KN-hoofdredacteur Orbán: We moeten het tij in de kerk keren
In kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijk leven. Vandaag: Mariska Orbán-de Haas, de nieuwe hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad.
Haar voorganger noemt haar professioneel én spiritueel. Die combinatie moet Mariska Orbán-de Haas (33) bij uitstek geschikt maken voor de functie van hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad. Deze maand trad ze –als enige vrouw– aan op de redactie van het weekblad in Den Bosch.
Het is woensdag, de drukste dag op de burelen van het Katholiek Nieuwblad (KN). De krant verschijnt wekelijks op tabloidformaat en glijdt bij ruim 13.000 abonnees door de bus. Voorafgaand aan het overleg over de voorpagina van deze week zet de kersverse hoofdredacteur, opvolger van Ed Arons, haar visie op „de enige katholieke krant in Nederland” uiteen.
Eind augustus legde ze de pen neer bij Impulsief, tijdschrift voor volwassenen met ADHD en aanverwante stoornissen. De overschakeling kostte haar weinig moeite. „Impulsief is een specialistisch tijdschrift. Ik schreef over psychiatrische onderwerpen en dook daar diep in. Het Katholiek Nieuwsblad is veel breder. Ik heb nu de hele wereld onder mijn hoede en vind het leuk dat ik dichter op het nieuws zit.”
Wat drijft u om in een samenleving met krimpende kerken de kar te gaan trekken van een christelijk weekblad?
„Ik ben vrij jong en zie nauwelijks of geen leeftijdsgenoten in de kerk. Op zondag zit ik met mijn gezin tussen de grijze hoofden. Het is belangrijk dat er nu jongeren opstaan om het tij te keren. Ik denk dat mensen die zoals ik midden in de maatschappij staan, behoefte hebben aan een plek waar het over zingeving gaat. Sinds mijn benoeming bij het Katholiek Nieuwsblad merk ik dat mensen makkelijk met mij over het geloof praten. De behoefte daaraan is er, maar er rust nog te veel een taboe op. Dat wil ik doorbreken. Ik wil allereerst een mooie krant maken, maar ik zal ook de samenleving ingaan om mee te doen aan maatschappelijke discussies.”
Welke positie neemt u in uw kerk in, te midden van –laten we zeggen– Oranjepastoor Vlaar en priester Bodar?
„Als hoofdredacteur wil ik er zijn voor alle rooms-katholieken die zijn geïnteresseerd in kerkelijke onderwerpen en maatschappelijke thema’s met een kerkelijk tintje. Zelf beleef ik mijn geloof vooral vanuit het hart en vind ik naastenliefde belangrijk. We moeten goed zijn voor anderen, zoals Jezus zei.”
Nederlandse parochianen staan als tamelijk progressief te boek, terwijl de bisschoppen behoudender zijn. Welk geluid wilt u vooral laten klinken?
„Bij de oprichting (1983, MB) was het inderdaad zo dat de Nederlandse katholieken overwegend progressief waren, terwijl het Katholiek Nieuwsblad meer op de lijn van de wereldkerk zat. Dat noemden we dan orthodox. Nu is dat verschil minder groot. Er zijn meer Nederlandse katholieken die de lijn van de wereldkerk volgen. Steeds meer mensen beseffen ook dat bijvoorbeeld een drumstel in de kerk niet helpt om jongeren te trekken.”
Toch leek pastoor Vlaar uit Obdam aardig wat aanhang te hebben met zijn omstreden Oranjemis.
„Vlaar is een populaire priester en het is mooi dat hij veel mensen aan zich weet te binden, maar ik denk dat zo’n Oranjemis zeer ongepast is. Dat besef leeft breed. Het waren vooral de mensen uit Obdam die hun pastoor niet afvielen.”
Volgens uw voorganger weet u professionaliteit en spiritualiteit te combineren. Wat betekent dat voor de inhoud van het Katholiek Nieuwsblad?
„Als katholiek gelovige breng ik mijn journalistieke opleiding en ervaring in. Ik merk dat de mannen op de redactie meer gericht zijn op nieuwsfeiten, terwijl ik ook de persoonlijke ”touch” voor het voetlicht wil halen. Op 28 september wordt er een prolifepetitie overhandigd aan politici in Den Haag. Naar aanleiding daarvan heb ik een vrouw geïnterviewd die 36 jaar geleden een abortus heeft laten doen en daar nog steeds een trauma van heeft. Toen ze tien jaar later een kind kreeg, kon ze dat niet geven wat het nodig had, omdat ze haar hart niet kon openen vanwege dat trauma. Door haar persoonlijke verhaal weef ik gegevens uit een wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat dit veel vaker voorkomt en ik laat ook een therapeut aan het woord. Maar die persoonlijke, gevoelige kant vind ik heel belangrijk.”
De Rooms-Katholieke Kerk staat vanwege seksueel misbruik in een negatief daglicht. Welke taak ziet u in de aandacht voor dergelijke affaires voor uw krant weggelegd?
„We schrijven veel over het seksueel misbruik en willen helpen de zwijgcultuur te doorbreken. Het is verschrikkelijk dat slachtoffers jarenlang niet hebben durven praten en dat ze niet werden geloofd als ze dat toch deden. Zij moeten een stem hebben in ons blad. Over dit soort zaken zijn we heel open.”
Andries Knevel is een van uw columnisten. In hoeverre bevinden protestantse christenen zich in uw blikveld?
„Als echte Brabantse kom ik in mijn omgeving niet veel protestanten tegen. Hoeveel abonnees er uit die hoek komen, weet ik niet, maar ze zijn welkom. Van een paar lezers heb ik gehoord dat ze protestants waren en nu katholiek zijn. Dat was nieuw voor mij.”
Voormalig KN-directeur Van der Ven zei ooit dat hij eens per maand een protestantse kerkdienst bezoekt. Goed idee?
„Als kind ben ik wel eens in een protestantse mis geweest, toen er geen katholieke kerk in de buurt was. Op een groot bord mocht ik –waarschijnlijk in de kindernevendienst– schaapjes aanwijzen. Ik werd er echt bij betrokken. Dat vond ik mooi. Een katholieke vriend van mij werkt nu op een protestantse school en gaat ook wel eens naar een protestantse dienst. Ik zal vragen of ik eens met hem mee mag.”
Mariska Orbán
Mariska Orbán-de Haas (33) groeide op in een rooms-katholiek gezin in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen. Ze studeerde journalistiek in Tilburg en was onder meer redacteur van het Tilburgse universiteitsblad Univers. Vanaf maart 2008 was ze hoofdredacteur van Impulsief, een tijdschrift voor mensen met ADHD en asperger. Deze maand stapte ze over naar het Katholiek Nieuwsblad in Den Bosch, een weekblad met ruim 13.000 abonnees. Ze volgde Ed Arons op, die vijftien jaar hoofdredacteur van de krant was. Mariska Orbán trouwde in 2005 met een in Nederland geboren Hongaar en is moeder van twee kinderen in de leeftijd van 2 en 4 jaar.