De grote vijver in het hart van Kattenbroek, naast winkelcentrum Emiclaer, geeft de woonwijk grootstedelijke allure. In de vijver spuit een fontein stralen water de lucht in. Aan de overkant van de plas staan flats. Het lijkt heel landelijk, maar het is stads. Grootstedelijk zelfs.

Toen Kattenbroek in opbouw was, reden in deze wijk in de weekenden honderden mensen stapvoets door de vaak nog blubberige straten. De woningen, meestal vreemd van vorm en kleur, gingen als warme broodjes bij makelaars over de toonbank. Wilde je er bijhoren, dan ging je in deze nieuwbouwwijk, vol vernieuwend design, op zoek naar een woning.

Inmiddels zijn de kleuren verdoft en is het glanzende er wel een beetje af. Maar het moet gezegd: Kattenbroek is een bijzondere nieuwbouwwijk. Er is veel water, er is absoluut geen sprake van eentonigheid en met het winkelcentrum Emiclaer kreeg de wijk direct een hart. En in het hart van dat hart staat een kerkgebouw. Misschien is dat nog wel het meest revolutionaire aan deze woonwijk.

Veel stedenbouwkundigen denken bij de aanleg van nieuwe stadswijken namelijk aan alles, behalve aan een kerk. Zo was de Bijlmermeer ooit de nieuwbouwwijk van Nederland waar geen ruimte meer werd gereserveerd voor een kerkgebouw. Hoe fout die keus was, blijkt tegenwoordig nu juist in de Bijlmermeer de kerkverzamelgebouwen niet aan te slepen zijn om alle migrantenkerken een goed onderdak te bieden.

Amersfoort is vanouds een bolwerk van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. En omdat dit kerkgenootschap in principe geen grote gemeenten wil, wordt bij groei al snel besloten tot opsplitsing in zelfstandige wijkgemeenten. Omdat Amersfoort sterk uitbreidde in noordelijke richting, werd op 2 januari 1990 besloten tot de instituering van de gereformeerde kerk Amersfoort-Noord. Op 1 september 1991 werd het kerkgebouw De Lichtkring in Kattenbroek in gebruik genomen.

Op 3 januari 2000 werd de gemeente van Amersfoort-Noord opnieuw gesplitst in vier zelfstandige gemeenten: Amersfoort-De Horsten, Amersfoort-Emiclaer, Amersfoort-Hoogland en Amersfoort-Nieuwland. Voor de laatste twee wijken werd er in Nieuwland een nieuwe kerk gebouwd, de Boogkerk. Amersfoort-De Horsten en Amersfoort-Emiclaer bleven kerken in De Lichtkring, waar op zondag vier kerkdiensten worden gehouden. Ook in de Boogkerk zijn er iedere zondag vier diensten.

De Lichtkring is een kerkgebouw vol symboliek. Zo mondt de slakkenhuisachtige toren van het gebouw uit in twaalf palen of steigers die omhoog wijzen. Zij moeten de bewoners van Kattenbroek duidelijk maken dat de kerk op aarde nooit af is. Ze staat in de steigers. Het loopt uit op de toekomst, die van boven komt.

In de kerkzaal staat de preekstoel, met daarop de opengeslagen Bijbel, centraal. De mensen -er zijn in het gebouw ongeveer 450 zitplaatsen- zitten in een halve cirkel gegroepeerd om de preekstoel. Daarmee is er contact met elkaar, in de filosofie van de architect een vorm van het beoefenen van de gemeenschap der heiligen.

Opvallend is het dat veel winkelende mensen in Emiclaer weten van wie het centraal gelegen kerkgebouw is. Een vrouw die met haar dochtertje aan het winkelen is, aarzelt geen seconde. „Dat is een vrijgemaakte kerk. En ’t is er op de zondagen ongelooflijk druk. Het is er eigenlijk de hele dag kerk. Zelf ben ik ook kerkelijk, maar ik ga niet daar naar deze gemeente, maar naar een andere kerk in Amersfoort. Ik vind het trouwens wel mooi dat er in deze wijk zo’n kerkgebouw staat. En dan ook nog zo centraal. Dat is behoorlijk uniek in ons land.”

Dit is het eerste deel in een achtdelige serie over kerken en hun omgeving. Volgende week donderdag deel 2.