REYKJAVIK (ANP) – De IJslandse premier Olafur Grimsson weigerde zondag, voor de tweede keer, zijn handtekening te zetten onder een akkoord over de terugbetaling van de Icesave-schulden aan Nederland en Groot-Brittannie. De door het parlement vorige week goedgekeurde nieuwe overeenkomst wordt nu via een referendum voorgelegd aan de IJslandse bevolking.
De IJslandse premier Johanna Sigurdardottir gaf aan erg teleurgesteld te zijn door het veto van Grimsson en de oproep tot een nieuw referendum. Een woordvoerder van het ministerie van Financiën in Den Haag wees er zondag in een reactie op dat de onderhandelingen met IJsland over de terugbetaling zijn afgerond. Nederland wacht verder af hoe de IJslanders intern hun besluitvorming afronden. Minister Jan Kees de Jager wil van de IJslandse regering horen hoe ze de beslissing van Grimsson duidt. CDA- en VVD-Kamerleden vinden dat het geld „hoe dan ook” moet worden terugbetaald.
De IJslandse president gaf in een verklaring aan dat hij zich genoodzaakt voelde om een veto uit te spreken, hoewel het nieuwe akkoord beter was dan de eerste overeenkomst. Het parlement dat instemde met de nieuwe deal verschilt namelijk niet met het parlement dat de originele overeenkomst goedkeurde. In de tussentijd hadden ze geen nieuw mandaat gekregen om zelfstandig over de kwestie te beslissen.
„Ik heb daarom, op basis van artikel 26 van de grondwet, het wetsvoorstel verwezen naar een referendum”, aldus Grimsson. Het is volgens hem fundamenteel dat het volk „de wetgevende kracht uitoefent in het Icesave-dispuut”. Tijdens het vorige referendum in maart bleek een grote meerderheid van de circa 200.000 IJslandse stemmers fel tegen het Icesave-betalingsplan.
De IJslandse regering maakte na deze volksafwijzing nieuwe afspraken om al het geld dat is voorgeschoten van zeker 320.000 Britse en Nederlandse spaarders bij de omgevallen IJslandse internetspaarbank te compenseren. In deze nu door de president afgekeurde deal, waarover de onderhandelingen maanden duurden, zou IJsland Nederland een vaste rente betalen van 3 procent. Die rente was fors lager dan de eerder afgesproken 5,5 procent, maar nog wel kostendekkend.
IJsland zou in juli 2016 met betalen beginnen en moest daarmee voor 2046 klaar zijn. In totaal gaat het om 3,8 miljard euro, waarvan 1,3 miljard terug moet naar Nederland. Icesave viel in oktober 2008 om op het hoogtepunt van de financiële crisis.
