De peuterspeelzaal heeft als doel kinderen goed voor te bereiden op de basisschool. Het is een ontmoetingsplaats die peuters een uitdagende speelomgeving biedt. Achterstanden, voornamelijk op taalgebied, kunnen vroegtijdig worden gesignaleerd.

Uit onderzoek is gebleken dat kinderen die op jonge leeftijd twee jaar achterstand in de taalontwikkeling hebben, dit nauwelijks meer inhalen. Vandaar de grote investering van het Rijk in voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Ook heeft de peuterspeelzaal een opvoedingsondersteunende taak.

Kinderen van tweeënhalf tot vier jaar hebben een sterke behoefte aan het verkennen van hun omgeving. De drang naar spel is groot. Op de peuterspeelzaal hebben ze hiervoor alle ruimte. Professionele begeleiding van leidsters die regelmatig scholing ontvangen, is daarbij van wezenlijk belang.

De praktijk bewijst dat peuters die naar de peuterspeelzaal zijn geweest, makkelijker de overstap naar de basisschool maken. Daarnaast leveren de leidsters van de peuterspeelzaal aan de basisschool relevante gegevens over de kinderen.

Ouders die hun kinderen naar de peuterspeelzaal willen brengen, moeten zich de volgende vragen stellen: Breng ik mijn kind in een veilige, vertrouwde omgeving? Past de identiteit van de peuterspeelzaal bij de opvoeding thuis? Leert mijn kind dingen die belangrijk zijn voor de overstap naar de basisschool? Als ouders deze vragen positief kunnen beantwoorden, is de stap naar de peuterspeelzaal waarschijnlijk niet moeilijk meer.

Peuterspeelzaalwerk is wezenlijk anders dan kinderopvang. Kinderopvang is expliciet bedoeld voor kinderen wier ouders werken, en neemt een belangrijk deel van de opvoeding over van de ouders. De opvoeding is echter in de eerste plaats een taak van de ouders. Wat is er veiliger voor een kind dan de geborgenheid van het eigen gezin? De peuterspeelzaal heeft daarbij een ondersteunende taak.

De regering wil dat peuterspeelzalen en kinderopvangcentra naar elkaar toegroeien. Deze samenwerking wordt op dit moment al door het Rijk ondersteund met een subsidieregeling. Het doel is de zorg voor kinderen van 0 tot 4 jaar beter te stroomlijnen. Scholen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven worden verplicht afspraken te maken die leiden tot een optimaal bereik van kinderen die VVE nodig hebben.

Onkunde
Voor reformatorische en christelijke peuterspeelzalen die geen kinderopvang willen aanbieden, kan dit een bedreiging vormen. Er zijn al aanvragen voor subsidies geweigerd. De mate waarin peuterspeelzalen en kinderopvangcentra gaan samenwerken hangt sterk samen met de lokale noodzaak en wensen.

In een artikel in het Nederlands Dagblad van 18 maart 2009, ”Peuterspeelzaal in reformatorisch jasje”, wordt gesuggereerd dat bepaalde reformatorische scholen in Zeeland waarschijnlijk nooit een peuterspeelzaal zullen starten. Ik denk dat dit voortkomt uit onkunde betreffende de doelstelling van peuterspeelzalen. Schoolbesturen menen dikwijls dat een peuterspeelzaal bedoeld is om moeders aan het werk te krijgen. In het voorgaande heb ik al laten zien dat deze gedachte onjuist is.

Het is van belang dat besturen die overwegen een peuterspeelzaal bij de school te starten, dit zo spoedig mogelijk doen. Ze kunnen nu nog subsidie krijgen om dat te doen zonder tegelijk verplicht kinderopvang aan te bieden. Laten ze die mogelijkheid aangrijpen nu het nog kan.

De auteur is onderwijsadviseur bij Driestar educatief.