De terugkeer van de tekening begint met een anonieme beller. Zulke telefoontjes krijgt hij vaker, vertelt Arthur Brand. Als kunstdetective zoekt hij naar gestolen en vervalste kunstobjecten, maar soms worden verdwenen kunstwerken ook bij hem aangeboden.

Deze keer gaat het om een man met spijt. Hij heeft een ingelijste orgeltekening uit 1860 in bezit, maar het kunstwerk is eigenlijk van de protestantse gemeente in Menaam. De man wil dat de tekening, waarop het Hardorfforgel uit de kerk te zien is, weer terugkeert naar de kerk en vraagt of de kunstdetective hem uit de brand kan helpen.

Daar hoeft Brand niet lang over na te denken. „Ik zei direct toe. Er bleek geen aangifte te zijn gedaan, dus ik kon echt zelf bemiddelen.” En zo staat de kunstdetective afgelopen zaterdag oog in oog met de onrechtmatige eigenaar van de tekening. „We hebben elkaar de hand geschud, hij overhandigde de tekening en ik heb hem veel succes gewenst met zijn schone lei.”

Een paar uur later belt hij aan bij de kerk in Menaam. Hij wordt hartelijk ontvangen door Johannes Vogel, de kerkrentmeester. Die begrijpt direct waarom er ineens een kunstdetective op de stoep staat. „Ik zei dat ik hoopte dat hij de ontvreemde orgeltekening bij zich had. Toen moest hij lachen, gaf hij mij een hand en overhandigde hij de ingelijste tekening.”

Vergeven en vergeten

De protestantse gemeente is „heel blij” met de plotselinge thuiskomst van het kunstwerk, vertelt Vogel. „We hadden toch de hoop dat het ooit weer hier zou hangen. En er is iemand tot inkeer gekomen, dat is altijd een mooi verhaal.”

Vogel mag dan niet weten wie er achter de diefstal zit, maar voor hem is de zaak toch echt afgerond. „Je weet niet waarom iemand zoiets doet, dus dan moet je terughoudend zijn in je oordeel. We weten dat diegene spijt heeft gekregen en het zo heeft opgelost. Wat mij betreft moeten we vergeven en vergeten.”

Er moet alleen nog een nieuwe plek gevonden worden voor het verloren gewaande object. De tekening hing altijd in de consistoriekamer. Op die plek hangt nu een groot tv-scherm.

Spijt

Dieven hebben vaker berouw wanneer ze iets uit een kerk stelen, zegt Brand. Zo lag er enkele jaren geleden een goudkleurig kistje voor zijn deur. Het bleek een katholiek relikwie waar enkele ‘bloeddruppels van Christus’ in bewaard werden. „De dief kwam er pas later achter wat hij gestolen had. Die man begon te zweten, want niemand wil zoiets kopen en je voelt toch dat er iemand van boven meekijkt.”

Zulke ervaringen zijn de krenten in de pap voor de rooms-katholieke kunstdetective. „Het hele christelijke geloof draait natuurlijk om vergeving. Het is mooi dat ik soms kan helpen om echt iets recht te zetten.”

En in Menaam kreeg het verhaal nog een gouden randje voor Brand. „Ik hoopte stiekem dat ik het orgel nog even zou kunnen zien en horen. En dat mocht. We hebben samen naar het kerkorgel geluisterd. Christelijker dan dit verhaal krijg je het niet.”