Elektriciteitsnetwerken behoren tot de vitale infrastructuur. Als daar iets misgaat, kan dat de hele maatschappij ontwrichten. Over het algemeen zijn zulke netwerken goed beveiligd „en is het niet gemakkelijk dit soort voorzieningen plat te leggen”, zegt Maasland.

In 2015 legden Russische hackers de stroomvoorziening in het westen van Oekraïne plat. In 2016 gebeurde hetzelfde in de hoofdstad Kyiv. Na de invasie van 2022 werd een nieuwe cyberaanval ternauwernood afgeslagen. De hackers wilden niet alleen het Oekraïense stroomnet platleggen, maar ook alle systemen compleet wissen (‘wipen’), zodat het veel moeilijker zou worden de elektriciteit te herstellen. „Een digitale handgranaat”, noemt Maasland die schadelijke software.

De ESET-directeur waarschuwt voor speculaties over de stroomstoring in Spanje en Portugal. Een netwerk kan ook uitvallen door een menselijke fout of een defect onderdeel. „Soms kan de angst voor een cyberaanval net zo goed onderdeel zijn van het plan van de tegenstander om hiermee paniek en chaos te creëren.”

Bovendien kan een cyberaanval gevolgen hebben voor het land dat de aanval uitvoert, zegt Maasland: „Als een aanval leidt tot een grootschalige stroomstoring en mogelijk zelfs tot levensgevaarlijke situaties, dan is dat een cyberaanval waarbij elk land zich twee keer achter de oren zal krabben om die uit te voeren.”