Als kind had Peter altijd angst voor boze geesten en die van de voorouders. Dankzij het vertaalwerk van een partnerorganisatie van Wycliffe Bijbelvertalers hoorde hij in zijn eigen taal over zijn Schepper en de Verlosser Jezus Christus Die boven alle kwade machten staat. Dit is zijn verhaal.

Cel

In het Zuid-Aziatische land van ”broeder Peter” bestaat geen vrijheid van godsdienst. Privé mag ieder geloven wat hij of zij wil, zegt hij, maar wie openlijk uitkomt voor het christelijk geloof of Bijbels uitdeelt, belandt in de cel. Daarom komt broeder Peter met een gefingeerde naam en onherkenbaar in de krant. Het werk van Wycliffe gebeurt in het geheim.

Op uitnodiging van Wycliffe Bijbelvertalers Nederland is Peter een week lang in Nederland voor verschillende bijeenkomsten, waaronder het symposium ”Bijbelvertalen in de 21e eeuw – uitdagingen en zegeningen”, dat vrijdag aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) plaatsvindt. Het doel van Wycliffe is samen met partnerorganisaties voor iedere wereldburger de Bijbel in de eigen moedertaal te vertalen, in het kader van de zendingsopdracht uit Mattheüs 28:19: „Gaat dan heen, onderwijst al de volken…”

Amulet

In een hotel op de Utrechtse Heuvelrug, waar alleen de voorjaarsvogelgeluiden te horen zijn, vertelt broeder Peter over zichzelf en over het Bijbelvertaalwerk in zijn land. „Ik had vaak angst voor de kwade geesten. Totdat ik op de middelbare school van een medescholier hoorde over een oppermachtige God Die boven alles troont en Die ook heerst over de boze geesten. Voor het eerst hoorde ik van Iemand die mij kon bevrijden van die altijd aanwezige angst voor de macht van kwade geesten. Ik besloot een test te doen en de amulet die ik altijd op mijn lijf droeg, af te doen om te zien hoe dat afliep. Er gebeurde niets! Voor mij een bewijs dat die medestudent gelijk had.”

Vanuit een stad waar iets meer vrijheid is, kwamen er groepen evangelisten uit andere streken naar het dorp. Dat herinnert Peter zich nog heel goed. „Zij zongen, zij baden en vertelden over God en de Bijbel. Ook hadden zij een apparaatje met een draaiarm. Als die werd rondgedraaid, kwam er een stem uit het machientje die Bijbelpassages voorlas. Wat een gebeurtenis! Alle dorpelingen zaten in een kring rond dat apparaat en luisterden met open mond naar de Bijbelverhalen die zij voor het eerst in hun eigen taal hoorden. Dat maakte een diepe indruk, bijvoorbeeld de geschiedenis van de grote vloed en de behoudenis van Noach en zijn gezin. Zo hoorde ik door het voorlezen van het Markusevangelie ook voor het eerst over de Verlosser Jezus Christus. Later begreep ik dat die Bijbelgedeeltes tot stand kwamen door het vertaalwerk van Bijbelvertalers – niet vermoedend dat ik ooit betrokken zou raken bij Wycliffe Bijbelvertalers.”

In een grote stad, waar hij aan een universiteit sociologie studeerde, bezocht broeder Peter als een Nicodemus ’s nachts diensten van een kleine christelijke gemeente. Hoewel hij al veel wist en veel Bijbelwoorden in zijn hart „als een schat had bewaard”, had hij tot dan toe geen eigen Bijbel. Peter vertelt daarover: „Dat was geen probleem hoor, want ik kom uit een orale cultuur. Luisteren naar Bijbelverhalen is voor ons normaal, het lezen daarvan is een uitzondering. Pas na vier jaar kreeg ik een Markusevangelie in mijn eigen taal. Ik vergeet het nooit, omdat binnenin een afbeelding stond van de ten hemel varende Jezus. Wonderlijk toch: een Mens die kan vliegen en opstijgen!”

Hoe zien uw werkzaamheden voor Wycliffe eruit?

„Ik werk niet openlijk. Officieel werk ik bij een reisagentschap en bij een taalkundige organisatie waar ik meewerk aan woordenboeken. Die functies dienen als dekmantel voor mijn taak als manager van enkele Wycliffe-Bijbelvertaalteams. Zou dat bekend worden, dan kan ik in de cel belanden. Het vertalen van de Bijbel in ieders moedertaal is zo belangrijk. De Bijbel is het meest effectieve evangelisatiemiddel. Ik vergelijk het met Jeruzalem, want Jeruzalem is toch het startpunt van de evangelieverspreiding? De grootste dienst die een volk kan worden bewezen is een Bijbel in de moedertaal te bieden.”

Hoe ver is het Bijbelvertaalwerk in uw land?

„In mijn land zijn meer dan honderd verschillende talen. Er bestaat voor veel minderheidstalen nog geen complete Bijbel, maar sinds 1995 wel een compleet Nieuwe Testament in mijn moedertaal. De vertaalteams vertalen niet in volgorde, maar geven steeds afzonderlijke Bijbelboeken in concentrische series van Oude naar Nieuwe Testament uit. Soms zijn er specifieke moeilijkheden. Neem bijvoorbeeld de passage over de grote visvangst waar Petrus belijdt „zondig” te zijn. Vanuit onze cultuur zou hier de zonde worden opgevat als het onttrekken van zo veel vis uit het water. Om dat misverstand te voorkomen, moet er dan wat uitleggend vertaald worden.”

Krijgt u weleens reacties?

„Ja. Eens reageerden nomaden dat zij zich soms buitengesloten voelen, maar grote troost en bemoediging vinden als zij op hun tochten door de eenzaamheid via audioapparaatjes naar Bijbelgedeelten luisteren. Het vertaalwerk van Wycliffe wordt gezegend.”