op tot vrede – Kerken in Oekraïne hebben opgeroepen het geweld en bloedvergieten in Kiev te beëindigen.
17.00 uur: Tegenstanders Janoekovitsj – De oppositie wil dat de zittende president Janoekovitsj zijn biezen pakt. Wie zijn zij eigenlijk en wat willen ze precies? Lees hier en hier wie de hoofdrolspelers zijn in het Oekraïense conflict.
16.45 uur: President wil op termijn aftreden – Volgens een Pools persbureau zou president Janoekovitsj bereid zijn om „op termijn af te treden”. EU-ministers spreken op dit moment met de president.
16.13 uur: „EU-ministers zien compromis in Kiev” – Drie EU-ministers van Buitenlandse Zaken die op bezoek zijn in Kiev, zien „kansen op een compromis”. Ze kwamen tot die positieve conclusie na een gesprek met de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj, aldus een bron bij de EU. De ministers van Buitenlandse Zaken van Duitsland, Frankrijk en Polen hadden na veel moeite een gesprek met de geplaagde president van Oekraïne. Het zag er aanvankelijk zelfs naar uit dat er helemaal geen ontmoeting zou komen.
16.05 uur: Ooggetuigen: militaire vliegtuigen landen bij Kiev – Op sociale media wordt gemeld dat militaire transportvliegtuigen zouden zijn geland op het vliegveld Hostomel bij Kiev. Ooggetuigen bevestigden tegenover de BBC dat zij de vliegtuigen hebben gezien. Het lijkt er overigens meer op dat het gaat om een reguliere proefvlucht van een Anatov An-70, vanaf de thuisbasis Gostomel, een voorstad van Kiev.
16.00 uur: „67 agenten ontvoerd” – Volgens het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken hebben demonstranten in Kiev 67 politieagenten ontvoerd. Ordetroepen mogen alle mogelijke middelen aanwenden om de agenten te bevrijden. Dat meldt de BBC.
15.57 uur: Rusland stuurt bemiddelaar naar Kiev – Rusland stuurt een bemiddelaar naar Oekraïne om aan de gesprekken tussen de oppositie en de regering deel te nemen. Het is Vladimir Loekin, mensenrechtenadviseur van president Vladimir Poetin. De oppositie in Oekraïne geldt als anti-Russisch en wil dat het land zich richt op het Westen. De regering van Viktor Janoekovitsj zoekt juist meer toenadering tot Rusland.
15.50 uur: Verpleegkundige: Ik sterf – Ook medisch personeel wordt slachtoffer van het geweld in Kiev. Een jonge verpleegkundige kondigde haar dood aan met de tweet: „Ik sterf”, meldt NRC. Dat was haar laatste tweet. Haar een na laatste tweet luidde: „Dringend! Aan alle inwoners van Kiev: we hebben uw hulp nodig, op welke manier dan ook!”
15.40 uur: „Actievoerders gericht onder vuur genomen” – Ook radicale tegenstanders van de regering in Oekraïne noemen hogere dodentallen dan de 20 doden waarvan eerder sprake was. In de straten van Kiev zouden 60 mensen om het leven zijn gekomen bij confrontaties tussen de politie en demonstranten. Actievoerders werden gericht onder vuur genomen, aldus hun woordvoerder, het parlementslid Sviatoslav Chanenko van de populistische partij Vrijheid.
15.20 uur: „Ten minste 100 doden en 500 gewonden” – Volgens het hoofd van de medische ploeg van de demonstranten in Kiev zijn sinds donderdagmorgen in de Oekraïense hoofdstad ten minste 100 doden gevallen en 500 mensen gewond geraakt. Dat meldt CNN.
15.00 uur: Oproerpolitie mag met scherp schieten – Het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken heeft bevestigd dat ordetroepen het vuur hebben geopend op demonstranten op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev. Dat meldt The Guardian. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Vitali Sasjarsjenko mogen de eenheden met scherp schieten en zullen ze zich daarbij aan de wet houden. De Oekraïense geheime dienst SBU kondigde woensdag een landelijke campagne tegen terreur aan.
14.25 uur: Moskou: Sancties tegen Oekraïne chantage – Rusland heeft felle kritiek op de Europese Unie, omdat die overweegt sancties in te stellen tegen Oekraïne. De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, zei dat het dreigen met sancties aan chantage doet denken. Lavrov noemde mogelijke sancties tegen Oekraïne niet legitiem. Hij waarschuwde dat die de crisis in het land kunnen verergeren.
14.15 uur: EU wil wapenembargo tegen Oekraïne – Om een einde te maken aan het geweld in Oekraïne, wil de Europese Unie een wapenembargo tegen het Oost-Europese land afkondigen. Ook komen er gerichte sancties tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor het geweld. Dat staat in de ontwerpverklaring waarover de EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel donderdag praten. Het overleg moet om 15.00 uur beginnen.
14.10 uur: Merkel waarschuwt Janoekovitsj – De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj in een telefoongesprek gewaarschuwd niet te proberen om tijd te winnen. Ze veroordeelde de escalatie van het geweld scherp, aldus een woordvoerder van de regering in Berlijn. „Alleen gesprekken met snelle, concrete resultaten voor het vormen van een nieuwe regering en hervorming van de grondwet bieden een duurzame oplossing voor het conflict”, aldus Merkel. Volgens de bondskanselier zijn de EU, Duitsland en andere partners bereid gesprekken tussen de oppositie en de regering te steunen.
14.00 uur: Situatie in Kiev loopt uit de hand – In de Oekraïense hoofdstad Kiev wordt door sluipschutters met scherp geschoten. De politie zou door demonstranten worden aangevallen. Zowel voor- als tegenstanders van de regering maken melding van sluipschutters. Een onbekend aantal mensen is omgekomen. Volgens een demonstrant gingen antiregeringsbetogers donderdag ondanks het afsluiten van een bestand gewoon door met het gooien van brandbommen naar de oproerpolitie. Na zonsopgang trok de politie zich terug. De demonstranten zetten de achtervolging in, waarna de oproerpolitie op hen begon te schieten, aldus de betoger.