Donald Trump mocht het in zijn eerste regeerperiode graag doen: stijgende aandelenkoersen aanvoeren als bewijs voor het succes van zijn economisch beleid. Maar nu, vijftig dagen na zijn tweede beëdiging, kán hij dat niet doen. Onrust op de beurzen overheerst en de koerstrend is dalende.

Trump voedde die onrust zondag nog eens extra toen hij tegen Fox News zei niet uit te sluiten dat de Amerikaanse economie als gevolg van zijn beleid in een recessie (krimp) kan belanden. Waarbij hij er meteen aan toevoegde dat zo’n recessie tijdelijk zou zijn. Daarna zou het allemaal beter gaan. Veel beter. In andere woorden: eerst misschien een beetje zuur, dan een hoop zoet.

Op de beurzen maakte het eerste deel van zijn boodschap meer indruk dan het tweede. Indexen als de S&P 500 en de Nasdaq Composite, belangrijke graadmeters voor de gang van zaken op de Amerikaanse beurzen, schoten maandag omlaag.

Nadat Trump in november de verkiezingsstrijd had gewonnen, stegen de koersen vrijwel dag na dag. Zijn beloftes – lagere belastingen en minder regelgeving – gingen er bij beleggers in als zoete koek. Maar die koerswinsten zijn verdampt. Sinds half februari zit de klad erin. De S&P 500 en de Nasdaq staan nu iets lager dan begin november. Dat geldt nog sterker voor de Russell 2000, een index die bestaat uit 2000 middelgrote bedrijven.

Hebben die dalingen te maken met de decreten die Trump uitvaardigde en de maatregelen die hij nam? Deels wel. Zorgen zijn er niet alleen over de importheffingen die hij wil invoeren.

De perceptie is dat heffingen leiden tot extra kosten voor Amerikanen en tot een hogere inflatie

Ook de warrige manier waarop Trump tot nu toe met die heffingen op Mexicaanse en Canadese producten omgaat – eerst dreigen, dan invoeren, dan deels terugtrekken, dan weer invoeren en dan tijdelijk (?) uitstellen – voedt de onzekerheid. Dinsdag kondigde hij op zijn sociale netwerk Truth Social aan per direct – woensdagochtend 12 maart – tarieven van 50 procent op Canadees staal en aluminium te heffen.

Algemeen is de perceptie dat de heffingen leiden tot extra kosten voor Amerikaanse consumenten en tot een hogere inflatie.

Onzekerheid

Recente cijfers over de ontwikkeling van de Amerikaanse economie in januari en februari maken die onzekerheid groter. De inflatie is wat hoger dan verwacht. De werkloosheid steeg iets meer dan gedacht. Consumenten geven wat minder uit dan voorspeld. Het vertrouwen dat Amerikanen in hun economie hebben neemt af.

Natuurlijk is dat niet allemaal het gevolg van alle beloftes, plannen, maatregelen en decreten van Trump. Hij werd immers ruim vier maanden geleden als president gekozen en is nog geen twee maanden in functie. Maar duidelijk is wel dat al zijn plannen de onzekerheid in, en over, de Amerikaanse economie voeden. Onzekerheid is niet iets wat beleggers waarderen. Het pleegt zich te vertalen in koersdalingen.

Zijn die dalingen schokkend? Nou, vooralsnog niet. Er is, zo schreef The New York Times, een belangrijk verschil tussen Trumps eerste en tweede regeerperiode. De koersen zijn nu veel hoger dan toen. Aandelen van Apple, Amazon, Alphabet (Google), Meta (Facebook), Nvidia (chips), Microsoft en Tesla zijn veel meer waard geworden. Vooral daardoor stegen de belangrijkste Amerikaanse indexen zowel in 2023 als in 2024 met meer dan 20 procent. Een unicum. Amerikaanse aandelen, met name die van techbedrijven, zijn erg duur geworden.

Dat betekent allereerst dat eventuele economische successen van Trump zich niet zo gauw zullen vertalen in sterk stijgende koersen. Want die koersen zijn al hoog. Aandelen van bedrijven met hoge koersen zijn daarnaast kwetsbaar voor tegenvallend nieuws. Zijn er tegenvallers, dan dalen de koersen van dure aandelen sneller dan die van goedkope. De afgelopen weken daalden juist een aantal van die dure aandelen flink in waarde: stekkerautofabrikant Tesla (dalende verkopen) voorop, maar ook Nvidia (iets tegenvallende prognoses), Amazon en Alphabet.

Invloed

Omdat de beurswaarde van die bedrijven zo hoog is, hebben hun koersdalingen veel invloed op de hoogte van de indexen. Immers: hoe hoger de beurswaarde van een bedrijf, hoe meer gewicht het aandeel in de index heeft. Dat de S&P 500 en de Nasdaq de afgelopen weken zo sterk daalden, kwam vooral door de koersverliezen van Tesla, Nvidia en Amazon. De koersen van het overgrote deel van de andere beursgenoteerde bedrijven bleven sinds de beëdiging van Trump gemiddeld genomen gelijk of stegen een beetje, zo berekende The New York Times onlangs.

Koersen pieken en koersen dalen – en dat kan snel veranderen. Neem Tesla, het e-autobedrijf van Trumps vertrouweling Elon Musk. Op 4 november, een dag voor Trumps verkiezingsoverwinning, kostte een aandeel van Tesla 242,82 dollar. Een dikke maand later was dat 480 dollar. Afgelopen maandag was dat 222,15 dollar.

Persbureau Bloomberg berekende dat Musks vermogen sinds de inauguratie van Trump met 148 miljard dollar is afgenomen. Dat komt vooral door de waardedaling van Tesla – Musk heeft belangen in meer bedrijven. In dezelfde periode werd Jeff Bezos, grootaandeelhouder van Amazon, 29 miljard dollar armer.